Ik kreeg een mail van Ronald van Engelen. Ronald is als ICT-teamleider werkzaam bij Het Hooghuis, een groep van acht scholen voor voortgezet onderwijs in Oss en omstreken. Hij heeft op basis van zijn ervaringen als tester van Wikiwijs een artikel geschreven met als titel
Wikiwijs overtuigt niet
Wikiwijs voldoet niet aan zijn verwachtingen. Hij hoopt wel dat dit initiatief 'ten goede' veranderd. Zijn belangrijkste bezwaren zijn:
- Wikiwijs is geen wiki, maar een portaal voor de ontsluiting van leermateriaal uit de "bestandsgebaseerde leermiddelenbibliotheken". Niet gericht op creatie, maar op consumptie.
- Wikiwijs richt zich niet op het leerproces van leerlingen, en staat niet onafhankelijk ten opzichte van de huidige institutionele inrichting van het onderwijs. Wikiwijs is dus in feite een voorbeeld van wat Dave Cormier de 'project'-visie op open education noemt.
Ik heb Wikiwijs zelf niet getest, en mis eigenlijk in Ronald's artikel duidelijke illustraties van zijn bezwaren. Maar op basis van wat ik van en over Wikiwijs gelezen en gehoord heb, wil ik de volgende opmerkingen maken:
- Of Wikiwijs een wiki is of niet, maakt mij niet zo heel veel uit. Belangrijker is het concept. Ik heb begrepen dat arrangeren van leermaterialen een belangrijk deel uit maakt van Wikiwijs. Ook dat is een vorm van creëren. Verder hoop ik inderdaad dat Wikiwijs voorziet in de mogelijkheid voor betrokkenen bij het onderwijs om samen te ontwikkelen, samen te werken en samen te delen. Het zou teleurstellend zijn als dat niet mogelijk is.
- Ik hoop dat Wikiwijs daadwerkelijk een platform is voor het ontwikkelen en delen van vrij verkrijgbare en vrij te gebruiken leerobjecten (voorzien van een Creative Commons licentie). Het zou mij bitter tegen vallen als Wikiwijs toegang zou bieden tot leerobjecten waarvoor betaald moet worden. Dat zijn geen "open educational resources".
- Ronald van Engelen heeft een punt als hij stelt dat Wikiwijs in feite de huidige status quo bevestigd. Maar kun je van een met overheidsmiddelen gefinancieerd initiatief een 'ontwrichtende innovatie' verwachten?
Ronald lijkt zelf trouwens ook in de val te trappen van een 'project'-visie op open education als hij pleit voor "(vaststelling van) beleidsregels, structuur (van inhoud), technische en juridische 1 randvoorwaarden en organisatie" als eerste stap van een 'bottom up'-alternatief voor Wikiwijs. Opvallend is ook dat op zijn artikel copyright berust (en geen Creative Commons-licentie).
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
> … lijkt zelf … in val te trappen … als hij pleit voor … beleidsregels, structuur …, … randvoorwaarden en organisatie als eerste stap van een ‘bottom up’-alternatief als Wikiwijs.
Die val probeerde ik te ontlopen met de aansluitende zin:
“Van groot belang is om in deze fase open te zijn en niemand uit te sluiten. Hiervoor zou de wiki dan ook meteen gebruikt moeten worden.”
Mijn inziens moet (top-down) voorkomen worden dat het (bottom-up) idee niet uitgehold kan worden door pragmatische keuzes al voor er enige werkelijkheid is.
> Opvallend is ook dat op zijn artikel copyright berust (en geen Creative Commons-licentie).
Klopt, ik heb vantevoren geen overleg gevoerd met de juristen van Carmel en er is (voor zover bij mij bekend) geen kant-en-klaar ‘vrijgave’ systeem bij onze stichting.
Een aantal van onze collega-scholen die deelnemen aan
digilessenvo.nl heb ik hier tijdens de Carmel-presentatie over bevraagd; zij gingen er (onterecht) van uit dat zij hun werk vrij mochten geven. Genoeg werk te doen dus.
