Ten behoeve van de december 2023-editie van de nieuwsbrief van e-learning.nl heb ik onderstaande terugblik geschreven op het afgelopen jaar.
2023 was me het jaartje wel. Nadat OpenAI op 30 november 2022 ChatGPT publiekelijk beschikbaar stelde, ging het in 2023 in relatie tot e-learning en blended learning bijna nergens anders meer over. In eerste instantie stonden diverse betrokkenen vooral stil bij het risico dat lerenden ChatGPT konden gebruiken voor het beantwoorden van essay-vragen of voor het schrijven van verslagen. Daarna werd al snel gekeken naar de mógelijkheden van deze technologie om te fungeren als persoonlijk assistent van L&D’ers, docenten en trainers. ChatGPT zou ‘leerprofessionals’ kunnen ondersteunen bij het samenstellen van formatieve toetsen, bij de communicatie met lerenden en collega’s of bij het ontwikkelen van instructiematerialen. Vervolgens verschoof de aandacht naar het gebruik van ChatGPT voor andere manieren van leren. Lerenden kunnen feedback van ChatGPT krijgen of zelfs een Socratische gesprek met deze generatieve AI-tool kunnen voeren. Deze technologie zou een meer gepersonaliseerde en interactieve leerervaring mogelijk maken, en complexe concepten op een eenvoudigere en meer begrijpelijke manier uitleggen. Lerenden krijgen dankzij deze toepassing toegang tot on-demand ondersteuning, wat potentie heeft voor verhoogde betrokkenheid en verbeterde leerresultaten.
Tegelijkertijd viel op hoe snel de ontwikkelingen zich op dit terrein zich voltrokken. Ik houd me sinds eind 1995 bezig met internettechnologie en leren. Ik heb de opkomst en ontwikkeling van leermanagementsystemen meegemaakt, de grote aandacht voor de mogelijke gevolgen van sociale media voor leren, de smartphone, de impact van online video en virtual reality, de massive open online courses, de aandacht voor microlearning en microcredentials. Maar een turbulente ontwikkeling zoals afgelopen jaar heb ik niet eerder ervaren. Ik krijg vaak de vraag hoe ik het voor elkaar krijg om de ontwikkelingen bij te houden. In detail lukt mij dat niet (op hoofdlijnen wel, hoop ik).
Na de lancering van ChatGPT ging de belangstelling al snel uit naar generatieve AI-toepassingen waarmee we afbeeldingen kunnen creëren, zoals Dall-E of Midjourney. Daarna volgden presentaties en video. HeyGen stelt je zelfs in staat om video’s in tig talen te laten nasynchroniseren. Tegelijkertijd werden er zorgen geuit over ethische risico’s zoals het schenden van intellectueel eigendom. Er kwam een betaalde versie van ChatGPT op de markt, met veel voordelen ten opzichte van de ‘gratis’ versie. Dit leidde tot zorgen over de toegankelijkheid van de technologie. Ook kwam OpenAI met een Enterprise editie van ChatGPT. Je kon op een gegeven moment plugins gebruiken bij de betaalde versie van ChatGPT, gesproken opdrachten gebruiken, ChatGPT afbeeldingen laten interpreteren en binnen de betaalde versie eigen chatbots samenstellen voor specifieke taken (de GPT’s). Google kwam met Bard en half december met Gemini waarmee het probeert de concurrentie aan te gaan met ChatGPT. Anthropic ontwikkelde Claude, mede dankzij een miljardeninvestering van Amazon, eene toepassing die in onze regio vooralsnog nog niet gebruikt kan worden. In november stond het voorbestaan van ChatGPT op het spel toen een grote groep medewerkers dreigde ontslag te nemen nadat het bestuur CEO Sam Altman de laan had uitgestuurd (wat vervolgens weer ongedaan werd gemaakt). Wat ook opviel: diverse bestaande leertechnologieën zijn bezig generatieve AI te integreren waardoor deze leertechnologieën beter in staat zullen zijn om content te ontwikkelen en feedback te geven. En: binnen de EU is overeenstemming bereikt over regelgeving die AI aan banden moet leggen.
Is er dan verder niets gebeurd op het gebied van e-learning en blended learning? Toch wel. Binnenkort wordt het bijvoorbeeld mogelijk om binnen MS Teams via virtual reality met elkaar te interacteren. Ook wordt hologramtechnologie meer toegankelijk voor leren, opleiden en onderwijs (al is de toegevoegde waarde niet altijd heel groot). De ontwikkeling van microcredentials voor een leven lang ontwikkelen zet verder door.
Maar geen enkele ontwikkeling heeft zo veel stof doen opwaaien als de generatieve AI. En het duurt ook nog wel even voordat dit stof is neergedaald. Ook in 2024 hopen we als redactie van e-learning.nl jullie op de hoogte te houden van deze en andere relevante ontwikkelingen op ons vakgebied. Maar om te beginnen wensen wij jullie een gelukkig 2024 toe.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie