Waarom we op het gebied van leren blijven geloven in ‘silver bullets’

Een ‘silver bullet‘ is een eenvoudige oplossing voor een moeilijk of hardnekkig probleem. Het is echter een ‘ogenschijnlijke oplossing’. In discussies rond de aanpak van het lerarentekort kom je bijvoorbeeld heel wat ‘silver bullets‘ tegen (zoals beter betalen of tegengaan van deeltijdwerk). Volgens Erik Ofgang kunnen dergelijke ‘oplossingen’ afleiden van meer complexe aanpakken en van meer bescheiden ingrepen die kleine maar belangrijke voordelen opleveren. Hij gaat in op de vraag wat de aantrekkingskracht is van ‘silver bullets‘.

• Het is heel aantrekkelijk als je gemakkelijke antwoorden op ingewikkelde problemen hebt die bijvoorbeeld gelden voor alle onderwijsinstellingen. Als elke onderwijsinstelling een eigen aanpak moet bedenken voor unieke behoeften, dan werkt dat al snel ontmoedigend.
• Deze schijnoplossingen spreken ons cognitief aan. De meeste mensen kunnen één of twee eenvoudige interventies beter en makkelijker verhapstukken dan complexere strategieën.
• De betreffende oplossing lijkt beter dan deze is, omdat de oplossing gebaseerd is op de resultaten van één onderzoek dat vaak niet universeel kan worden toegepast. Op beperkte schaal uitgevoerde onderzoeken kunnen veel belovende resultaten hebben. De interventies zijn echter niet altijd uitvoerbaar of effectief wanneer ze op grotere schaal worden toegepast.
• Onderzoek richt zich vaak op één interventie. Dat heeft te maken met de complexiteit van onderzoek doen en met de wijze waarop onderzoek wordt gefinancierd.
• Zelfs door onderzoek gestaafde interventies hebben beperkingen. Je loopt op een gegeven moment aan tegen de grenzen van wat je met een interventie kunt bereiken.

We zouden volgens deze bijdrage realistisch moeten zijn over de impact van interventies en vooral ook moeten streven naar incrementele verbeteringen. Zelfs als een forse verandering noodzakelijk is, kun je vaak beter werken aan kleinschalige inspanningen die het verschil maken in plaats van weer een nieuw hype te gaan volgen.

De insteek van deze bijdrage sluit aan bij de opvatting van van Larry Cuban over onderwijsinnovatie. Cuban stelt onder meer dat je bij het treffen van maatregelen en acties altijd rekening moet houden met de context. Er is volgens hem niet één aanpak die in alle gevallen (district, school, vak, etc.) goed werkt. Er is bovendien volgens Cuban niet één manier van onderwijs verzorgen die voor alle lerenden goed werkt. Ook merkt hij op dat fundamentele en snelle veranderingen binnen het onderwijs in de praktijk zelden voorkomen. Wel kleinschalige en langzame aanpassingen van de onderwijspraktijk op het niveau van de les of leersituatie.

 

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.