Samenvattend overzicht verschillende typen leertheorieën

Als het gaat om een overzicht van leertheorieën, is Learning Theories.com vermoedelijk het meest uitgebreid. Gisteravond stuitte ik op een artikel met een samenvattend overzicht.

Het artikel geeft de volgende definitie van een leertheorie (van Ertmer en Newby uit 1993, de vertaling is van mijn hand).

Leertheorieën bieden educatieve ontwerpers geverifieerde instructiestrategieën en -technieken om het leren te faciliteren, alsook een basis voor intelligente strategieselectie.

Merk op dat deze definitie de term ‘geverifieerd’ bevat. Dat zou inhouden dat naar elke leertheorie onderzoek is gedaan waaruit zou blijken dat de betreffende theorie daadwerkelijk ‘werkt’ (doet wat ie beoogt te doen). Volgens mij is dat echter niet het geval. Er is een aantal gevallen eerder sprake van concepten, filosofieën en hypotheses.

De samensteller onderscheidt dan de volgende leertheorieën:

  1. Behaviouristische theorie
  2. Cognitive theorie
  3. Constructivistische theorie
  4. Social learning theorie. Deze theorie van Albert Bandura wordt meestal omschreven als een mix van behaviorisme en cognitivisme.
  5. Connectivistische theorie. Deze theorie is relatief recent. Er is relatief weinig onderzoek naar gedaan. Mede daarom zou ik deze theorie niet snel separaat als type leertheorie onderscheiden. Learningtheories.com brengt connectivisme bijvoorbeeld onder bij het constructivisme.
  6. Theorie van leren van volwassenen. Het is inderdaad belangrijk om te erkennen dat volwassenen op een andere manier leren dan kinderen en jongeren. Dan doel ik niet zo zeer op leren als een cognitief proces, maar op leren als een sociaal proces (beiden zijn essentieel).

Je zou de indruk kunnen krijgen dat sprake is zes theorieën. Learningtheories.com en diverse boeken over leertheorieën laten echter zien dat het om typen leertheorieën gaat. Er zijn tientallen ‘leertheorieën’ (geverifieerd en niet geverifieerd).

Per theorie bespreekt de auteur kort de volgende vragen:

  • Hoe verloopt het leren?
  • Welke factoren beïnvloeden het leren?
  • Wat is de rol van het geheugen?
  • Hoe vindt transfer van het leren plaats?
  • Welke manieren van leren worden het best verklaard door deze theorie?
  • Hoe wordt technologie gebruikt voor leren in uw branche?

De uitwerkingen zijn summier en zouden soms baat hebben bij meer toelichting. De samensteller gaat de mist is als hij schrijft:

Instructional designers should consider different strategies when designing learning experiences to accommodate different learning styles.

Deze verschillende theorieën hebben echter niets te maken met ‘leerstijlen’. Als ik de verschillende uitwerkingen leest, dan krijg ik echter de indruk dat de samensteller eigenlijk van mening is dat de effectiviteit van bepaalde manieren van leren afhankelijk is van datgene wat je met het leren beoogt.

Als je de invalshoek van effectieve leerstrategieën neemt, dan zie je ook dat deze bij verschillende leertheorieën voorkomen. Daar ben ik het mee eens. Maar dat is wat anders dan rekening houden met verschillende ‘leerstijlen’ (dat blijkt een hardnekkige mythe te zijn).

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *