Visualisaties bekritiseerd

Visualisaties (zoals Infographics) worden vaak gebruikt om een bepaalde boodschap beter te laten beklijven. Volgens de Harvard Business Review-blog wordt het hoog tijd daar eens kritischer naar te kijken.

Het lijkt wel alsof de Harvard Business Review het strijdbijl heeft opgepakt tegen het (verkeerd) gebruik van visualisaties. In It’s Time to Retire ‘Crap Circles’ verzet Gardiner Morse zich bijvoorbeeld tegen het gebruik van cirkels die oorzaken, gevolgen en fases weergeven:

• Deze cirkels beogen een idee te verduidelijken terwijl ze in feite vooral verhullen.
• Strategieën bestaan niet uit cyclische activiteiten. Nuanceringen worden onder het tapijt geschoven.
• Er is vaak geen sprake van logische oorzaak-gevolg relaties. Er is in feite sprake van optische illusies:
  

  they play on your expectations and trick you into seeing something that isn’t there

Morse heeft gelijk als hij waarschuwt voor simplificaties. Ik heb jaren geleden ook wel eens de tip gekregen om bij vraagstukken te werken met twee assen en vier kwadranten, aangezien dat de complexiteit van de werkelijkheid reduceert. Daardoor zou je makkelijker geaccepteerd worden door beslissers. In de begintijd heb ik dat inderdaad geprobeerd. Als ik nu schema’s gebruik, benadruk ik dat de werkelijk vaak complexer is.

In een tweede blogpost plaatst Dylan Lathrop kanttekeningen tegen het in zijn ogen overmatige gebruik van Infographics.

• Infographics werden aanvankelijk gemaakt voor mensen die niet konden lezen.
• We beschikken over steeds meer data, terwijl de lezers steeds ongeduldiger lijken te worden.
• Steeds vaker staat het ontwerp centraal, en niet de data. Het lijkt er eerder om te gaan dat de Infographic massaal wordt bekeken, dan om de inhoud.
• De data, waarop een Infographic is gebaseerd, is regelmatig van beperkte omvang.
• Infographics worden vaak onterecht als waardeneutraal beschouwd, terwijl er dijkwijls commerciële belangen achter schuilen.

Lathrop heeft zelf Infographics gemaakt, en waarschuwt nu terecht voor misbruik.