Succeservaringen kopiëren, werkt niet

Aan de hand van drie concrete voorbeelden van onderwijsveranderingen maakt Jack Schneider duidelijk dat het geen zin heeft om geleerde lessen van succesvolle scholen te kopiëren. Het ‘opschalen’ van het succes van de ene onderwijsinstelling naar anderen werkt niet. Of tenminste vaak niet.

Schneider spitst zijn voorbeelden toe op de Amerikaanse “excellence for all“-benadering. Maar ik herken het ook op andere terreinen, zoals ICT in het onderwijs (je zou Schneider’s ervaringen al bijna ‘opschalen’ naar andere onderwijsinnovaties…). Volgens hem is hierbij sprake van een geloof:

But like other articles of faith, it sometimes conflicts with reality.

Ik ben in de loop der jaren er ook van terug gekomen om ‘best practices’ te repliceren. De context van scholen verschilt sterk (maatschappelijke omgeving, populatie leerlingen, docentpopulatie, enzovoorts). Je kunt dus wel leren van ervaringen van anderen, maar je zult bij complexe en ingrijpende veranderingen toch echt zelf door een moeizaam ontwikkel- en implementatieproces heen (en inderdaad zelf het wiel uitvinden).

Betekent dat dan niet dat je bijvoorbeeld geen landelijke onderwijsvernieuwingen meer moet initiëren? Jawel, zo lang je maar voldoende ruimte geeft aan organisaties en onderwijsprofessionals om hier een eigen invulling aan te geven.