Wat ik mis in de Ict-monitor mbo 2015?

Onlangs is de Ict-monitor mbo 2015 door Kennisnet en saMBO-ICT gepubliceerd. In totaal hebben 48 mbo-instellingen de uitgebreide vragenlijst ingevuld. Deze monitor biedt daarom inzicht in tal van aspecten van ict in het beroepsonderwijs. Maar toch mis ik wat.

Het mooie aan deze monitor, is dat de onderzoekers resultaten van enquêtes uit verschillende jaren met elkaar vergelijken. Daarbij is speciale aandacht voor de reacties van de 11 instellingen die elk jaar hebben meegedaan.

Het rapport biedt inzicht in

• de wijze waarop ict georganiseerd is (organisatiestructuur, kwaliteit, samenwerking en ‘leveranciersmanagement’)
• de visie op ict (ambitie, architectuur, innovatie, informatiebeveiliging en privacy)
• de ict-infrastructuur (werkplekken, netwerkaspecten, servers en opslagcapaciteit)
  applicaties (onderwijsapplicaties, administratie en bedrijfsvoering, software as a service)
• projecten (soorten, gebruik van businesscases)
• personeel (zoals de samenstelling van de ict-afdeling)
• financiën (o.a. aan ict en personeel)

Het rapport constateert onder andere dat het percentage instellingen met een vastgestelde centrale ict-strategie is gestegen.Verder blijkt ITIL nog steeds erg populair als kwaliteitsmodel voor dienstverlening.

Verder blijkt dat 61% van de instellingen een visie op ict heeft beschreven (28% heeft deze visie ook nog eens vastgesteld). Hoofden ict zijn verder verdeeld over de vraag of de directie voldoende aandacht heeft voor ict (zie afbeelding). Met name in het groene onderwijs zijn de hoofden ict kritisch.

Wat betreft innovatie investeren mbo-scholen in toenemende mate in desktop virtualisatie en in ‘flipping the classroom’, terwijl tablets ook nog steeds hoog scoren (ruim 40%). In 2015 is bijvoorbeeld niet langer geïnvesteerd in cloud computing en software as a service als ict-innovatie, al geeft meer dan 80% van de respondenten wel aan positieve ervaringen te hebben opgedaan met cloud computing. Verder is er drastisch meer aandacht voor informatieveiligheid en privacy.

Opvallend is ook dat de ict-afdeling nog steeds voornamelijk vaste pc’s beheert. Wel daalt het percentage geleidelijk. Tablets en smartphones worden nauwelijks beheerd. Ik vermoed dat het beheer hiervan bij de eindgebruiker ligt.

Wat betreft elektronische leeromgevingen is niet echt sprake van een dominante aanbieder. ItsLearning is met 23% markleider. N@tschool is nummer 2 met 20%. Door de overname van Fronter door ItsLearning zou hun marktaandeel wel eens kunnen stijgen. Sharepoint is met 70% marktleider als het gaat om platform voor samenwerking.

Wat betreft ict-projecten werken mbo-scholen in 2015 vooral aan infrastructurele projecten.
Verder valt op dat 93% van de scholen gebruik maakt van business cases bij investeringsbeslissingen, terwijl dit instrument achteraf in geringe mate wordt gebruikt om te zien of de baten worden behaald. Met een gevoel voor eufemisme stellen de samenstellers daarom:

Het omgaan met businesscases binnen onderwijsinstellingen verdient nog steeds de nodige aandacht.

De Ict-monitor mbo 2015 biedt vooral zicht op de ‘harde’ en organisatorische kant van ict in het onderwijs. Je leest helaas niets over de wijze waarop ict wordt gebruikt (bijvoorbeeld voor substitutie, versterking, vernieuwing of transitie).

Je leest ook niet over de houding van docenten ten aanzien van ict in het onderwijs, wat visie en ambities zijn, of deze ambities met behulp van ict worden waargemaakt en of er sprake is van ontwikkelingen op het gebied van -vooruit maar weer- ‘digitale didactiek’.

Draagt ict bij aan meer effectief, efficiënt en aantrekkelijk middelbaar beroepsonderwijs en educatie? Deze vraag wordt niet gesteld en niet beantwoord. Terwijl de begrootte kosten per deelnemer toch steeds toenemen.