Voor welke leerinhouden is een training een geschikte manier van leren?

Een training is één van de vele ‘interventies’ die gebruikt kan worden voor leren en ontwikkelen. Of een training een passende interventie is, is mede afhankelijk van de leerinhoud. Een training alleen is meestal ook niet voldoende voor het realiseren van het versterking of verandering van gedrag.

Toen ik de titel ‘Wanneer training (geen) zin heeft’ van het artikel van Gunie du Chatinier en Jochem Aubel scande, verwachtte ik weer een pleidooi te zullen lezen voor meer informele vormen van leren. De auteurs delen echter inzichten die meer te maken hebben met leerinhouden. Wanneer is een training meer of minder geschikt?

Du Chatinier en Aubel stellen dat trainingen niet geschikt zijn om bestaand gedrag af te leren (zoals roken). Je kunt mensen via trainingen wel nieuw gedrag aanleren of bestaand gedrag versterken.

De auteurs adviseren ook dat je trainingen moet richten op makkelijk te ontwikkelen gedrag. Daarbij stellen zij onder meer dat gedrag moeilijker te ontwikkelen is als de “genetische component” groter is:

• Pragmatische vaardigheden (zoals ICT-vaardigheden) zijn het beste via een training of opleiding te leren. Daarbij kun je m.i. technology enhanced learning ook prima inzetten.
• Interactieve vaardigheden (zoals gespreksvaardigheden of adviesvaardigheden) kunnen ook via een training worden geleerd. De auteurs wijzen daarbij terecht op het belang van ‘borging’ om daadwerkelijk gedragsverandering te helpen realiseren. Hierbij gaat het m.i. om transfer waarbij werkplek leren van belang is. Op het gebied van interactieve vaardigheden kan leertechnologie ook een steeds belangrijkere rol spelen, en niet alleen voor het leren van de kenniscomponent van deze vaardigheden.
• Ambitie en houding (o.a. discipline en kwaliteitsgerichtheid) zijn volgens de auteurs lastig te trainen. Zij wijzen er hierbij op dat dit deels genetisch bepaald is en dat de ontwikkelmogelijkheden ook een bovengrens kennen. Zonder een ‘nature-nurture’-discussie te willen starten: ambitie en houding zijn m.i. onder meer beïnvloed door opvoeding. Deze eigenschappen kunnen ook verder worden ontwikkeld, maar inderdaad niet via een training. De auteurs wijzen hierbij wel terecht op stimulerende omgevingsfactoren en het belang van zelfreflectie en feedback.
• Persoonlijke stevigheid (zoals assertiviteit en doorzettingsvermogen) kun je ook amper trainen, maar wel ontwikkelen via ervaring, feedback en zelfreflectie. Leertechnologie -denk bijvoorbeeld aan een weblog of vlog– kunnen dit volgens mij ook faciliteren.
• Tenslotte onderscheiden de auteurs cognitieve vaardigheden zoals problemen analyseren en oplossen en informatie verwerken. Tot mijn stomme verbazing menen Du Chatinier en Aubel dat dergelijke vaardigheden ook grotendeels genetisch bepaald zijn, en slecht ontwikkelbaar zijn. Ik vraag me af waar zij dit op baseren. Ik denk juist dat deze vaardigheden wel via een training of opleiding in de basis geleerd kunnen worden waarna dergelijke vaardigheden via coaching, toepassen in de praktijk, zelfreflectie en feedback doorontwikkeld worden. Kijk bijvoorbeeld naar promotietrajecten.

Ik mis in dit overzicht de ontwikkeling van vakkennis. Maar wellicht komt dit doordat de auteurs zich focussen op trainingen en niet op opleidingen. Als lerenden nieuwe vakkennis moeten ontwikkelen dan kan dat het beste via instructie (bijvoorbeeld ook online). Als je over meer ervaring beschikt, dan kun je vakkennis ook zelfgestuurd verwerven.

De auteurs stellen verder dat het van belang is dat mensen leren hoe zij kunnen reflecteren en feedback kunnen vragen (en natuurlijk ook geven). Dat betekent dat trainingen ook gericht moeten zijn op het ontwikkelen van dergelijke metacognitieve vaardigheden. Ook nu geldt dat je weer aandacht moet besteden aan ‘borging’ (bijvoorbeeld via coaching op de werkvloer).

Op basis van dit overzicht kun je concluderen dat trainingen maar voor een deel van te ontwikkelen vaardigheden relevant zijn, en dan ook nog eens voor minder complexe vaardigheden. Bovendien heb je aanvullende leerinterventies nodig om ervoor te zorgen dat het geleerde echt geborgd wordt.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.