Wat is belangrijk bij begeleiding van online leren? #eadl

Persoonlijke, motiverende, communicatie met een online begeleider is erg belangrijk voor lerenden om bij e-learning ‘bij de les’ te blijven. Belangrijker dan communicatie met collega-lerenden. Belangrijk is ook dat lerenden beschikken over een planningssysteem, en dat zij binnen korte tijd feedback van een begeleider krijgen. Dat blijkt uit ervaringen van een Noors instituut voor afstandsleren.

Vandaag heb ik een gedeelte bijgewoond van het congres van de European Association for Distance Learning (in Noordwijkerhout). Ik moest hier een presentatie verzorgen (waarover later meer). Torstein Rekkedal van het Noorse NKI is tijdens dit EADL-congres ingegaan op de bekwaamheden van begeleider bij online leren. Deze bekwaamheden zijn volgens hem van groot belang voor de kwaliteit van online leren. Hij schetste dat online leren de mogelijkheid gegeven om de didactiek van afstandsleren te veranderen. Dat vergt wel het één en ander van de docent.

NKI bereikt nu 12 duizend actieve online studenten in meer dan 40 landen. Het NKI doet ook onderzoek naar het gebruik van nieuwe technologie voor leren. Zij hebben o.a. een peer counselling support systeem ontwikkeld.

Het NKI vindt maximale flexibiliteit voor lerenden belangrijk. Volwassenen moeten individuele vrijheid hebben, maar niet van elkaar afhankelijk zijn. Samenwerken binnen die flexibiliteit vindt men wel heel belangrijk. Lerenden vinden individuele flexibiliteit ook belangrijker dan samenwerken. Tijdens de discussie gaf Rekkedal aan dat lerenden de hoge mate van flexibiliteit een groot voordeel èn een groot nadeel vinden. In Nederland is de discussie gaande om lerenden minder flexibiliteit te bieden. Volgens de spreker zou je idealiter flexibiliteit als keuzemogelijkheid moeten aanbieden. Hij vreesde dat instellingen marktaandeel verlezen als zij inboeten op flexibiliteit. Die vrees is gebaseerd op ervaringen van het NKI.

Het NKI biedt studenten een individueel planning systeem aan dat hen helpt hun leeractiviteiten te structureren, en dat de begeleider inzicht geeft in de voortgang. Veel structuur en dialoog zijn belangrijk om lerenden te stimuleren te blijven leren. Empathische conversaties tussen docenten en lerenden is daarbij relevant. Commentaren van tutoren, opdrachten inleveren en communicatie door docenten worden belangrijk gevonden voor ondersteuning. Belangrijker dan bijvoorbeeld communicatie met studenten. Het gaat er ook om dat begeleiders snel reageren op bijdragen van lerenden. Studenten vinden het peer support systeem bijvoorbeeld leerzaam en motiverend, maar zij willen eigenlijk dat alle NKI online begeleiders daarbij betrokken worden. Zij hebben zowel baat bij het geven van begeleiding, als van het ontvangen van begeleiding door collega-studenten.

Volgens Rekkedal is inhoudelijke expertise echter ook een erg belangrijke eigenschap van een tutor, naast het persoonlijk en motiverend communiceren. Het NKI heeft een heel systeem ontwikkeld voor professionalisering van online begeleiders (gericht op vakinhoud, didactiek en pedagogiek). Ook ging hij in op de kwaliteitsbarometer, die het NKI gebruikt om de kwaliteit van begeleiding in kaart te brengen. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de responsetijd (de tijd waarbinnen een begeleider reageert).

• Lees het paper van Torstein Rekkedal
• Bekijk de presentatie van Torstein Rekkedal
• Homepage Torstein Rekkedal