Terugblik op één jaar als zelfstandig adviseur

Ik realiseerde me de afgelopen week dat ik nu één jaar werkzaam ben als zelfstandig adviseur. Hoe is me dat tot nu toe bevallen?

Verleden jaar ben ik op 1 maart begonnen als zelfstandig adviseur op het gebied van ICT en leren. Vanaf het begin had ik verschillende, afwisselende, opdrachten die ik bij diverse opdrachtgevers mocht uitvoeren. De inhoud van de werkzaamheden matchte met wat ik gehoopt had:

• Ik werk(te) deels als projectleider van de ontwikkeling en implementatie van een nieuwe digitale leeromgeving.
• Ik heb een organisatie geadviseerd over een te volgen e-learning strategie. Op dit moment adviseer ik hen bij de invoering ervan.
• Ik ondersteun twee HBO-opleidingen bij de vernieuwing van hun curriculum, waar ICT een prominent onderdeel van uitmaakt (als mede ontwikkelaar en procesbegeleider).
• Ik adviseer een HBO-opleiding bij de invoering van ICT voor meer flexibel deeltijdonderwijs.
• Ik ondersteun een corporate academy bij het gebruik van leertechnologie voor werkplek leren.
• Ik heb voor een HBO-instelling een rapport geschreven over de stand van zaken van de invoering van ‘blended learning’.
• Ik heb een trainer van een bedrijf gecoacht bij het gebruik van virtuele klas technologie.
• Ik fungeer als klankbord van een programmamanager die een digitale leeromgeving moet selecteren.
• Ik ondersteun coaches van een onderwijsinstelling bij het professionaliseren van hun collega’s.
• Ik verzorg verschillende tweedaagse en eendaagse studiedagen, evenals workshops, gastcolleges, webinars en keynotes.

Ik heb overeenkomsten die een jaar duren (bijvoorbeeld twee dagen per week), overeenkomsten die bijvoorbeeld zes of acht dagen in beslag nemen (gedurende zes of negen maanden), overeenkomsten van één of twee dagen en overeenkomsten waarbij afgesproken is dat de opdrachtgever de uren vergoed die ik maak. Deze laatste overeenkomsten hebben een grote ‘onzekerheidfactor’.

Ik heb overeenkomsten (gehad) met drie universiteiten, verschillende hogescholen, twee MBO-instellingen, een oudervereniging, een school voor voortgezet onderwijs, één nationale stichting op het gebied van gezondheidszorg, een overheidsinstelling, defensie, een zorgorganisatie, een consortium en vier bedrijven.

Verder komt natuurlijk veel kijken bij de start van een eigen bedrijf. Denk daarbij aan registratie bij het centraal register kort beroepsonderwijs, het openen van een zakelijke rekening, visitekaartjes en een logo laten maken, het regelen van een arbeidsongeschiktheidsverzekering en een pensioenvoorziening. Ik ben ook zelf verantwoordelijk voor het maken van offertes (via factuursturen.nl) en het versturen van facturen. Via mijn accountant maak ik daarvoor gebruik van de applicatie Yuki die ik ook gebruik voor declaraties (ik heb vooral veel reiskosten). Ik gebruik ook een applicatie om op lange termijn zicht te hebben op inkomsten, schulden, pensioen, enzovoorts. Eerlijk gezegd vind ik dit administratieve werk ook best leuk.

Ik besteed ook de nodige tijd aan reizen (denk aan ochtend Heerlen, middag Breda), aan het onderhouden van oude en nieuwe contacten of aan relevante bijeenkomsten en conferenties.

De grootste verschillen met mijn werkzaamheden als projectleider en adviseur bij de Open Universiteit -naast de grotere diversiteit van het werk en meer ‘geregel’ zijn:

• Een groter gevoel van vrijheid. Als ik geen zin heb om te werken -en ik heb geen afspraken- kan ik zo maar vrij nemen. Ik heb dat overigens nog niet gedaan. Maar alleen al het gevoel dat het kan, is bijzonder aangenaam. Bovendien hoef ik niemand om toestemming te vragen als ik naar de Online Educa Berlijn of naar de conferentie van het Consortium voor Innovatie wil gaan. Ik kan ook tijdens een thuiswerkdag overdag gaan sporten. Tot nu toe doe ik dat overigens vooral aan de randen van de werkdag (om 7.15 uur ’s ochtends, of om 18 uur). Waarschijnlijk ben ik calvinistischer dan je zou denken. Ik blog wel vaker overdag. ‘Vroeger’ deed ik dat voordat ik aan het werk ging, of na afloop van de werkdag.
• Als ik overleg, dan heeft dat altijd te maken met een opdracht. Ik heb dus geen afdelingsoverleggen etc meer.
• Ik krijg minder werkmail. De werkmail die ik krijg is bijna altijd relevant.
• Ik heb nog nooit zo weinig vrij genomen (31 dagen), en zo veel gewerkt.
• Ik ervaar het werk niet als ‘eenzaam’. Dat komt omdat ik via opdrachten veel contact heb, vragen en feedback krijg.
• Ik heb te maken met meer onzekerheid. Ik heb in 2015 veel opdrachten gedaan, en op dit moment ook. Maar ik weet niet wat 2017 brengen zal.

Verder valt me op dat opdrachtgevers mij vaak een week of zes voor de beoogde start van een opdracht benaderen. Het gevolg is dat ik een aantal opdrachten niet heb kunnen aannemen omdat ik al ‘vol’ zat.

En heb ik te maken gekregen met vragen die opdrachtgevers wel aan mij, maar niet aan hun bakker durven te stellen? Een enkele keer wel. Zo ben ik benaderd om voor niets te spreken tijdens een commercieel event. Ook ben ik twee keer benaderd om gastcolleges te verzorgen waarbij eigenlijk alleen de uitvoering vergoed zou worden (dus niet het bakproces zelf). Alle keren heb ik dat niet gedaan.

Betekent dat dat ik alleen betaald werk? Nee. Het is helemaal afhankelijk van de aard van het initiatief, van het type organisatie en van wederkerigheid.

Al met al kijk ik met een erg goed gevoel terug op de stap die ik ruim een jaar geleden gezet heb.