Scaffolding binnen complexe leeromgevingen (#in)

Het begrip 'scaffolding' wordt binnen het onderwijs decennia lang gebruikt om aan te geven dat je lerenden moet begeleiden, waarbij de intensiteit van de begeleiding geleidelijk wordt afgebouwd en de lerende meer verantwoordelijkheid krijgt en neemt voor het eigen leren (vandaar de metafoor van de steiger). Sadhana Puntambekar en Roland Hübscher stellen echter terecht dat de huidige leeromgevingen dankzij ICT, leren in klassikaal verband, inzichten rond peer feedback en samenwerkend leren complexer zijn geworden. Dit heeft ook gevolgen voor scaffolding, vinden de auteurs.

Zij bieden in hun paper eerst uitgebreid inzicht in de achtergronden van scaffolding. Vervolgens schetsen zij in een handige tabel op pagina 12 en 13 de verschillen tussen de originele benadering van scaffolding en de huidige inzichten, waarbij bijvoorbeeld een authentieke taak een belangrijkere rol speelt als het gaat om het motiveren van lerenden. Opvallend is ook dat scaffolding op dit moment vaak passief van aard is omdat weinig wordt ingespeeld op individuele verschillen tussen lerenden. Wel is er veel aandacht voor interactie, dialoog en discours (o.a. tussen lerenden), waar onder meer ICT vaak voor wordt gebruikt. Puntambekar en Hübscher illustreren dit rijkelijk. Daarnaast worden tools gebruikt om aspecten van taken voor te doen of om bepaalde processen zichtbaar te maken. Feedback en reflectie worden ook gefaciliteerd met behulp van technologie.

De auteurs concluderen echter dat het onderwijs permanente diagnose, adaptiviteit en 'fading' (de transfer van leraar naar lerende) praktisch uit het oog heeft verloren, terwijl dit eigenlijk wezenlijke kenmerken van scaffolding zijn. Zij hebben hier eigenlijk nauwelijks voorbeelden en tools bij gevonden. Verder zou peer feedback niet in plaats van de expert-novice-relatie mogen gaan. De auteurs denken overigens ook niet dat voor scaffolding binnen complexe leeromgevingen één systeem voor gebruikt kan worden.

Puntambekar en Hübscher sluiten hun uitgebreide paper af met een aantal aanbevelingen. Zo pleiten zij ervoor dat onderwijsgevenden nu een groep als eenheid diagnostiseren. Persoonlijk vraag ik me af of dit afdoende is nu steeds vaker oog is voor individuele verschillen binnen een groep. De auteurs gaan echter vooral uit van leren in een klas, terwijl je dankzij ICT individueel leren, leren in een groep en samenwerkend leren kunt combineren. Dat dit leidt tot een wellicht nog complexere leeromgeving is m.i. evident. En helaas ook dat ICT vaak nog tekort schiet als het gaat om permanente diagnose, adaptiviteit en 'fading'.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *