Waak voor doorgeslagen gamification

'Gamification' en serious gaming hebben veel potentie voor onderwijs en leren, maar we moeten er voor waken daarin niet door te slaan. Ryan Tracey spreekt zelfs van de donkere kant van gamification.

Bij gamification pas je kenmerken van games – dus niet games zelf – toe binnen het onderwijs of opleidingen. Een bekende toepassing zijn badges die gebruikt worden als beloning.

Naar aanleiding van de korte film Sight waarschuwt Ryan Tracey om daar niet in door te slaan:

• In het echte leven verdien je ook geen punten of badges. Verpest authentieke leersituaties daarom niet met een overdaad aan game-elementen.
• Serieuze onderwerpen, zoals slavernij, kunnen via games triviale onderwerpen worden. Een bekend voorbeeld is ook een game dat bewustwording over voedseltekorten in Afrikaanse landen wilde vergroten. Het bleek echter vooral een schietspel te zijn (voedsel droppen).
• Gamification kan een verkeerde mindset versterken. Lerenden kunnen als elkaars concurrenten opereren. De vraag is of je dat wil. Ik heb inderdaad voorbeelden van games gezien waarin bankmedewerkers en verkopers van een mobiele telefoonprovider fanatiek tegen elkaar speelden. In werkelijkheid is men ook concurrent van elkaar in het behalen van targets. In de meeste organisaties, en zeker ook binnen het onderwijs, wil je dat echter niet stimuleren.
• Gamification kan er toe bijdragen dat intrinsieke motivatie vermindert, en plaats maakt voor extrinsieke motivatie. Gamification heeft behaviouristische trekken. De motivatie om te leren kan ook verminderen als je mensen verplicht om al spelend te leren.
• Bij serious gaming kan het spelen belangrijker zijn dan het leren.

In feite wijst Tracey volgens mij op slecht gemaakte serious games en op slechte toepassingen van gamification. Dat geldt uiteraard ook voor ICT in het algemeen. Net als bij technology enhanced learning in het algemeen, hebben serious gaming en gamification een gezonde dosis didactiek en pedagogiek nodig.

De film Sight waarschuwt wat mij betreft overigens vooral ook voor een verkeerde toepassing van het analyseren van big data.

Sight from Robot Genius on Vimeo.