De volgende week mag ik een bijdrage leveren aan een rondetafel bijeenkomst over het gebruik van social media binnen organisaties. Ik mag de kant van 'leren' belichten. Eén belangrijke vraag die aan de orde zal komen is
Wat is er in je organisatie voor nodig om social media met succes voor leren in te zetten?
Hoe denk jij hierover? Reacties (steekwoorden, praktijkvoorbeelden, verwijzingen, etc.) zal ik gebruiken als input (met bronvermelding). Ik zal er ook een samenvattende (en reflectieve) blogpost aan wijden.
Uiteraard hoop ik hiermee ook te illustreren dat social media inderdaad een zeer bruikbaar hulpmiddel kunnen zijn voor kenniscreatie en kennisdeling.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Mooie vraag!
Er is een veelheid aan antwoorden mogelijk. Een paar ideeën die ik heb:
– het is belangrijk om onderscheid te maken in formeel en informeel leren. Verschillende toepassingen kunnen naast elkaar bestaan. Maar ben wel duidelijk over het doel van het inzetten en de verwachtingen die je hebt van de inzet.
Voorbeelden:
* Bij Stoas gebruiken we de interne microblogtool Yammer. Daar maakt niet iedereen gebruik van, alleen de mensen die interesse en zin hebben. Deze informele manier van communiceren is helemaal niet gestuurd of gestructureerd. Door verschillende mensen wordt Yammer verschillend gebruikt. Heeft voor een beperkte groep blijkbaar wel een duidelijke meerwaarde. Het aantal echte schrijvende actievelingen is beperkt. Een grotere groep leest het wel maar houdt zich verder afzijdig.
* Een ander bedrijf dat ik goed ken gebruikt Twitter voor intern gebruik (met speciale besloten accounts) om kennis te delen. Zij hebben wel duidelijke formele afspraken gemaakt over wat er getwitterd mag worden. Iedereen wordt ook geacht het allemaal te lezen. Voor mijn gevoel druist dit in tegen het karakter van de manier van communiceren maar voor deze organisatie is de inzet van Twitter erg succesvol. Zij hebben het duidelijk gepositioneerd.
* De interne wiki bij Stoas wordt wat formeler gebruikt. Hier ligt een duidelijke structuur aan ten grondslag en er zijn procedures en afspraken over gemaakt. Wat wordt wel/niet geplaatst en in welke vorm. Ook succesvol door de heldere afspraken.
– Het inzetten van social media kan volgens mij alleen als het authentiek is. Betrokkenheid en passie moet een rol spelen. Het moet persoonlijk zijn.
Voorbeelden:
* Een blog op organisatieniveau zal daarom best moeilijk zijn. Professionals hebben wel zelf een blog maar dit is duidelijk geen corporate blog. Overigens merk ik dat mijn persoonlijke blog redelijk goed door collega’s wordt gelezen. De geloofwaardigheid is belangrijk. Binnen formele leertrajecten wordt wel vaker een besloten blog opgezet (binnen Moodle). Maar dit vormt dan toch meer een afzonderlijke leeractiviteit en heeft meer weg van een persoonlijk logboek.
* Ditzelfde geldt voor Twitter-accounts/Facebook profielen etc. Bij corporate Twitter accounts heb ik altijd een dubbel gevoel. Te vaak wordt het medium niet op de goede manier gebruikt. Twitter wordt dan een eenzijdig kanaal om RSS-feeds te verspreiden of om persberichten te plaatsen. Social media is gebouwd op echte, persoonlijke interactie. Als die ontbreekt, ontbreekt het succes al snel.
– Ambassadeurs
Volgens mij kun je de kansen op het succes vergroten door een paar mensen een voortrekkersfunctie te laten uitvoeren. Dit kan ook bij informele social media processen. Waarschijnlijk komen dit soort enthousiastelingen vanzelf naar boven drijven maar gebruik dan deze energie om het vuur verder aan te wakkeren. Laat deze mensen vertellen wat voor hen de meerwaarde is.
….ik ben benieuwd naar de andere reacties. Ik merk dat je wel erg veel kunt bedenken hierover…
Hartelijke groeten,
Marcel
Boeiend thema!
Ik sluit mij aan bij de opmerking van Marcel voor wat betreft passie en betrokkenheid. We moeten ons goed realiseren dat het succes van social media vooral ook te maken heeft met het vrijwillige karakter en de vrije keuze om aan te sluiten bij een groep of thema waar jouw passie ligt. En vanuit vrijwilligheid en passie zijn de mooiste dingen ontstaan.
