In toenemende mate ontmoedigen of verbieden overheden het gebruik van smartphones in de les of zelfs op school. Soms tenzij deze apparaten expliciet voor educatieve doeleinden worden gebruikt. Er zijn overigens ook voorbeelden van landen die een verbod weer terugdraaien. In deze blogpost vat ik twee recente onderzoeken samen naar de effecten van het gebruik van smartphones. Tot een eenduidig beeld leidt dit niet.
Smartphone use and academic performance
In een recente LinkedIn-post schrijft hoogleraar Stijn Baert over de resultaten van een studie die hij en collega’s hebben uitgevoerd naar de impact van smartphonegebruik op de examenresultaten van universiteitsstudenten. De bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift ‘New Media & Society’.
De onderzoekers volgden gedurende drie studiejaren 1637 studenten van elf verschillende studieprogramma’s aan twee Vlaamse universiteiten. Deze longitudinale studie -volgens Baert uniek in zijn soort- onderzocht de correlatie tussen smartphonegebruik en studieresultaten over een langere periode.
De resultaten zijn volgens de onderzoekers opzienbarend. Studenten die hun smartphone intensiever gebruiken, behalen significant lagere punten. Specifiek bleek dat studenten met minder dan gemiddeld smartphonegebruik voor 69.8% van hun examens slaagden, terwijl dit percentage bij studenten met bovengemiddeld gebruik daalde tot 61.3%. Deze gegevens suggereren een duidelijke negatieve invloed van intensief smartphonegebruik op academische prestaties.
Wat verklaart dit effect? Studenten beschouwen hun smartphone voornamelijk als een bron van ontspanning, niet als een studiehulpmiddel. De constante behoefte om niets te missen op sociale media (bekend als ‘Fear of Missing Out’ of FOMO) leidt tot verminderde studiefocus. Bovendien veroorzaakt het voortdurend wisselen tussen studeren en smartphonegebruik cognitieve overbelasting, wat de minder effectief voor leren is. Ook werd vastgesteld dat hoog smartphonegebruik samenhangt met slechtere slaapkwaliteit, wat eveneens een hinderpaal voor goede studieprestaties is.
We looked at all the recent evidence on mobile phone bans in schools – this is what we found
Een Australisch onderzoeksteam voerde een “scoping review” uit van alle wereldwijde bewijzen voor en tegen het verbannen van mobiele telefoons op scholen. De onderzoekers hebben gekeken naar de impact van mobiele telefoons op leerprestaties, mentale gezondheid en het voorkomen van cyberpesten.
In totaal werden 1.317 artikelen en rapporten gescreend. Dit leidde tot de identificatie van 22 studies die gekeken hebben naar scholen voor en na een telefoonverbod. Bijna de helft van deze studies is sinds 2020 gepubliceerd of afgerond.
Wat betreft leerprestaties vonden vier studies een lichte verbetering na het instellen van een telefoonverbod, vooral bij kansarme of laagpresterende lerenden. Drie andere studies -waarvan twee grootschalige- toonden echter geen verschil in leerprestaties, ongeacht of er een verbod op het gebruik van smartphones was of niet.
Op het gebied van mentale gezondheid en welzijn bleken de resultaten niet overtuigend en gebaseerd op anekdotes en percepties. Twee studies rapporteerden positieve effecten van telefoonverboden op de mentale gezondheid, gebaseerd op de percepties van docenten en ouders. Aan de andere kant toonden drie studies meer schade aan de mentale gezondheid en het welzijn van lerenden na de invoering van een telefoonverbod.
Als het gaat om pesten en cyberpesten, melden vier studies een kleine afname van pesten op scholen na een telefoonverbod, vooral onder oudere lerenden. Twee andere studies lieten echter zien dat het aantal gevallen van online slachtofferschap en lastigvallen groter was in scholen met een telefoonverbod. Het is niet bekend of online intimidatie plaatsvond tijdens of buiten schooltijd. De onderzoekers suggereren dat dit zou kunnen komen doordat lerenden telefoonverboden als een straf beschouwen. Dit zou dan bijdragen aan een minder positieve schoolsfeer. Ander onderzoek heeft een positieve schoolsfeer in verband gebracht met minder pestincidenten. Er is geen bewijs dat lerenden andere apparaten gebruiken om te pesten als een smartphone niet mag worden gebruikt, al kun je natuurlijk ook andere apparaten gebruiken voor cyberpesten.
Al met al constateren de Australische onderzoekers dat overtuigend bewijs voor een verbod op smartphones ontbreekt. In plaats van een simpel verbod, zou het onderwijs zich moeten richten op het aanleren van slim gebruik van smartphones, zodat lerenden leren smartphones veilig en verantwoord te gebruiken, zowel op school als daarbuiten.
Mijn opmerkingen
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie