Vernieuwende didactische benaderingen 2014

Welke innovatieve didactische benaderingen worden mogelijk gemaakt dankzij nieuwe technologieën? Een recente publicatie van de Britse Open Universiteit geeft hier zicht op. Daaruit blijkt dat niet altijd sprake is van een hele nieuwe benadering, maar van een innovatie die eindelijk het omslagpunt van bredere acceptatie heeft bereikt.

Via een blogpost van Martin Weller ben ik gestuit op editie 2014 van het Innovating Pedagogy report van de Britse Open Universiteit. Weller is co-auteur. In dat rapport kijkt men naar innovatieve didactische benaderingen, die mogelijk gemaakt worden dankzij ICT.

Weller schrijft hierover:

A lot of these are not necessarily new this year, and could have been incorporated in our first report, but it’s about trying to gauge when they gain enough momentum to be of interest to a reasonably wide audience.

Een terechte opmerking, aangezien bijvoorbeeld de flipped classroom of ‘bring your own devices’ ook in het rapport figureren, maar al enkele jaren onderwerp zijn van menig publicatie. Wat mij betreft is dat ook kenmerkend aan trends: het duurt een tijd voordat ze het momentum oftewel omslagpunt bereiken.

De samenstellers noemen onder meer als innovaties:

1. Het vormgeven van massive open online courses volgens principes van sociale netwerken (massive open social learning). Daarbij is het een uitdaging om lerenden die participeren in kortlopende discussiegroepen daadwerkelijk aan kennisontwikkeling te laten doen. Je zult daarbij moeten voorkomen dat lerenden overdonderd worden met interacties, of dat lerenden gedesoriënteerd raken door een gebrek aan focus wat betreft leeromgevingen en uit te voeren leeractiviteiten. Daarmee is massive open social learning geen vorm van connectivisme.
2. Het gebruik van data van leeractiviteiten ten behoeve van het ontwerpen van onderwijs.
3. Het is belangrijk dat lerenden meer zelfverantwoordelijk worden voor hun eigen leren. ‘Self-determined learning’ vereist echter zogenaamd ‘double-loop learning’ waarbij reflectie op het leerproces ook belangrijk is. Volgens de samenstellers zouden lerenden daarom vaker ‘reflective journals’ en tools voor concept mapping moeten gebruiken. ResearchGate en Quora worden ook genoemd.
4. Dankzij technologie kunnen we dynamische beoordelingen toepassen waarbij lerenden met beoordelaars interacteren terwijl de focus ligt op de voortgang van lerenden. Beoordelen en interveniëren zijn daarbij onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Al met al een helder geschreven rapport met een focus op didactiek. Helaas waagt men zich hierbij ook aan inschattingen wanneer de innovatie geadopteerd zal zijn.

Sharples, M., Adams, A., Ferguson, R., Gaved, M., McAndrew, P., Rienties, B., Weller, M., & Whitelock, D. (2014). Innovating Pedagogy 2014: Open University Innovation Report 3. Milton Keynes: The Open University