In een werkomgeving is deze passie niet voor iedereen een vanzelfsprekendheid. Zelf het verplicht goed onderhouden van een CRM systeem levert in veel organisaties al grote problemen op. Dit heeft niet alleen te maken met het wel of niet willen. Mensen hebben verschillend gedrag en drijfveren. Introvert gedrag met een hoge intellectuele drijfveer, maak je helemaal blij met een wiki of een forum. Extravert, mensgericht gedrag daarentegen zoekt veel liever de mensen in het echt op. Iemand met een praktische drijfveer, zal zich telkens afvragen: “what’s in for me?”. Kortom sommige mensen krijgen er wel energie van en anderen niet.
Als organisatie zal je hier rekening mee moeten houden en je realiseren dat waarschijnlijk 80% van de content wordt aangeleverd door 20% van de medewerkers. Je zal als organisatie dan ook moeten kijken naar de kwaliteit van de content. De 20% die de content aanleverd, heeft tenslotte niet per definitie de wijsheid in pacht.
Kortom, social media is een prachtige aanvulling op het scala van mogelijkheden om kennis te delen. Blijf je echter wel realiseren dat het één van de mogelijkheden is. Blijf ook zoeken naar mogelijkheden om de ‘stille’ 80% ook te horen.
Met grote groet,
Bob
Volgens mij is het belangrijkste – of het eerste – dat je in je organisatie nodig hebt een ‘leercultuur’: dat het gewoon is dat je dingen met elkaar deelt ook al ben je niet per se een expert, dat je niet bang hoeft te zijn om af te gaan als je het niet 100% goed hebt, dat je niet interessante ontdekkingen voor jezelf houdt om er je persoonlijke voordeel mee te doen (ten koste van het leerproces van anderen), e.d.
Verder is – zoals bij alle nieuwe mogelijkheden – de manier waarop wordt gecommuniceerd over deze media erg belangrijk. Ik heb (te) vaak meegemaakt dat ‘iets’ maar gewoon beschikbaar werd gesteld, maar niet echt duidelijk werd gemaakt dat het er is, voor wie, waar te vinden, waar het voor bedoeld is, wat je er mee kunt. Een duidelijk (communicatie)plan dus. Dit hoeft niet per se te betekenen dat je dit massaal doet. Het kan ook via ambassadeurs, zoals Marcel hier ook voorstelt. Dat maakt dan onderdeel uit van je plan.
Bij social media is het sociale heel belangrijk. Niet alleen saaie nieuwtjes verspreiden, want dan is het niet leuk om je te volgen.
Twitter:
Goed verdiepen in je doelgroep die je in je lijst hebt en af en toe interessante of leuke tweets plaatsen die je volgers waarschijnlijk doorsturen. Zo zorg je ervoor dat jouw bedrijf bekendheid krijgt bij de volgers van jouw volgers (waarschijnlijk ook je doelgroep), jou gaan volgen en… nou ja, lijkt me duidelijk.
Interessant maar wat leren we er uit?
Ik vraag mij af of ik iets toe te voegen heb, maar wie weet. In de praktijk van APG (vroeger ABP) werken we met Yammer zoals ook Marcel van Stoas aangeeft. Daarnaast wordt stap voor stap Sharepoint geintroduceerd. Je merkt wanneer er sprake is van een noodzaak, een project of in elk geval iets waar je om informatie of een helpende hand verlegen zit dan werkt het. We hebben in Yammer een kleine 20 voornamelijk open groepen, de groep webbeheerders Sharepoint (41 personen) wisselt het meest actief uit en lijkt er van te leren. En waarom, het is het beste van veel slechte alternatieven. Mensen zijn niet altijd voorhanden. Niet iedereen weet alles en samen komt men er uit. Tsja ben benieuwd welke conclusie je daar uit trekt Wilfred.
In de beperkte functionaliteit die we tot op nu in Sharepoint hebben geldt hetzelfde.
Bert
Wat is er in je organisatie voor nodig om social media met succes voor leren in te zetten?
Afhankelijk van je vertrekpunt levert deze vraag verschillende antwoorden op. Je kunt o.m. als vertrekpunt de organisatie nemen, degene die de leersituatie organiseert (bv docent / leerkracht) of de lerende.
