Tips om effectief online te leren

Online leren stelt hogere eisen aan lerenden dan face-to-face leren. Als je in je eentje tijd- en plaatsonafhankelijk leert, is het risico van voortijdig stoppen groter. David Thomson heeft een aantal tips geformuleerd die lerenden helpen online te studeren.

1. Creëer een ruimte. Om effectief online te kunnen leren heb je ook een fysieke ruimte nodig zonder afleiding, goed verlicht, opgeruimd en rustig. Die ruimte hoeft niet persé een kantoor te zijn, zolang je er maar rustig kunt studeren. De fysieke omgeving is namelijk van invloed op de vraag of je in de ‘studeermodus’ (‘headspace’) komt. Daarbij hoort ook het formuleren van een doel voor de studeersessie. Mijn opmerking: vanzelfsprekend is dit ook bij face-to-face leren van belang. Bij online leren is dit nog belangrijker omdat je omgeving eerder de neiging heeft je te storen als je achter een laptop zit.
2. Formuleer haalbare doelen. Veel doelen die we onszelf stellen zijn niet realistisch. Dat leidt tot een sneeuwbaleffect van niet behaalde doelen, met ontmoediging als gevolg. Doelen moeten ‘small’ en ’SMART’ zijn. Elke studiesessie moet een specifiek, meetbaar, acceptabel, relevant en tijdgebonden doel hebben. Als het goed is hebben de eenheden die je gaat bestuderen ook enkele leeruitkomsten of leerdoelen. Kies er één. Op termijn word je steeds beter in het bepalen welke doelen je binnen een sessie kunt behalen. Mijn opmerking: bij face-to-face docent bepaalt een docent vaak wat je wanneer moet doen. Bij online leren ben je hier meer zelf verantwoordelijk voor.
3. Vorm een groep. Probeer ook bij online leren een groep te vormen waarmee je samen kunt leren. Je kunt elkaar dan ‘bij de les’ houden. Probeer elkaar ook in levende lijve op te zoeken. Zoek anders een maatje die met jou aan de studie begint. Probeer ook aan anderen uit te leggen wat je hebt geleerd. Daardoor verwerk je het geleerde actiever. Volgens Thomson kan dat zelfs je hond zijn. Doe dat uitleggen aan anderen structureel. Mijn opmerking: bij face-to-face leren of blended learning maakt een docent vaak groepen. Als een docent bij online leren groepen formeert dan is ‘reisafstand tot elkaar’ meestal geen criterium. Je zult elkaar dus actief moeten opzoeken. Als het goed is, bevat de digitale leeromgeving ook faciliteiten waarmee je contact kunt zoeken met anderen (zoals een forum, chattool of forum). Een gebruikersprofiel is ook belangrijk om elkaar te leren kennen. Synchrone online ontmoetingen met anderen kunnen ook de functie van groepsvorming helpen invullen.
4. Maak een schema met afspraken en zet deze in je agenda. Bij online leren heb je veel vrijheid. Zonder schema kan een online cursus ook overweldigend werken. Maak een planning, pas deze toe en stel deze bij op basis van je ervaringen. Begin met een dag of enkele dagen in de week waarop je studeermomenten inplant. Plan ook de einddatum in. En plan de afspraken met je studiegroep in. Mijn opmerking: het asynchrone karakter van een cursus en de afwezigheid van deadlines voor opdrachten kan vrijblijvendheid in de hand werken. Vrijblijvendheid kan leiden tot voortijdig stoppen. Het maken van een goede planning en het bespreken van de voortgang, bijvoorbeeld met een collega, kan vrijblijvendheid helpen vermijden.
5. Heb plezier. Volgens Thomson is de inhoud zelf vaak dusdanig interessant dat het plezier vanzelf ontstaat. Maar je kunt ook zelf voor studeervreugde zorgen. Bijvoorbeeld door een game te maken waarmee je feiten/concepten beter onthoudt. Of door jezelf kleine beloningen te geven. Las ook pauzes in. Mijn opmerking: het gaat er dus niet om dat de leerinhoud ‘leuk’ moet zijn. Het gaat erom dat de lerende plezier heeft omdat hij betekenisvol leert en successen in leren ervaart. Daarnaast kun je jezelf ook motiveren.
6. Maak aantekeningen ter verwerking. Ook van video’s. Mijn opmerking; onderzoek laat zien dat het maken van aantekeningen op papier effectiever is dan het maken van aantekeningen op een laptop. Aangezien ik met twee vingers typ, en dus vrij langzaam werk (en ik al heel lang aantekeningen typ), geloof ik dat ik wel effectief online aantekeningen kan maken.
7. Maak regelmatig quizzes. Maak zelf quizzes waarmee je kunt oefenen.
8. Bestudeer teksten vanaf papier. Print desnoods artikelen die je moet bestuderen. Mijn opmerking: Vanaf een beeldscherm lange teksten bestuderen, is namelijk niet heel effectief.
9. De aanbieder van het online onderwijs biedt wellicht cursussen over effectief online leren aan. Die kun je ook volgen.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.