Vertrouwen van docenten in eigen ICT-bekwaamheden neemt toe

Praktisch alle docenten maken gebruik van ICT in het onderwijs. Het vertrouwen in de bekwaamheden om ICT te gebruiken neemt ook toe. Dat blijkt uit Amerikaans onderzoek.

In de Verenigde Staten is in opdracht van een “Learning Company” onder bijna 1300 docenten onderzoek gedaan naar datgene waar docenten optimistisch over zijn, en waar zij zich bezorgd over voelen. Verder hebben de onderzoekers gekeken naar hoe docenten technologie gebruiken en welke impact van technologie zij ervaren. De onderzoekers hebben ook onderzocht op welke manier docenten werken aan hun professionele ontwikkeling om zich voor te bereiden op het gebruik van digitale leermiddelen. Tenslotte is gekeken welke rol gelijkheid speelt tussen districten met en zonder grote verschillen in prestaties. Het onderzoek is ook eerdere jaren uitgevoerd.

Het rapport zelf is niet publiek verkrijgbaar. Ik kreeg ook een foutmelding bij het invullen van het formulier. Dian Schaffhauser van THE Journal vat het rapport samen. Daarin gaat zij helaas niet in op de manier waarop docenten werken aan hun professionele ontwikkeling om zich voor te bereiden op het gebruik van digitale leermiddelen.

De belangrijkste uitkomsten uit het onderzoek zijn:

• Nagenoeg alle docenten gebruiken leertechnologie in hun onderwijs. Bijna iedereen (96%) ervaart voordelen in het gebruik.
• Vijfennegentig procent van de docenten heeft vertrouwen in hun bekwaamheden om ICT te gebruiken. Dat is een stijging van 1% ten opzichte van het jaar ervoor.
• De groep die aangeeft over zeer veel zelfvertrouwen te beschikken is gedaald van 62 naar 58%.
• De minst ervaren docenten beschikken over het meeste vertrouwen. Die meest ervaren docenten (meer dan 20 jaar ervaring als docent) hebben het minste vertrouwen (49%).

De belangrijkste voordelen zijn volgens docenten:

• Meer engagement van lerenden bij het leren (63%).
• Verbeteringen in het geven van gedifferentieerd en individueel onderwijs (52%).
• Lerenden kunnen gemakkelijker tijd- en plaatsonafhankelijk onderwijs volgen (50%).
• Bijna eenderde van de docenten noemt betere leerprestaties het belangrijkste voordeel.

Digitale leermiddelen:

• Alle digitale leermiddelen uit de vragenlijst worden meer gebruikt ten opzichte van 2017.
• Instructievideo’s worden het meest gebruikt (66%), gevolgd door digitale tools om met ouders te communiceren.
• Niet verrassend is dat docenten van arme scholen het meest klagen over een gebrek aan apparaten, internetverbindingen en applicaties.

Docenten zijn positiever gaan denken over hun werk. Een stijgende lijn is zichtbaar van 41% in 2015 naar 53% het afgelopen jaar. Dat lijkt met name gebaseerd te zijn op de persoonlijke situatie, meer toegang tot het gebruik van technologie en meer “autonomie en opwinding” bij het verzorgen van onderwijs.

Docenten zijn wel negatiever gaan denken over hun beroep. Dat ligt met name aan de salariëring en een algemeen gebrek aan financiering.

Ondanks de genoemde voordelen van het gebruik van technologie in de klas, vinden deze leerkrachten nog steeds menselijke connecties het belangrijkst van allemaal. Vierennegentig procent van de respondenten benadrukt het belang van de relatie tussen docent en lerende voor het succes van de leerling.

Mijn opmerkingen

• Het onderzoek is uitgevoerd in de VS en daarom niet representatief voor Nederland en België. Het roept wel de vraag op: wat zouden de uitkomsten bij ons zijn?
• Als je wilt weten hoe docenten technologie gebruiken, moet je eigenlijk andere methoden hanteren dan een vragenlijst. Toch is het interessant om naar de antwoorden in de loop van de tijd te kijken.
• Ik hoop niet dat het Dunning-Kruger effect van toepassing is op dit onderzoek. Psychologisch onderzoek laat namelijk zien dat incompetente mensen zichzelf nogal eens overschatten. Wat dat betreft is het geruststellend dat de groep die zeer veel vertrouwen heeft in de bekwaamheden om ICT te gebruiken, is gedaald naar 58% ;-).
• Mogelijk wordt het feit dat minder ervaren docenten het meeste vertrouwen hebben in hun eigen competenties beïnvloedt door het feit dat zij zijn opgegroeid met ICT. Zij hebben wellicht minder ervaring met lesgeven, maar meer ervaring met ICT.
• In de loop der jaren neemt de groep docenten die opgegroeid is met ICT toe, terwijl de groep die niet is opgegroeid met ICT met pensioen gaat. Dit kan van invloed zijn op de mate van vertrouwen in eigen kunnen. Opgegroeid zijn met ICT betekent overigens nog niet: daadwerkelijk bekwaam zijn om ICT binnen het onderwijs te gebruiken.
• Ik vind ‘meer engagement’ als belangrijkste voordeel opvallend. Het motiverend karakter van ICT is immers tijdelijk van aard (‘novelty effect’).
• Het is een mooie uitdaging om leertechnologie juist ook in te zetten voor het versterken van de relatie tussen docenten en lerenden.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.