Ik ben wel een tester, juist om er ook inhoudelijk iets van te vinden. Jullie hebben gelijk, ik kan het wiki principe niet vinden en wel meer niet. Ook ik vind meer niet dan wel goed. Droeviger echter op dit moment…als er maar 30 enquetes ingevuld worden (2e testweek)door de ruim 300 testers….kunnen ze niets met deze wijsheid. De beste stuurlui staan aan wal.
Een wiki is misschien ook handig. Maar zoals Richard Baraniuk van Connexion (www.cnx.org) het uitlegt lijkt het mij toch wel erg zinvol allemaal (http://www.surfmedia.nl/medialibrary/item.html?id=YJ9ZFMeFacvuPUeQLQ2IR0Em , of in 2006 op TED http://www.ted.com/index.php/talks/richard_baraniuk_on_open_source_learning.html).
Leerobjecten (met creative commons) kunnen maken, of oppakken en aanpassen aan je eigen niveau van leerlingen, of vertalen, … en dan vanuit het digitale boek linken naar websites die leerlingen helpen om bijvoorbeeld formules beter te leren bergijpen, het lijkt me allemaal erg bruikbaar. En misschien is er meer nodig. Maar is het in een Wiki niet zo dat er “1” waarheid in komt te staan, niet aangepast aan je vmbo-basis leerlingen, of de vwo leerlingen, of ….
@karin: het zou wel heel jammer zijn als de testers niet daadwerkelijk enige terugkoppeling geven.
@ Ronald: “zij gingen er (onterecht) van uit dat zij hun werk vrij mochten geven.” is nog niet zo helder volgens mij: http://blog.iusmentis.com/2009/11/30/eigendom-van-een-weblog-volgens-de-cao/ (volg ook de links in de reacties eens)
correctie: 60 ingevulde enquetes retour ipv 30.
Er zijn inderdaad meer waarheden dan de laatste versie van een wiki zoals Bernard schreef. Het is m.i. belangrijk dat de arrangeertool t.w. http://arrangeren.wikiwijs.nl doorontwikkeld wordt en de mogelijkheid biedt om door dupliceren lessen te re-arrangeren. Op deze wijze onstaat lesmateriaal op verschillende niveau’s. Een wiki geeft een gezamenlijk eindproduct op één niveau en is m.i. niet wenselijk.
Met de huidige mogelijkheden binnen wikiwijs kunnen met wat kunst en vliegwerk informatiebronnen (lees lessen) gemaakt worden in de (sterk verbeterde) contentcorner omgeving.
Mijn les stáát er en hoeft gezien mijn doelgroep niet aangepast te worden. Voor hen die dit wél willen wijzigen moet er een mogelijkheid komen om alle bronnen de herschikken en aan te vullen hetgeen leidt tot een nieuwe les.
Zie een voorbeeld op: http://arrangeren.wikiwijs.nl/25019#sub152
@Bernhard: dat is inderdaad een interessante draad; de uitspraken van Arnoud en Pieter zijn in lijn met die van Wilma Mossink van Surf tijdens de Eduexchange van 2008.
Ik begrijp alleen niet waarom je zegt dat het niet helder is; allen zijn het er (naar mijn interpretatie) over eens dat het auteursrecht van werken zoals leermateriaal, gemaakt door een PO/VO-medewerker in het kader van zijn functie, ligt bij de instelling.
Ik denk echter wel dat de discussie hierover op scherp gezet wordt door Wikiwijs, mede door deze zin (pagina 3) uit de brief aan de 2e kamer van april 2009:
«Uitgangspunt is: publiek bekostigd materiaal is publiek toegankelijk.».
Dat is in elk geval binnen mijn werkkring een punt van discussie, waarbij het volgens mij vooral gaat om gevoelens van eigendom en zelfbeschikking die ik associeer met klassieke opvattingen over onderwijs en de rol en positie van docenten daarbinnen.
Voor de twijfelaars en critici over de wikigedachten achter Wikiwijs wil ik opmerken dat het met Wikiwijs arrangeren zeer eenvoudig is om een arrangement van iemand anders te re-arrangeren en/of te verrijken. Arrangementen of delen hiervan kun je importeren in je eigen arrangement. Op deze wijze bouw je verder aan de creatie van een collega-docent in het land. Zie: http://arrangeren.wikiwijs.nl/25111#sub698 . Ik hoop dat Wikiwijs arrangeren ooit nog eens uitgebreid wordt met interactiviteiten.