In zijn algemeenheid geldt, dat je voor implementatie e/o verandertrajecten de kant kiest van de persoon die aan de verandering moet geloven. Verplaats je in de ‘Not-yet-believer’. Wat heeft hij nodig om in beweging te komen.
Wees voorbereid op de weerstand. Men richt zich namelijk altijd op ‘het nieuwe falen’. Je geeft een ‘bromfietsrijder in de sneeuw’ een brommobiel. Dat doe je omdat het minder koud is, veiliger, comfortabeler, wellicht ook sneller, maar in elk geval met meer ruimte om spullen mee te nemen… Zijn reactie zal waarschijnlijk zijn dat hij voor dat huisje op wielen maar moeilijk een parkeerplek kan vinden.
Organisatie:
Annerieke Kamphuis blogde een helder en beknopt stuk voor Dutch Cowboys (http://www.dutchcowboys.nl/publicrelations/18626). Zij geeft daar de zes stappen aan die een organisatie moet volgen op weg naar een goede en succesvolle inzet van Social Media.
De leerkracht:
Je kunt denken vanuit de activiteiten die horen bij de functie van de leerkracht. Mijn collega @gerarddummer heeft op zijn blog verschillende posts gedaan rond het thema ‘30leraardingen’. Hij heeft in de verschillende kringen hier veel reacties op gekregen die zijn gedachten over dit onderwerp verder aanscherpen. Samen zijn wij hierover in gesprek. De status quo kun je beschrijven als ‘voortschrijdend inzicht’.
De lerende:
In verschillende afleveringen heb ik op mijn blog geschreven over de fases die iemand doorloopt wanneer hij de wereld van de Social Media betreedt. Die vijf fases van ontwikkeling zijn:
Fase 1: Activering
Fase 2: Identificatie
Fase 3: Groepslid
Fase 4: Profilering binnen de groep
Fase 5: Entiteit
Wanneer je succes wilt behalen, moet je weten in welke fase die lerende verkeerd. Dan werk je vanuit de bewust-onbewust methodiek naar een hoger niveau.
Tot slot:
Via Twitter heb ik in december aangekondigd dat ik bezig ben met een publicatie onder de titel ‘Restructuring the social media landscape’ Kerngedachte van het filmpje is: je kunt vertrekken vanuit de Media (Frank Cavazza heeft dit naar mijn mening met zijn prachtige kaart gedaan)
Maar je kunt ook starten bij het ‘Social’ element.
De groep rond Patti Valkenburg UvA maakt zich sterk om te spreken over de fysieke en de virtuele wereld. Fysieke vervangt daarmee het woord ‘echte’ dat vaak wordt gebruikt als tegenstelling van de virtuele wereld. Het gedrag in beide werelden verschilt niet van elkaar. Daarom ben ik voor dat nieuwe Social Media Landscape uitgegaan van universeel gedrag en heb mezelf de vraag gesteld: Bij welk gedrag past welke ‘tool’?
Deze bijdrage heb ik ook als blogpost gepubliceerd
@jbulsink
Hartelijk dank voor jullie uitgebreide reacties, tot dusver. Ik kom er op terug.
Wilfred, je hebt post! 🙂
Zie:
https://www.surfgroepen.nl/personal/arne_horst/Blog/Lists/Posts/Post.aspx?ID=24
Groet, Arne
Hoi Wilfred,
Even een snelle reactie op deze zondagmiddag;
Je moet in eerste instantie je doel vaststellen: Kennis ontwikkelen en delen. De middelen die je hiervoor kunt inzetten zijn legio (SharePoint, Twitter, Yammer, Hyves, Facebook, etc etc).
Het doel dat je nastreeft dient eerst door de organisatie omarmt te worden, het “Practice what you preach” principe.
Een enkele leraar die “accepteert” dat studenten opdrachten met gebruik van social media opleveren, maar vanuit de organisatie verplicht wordt om uitgeprinte documenten aan te nemen en op te slaan, gaat niet werken. Het is dan ook niet te verkopen aan studenten.
Eerst dient de organisatie zelf social media te omarmen en incorpereren, waarna het via natuurlijk verloop ingezet kan worden t.b.v. het leerproces. Als de organisatie intern social media inzet, ziet het zelf de voordelen en kent het de tools, waarna medewerkers ambassadeurs worden van het gebruik van social media. Op deze wijze kunnen zij zo beter aansluiten op de behoefte (vraag) en wensen van studenten, sluiten zij beter aan op de belevingswereld van de student en voelen zich gesteund door de organisatie om gebruik te maken van social media.