Het afgelopen weekend heb ik een review exemplaar ontvangen van “Gamification in de klas” dat vanaf half september te koop is. Sem van Geffen beschrijft hierin hoe een (aankomend) docent en onderwijsontwikkelaar de mogelijkheden van gamification kan benutten. Wat mij betreft een aanrader.
In het voorwoord schrijft Sem dat docenten vaak jaloers naar de aantrekkingskracht van games kijken. Het onderwijs zou volgens hem aan aantrekkelijkheid kunnen winnen, als het meer zou lijken op een game-ervaring.
In zijn prachtig vormgegeven boek gaat hij in op het fenomeen gamification (dat hij onderscheidt van games) en gaat hij in op kritiek op gamification (die hij vervolgens nuanceert). Zo spelen jongeren graag games als zij daarvoor kunnen kiezen, terwijl school wordt gezien als iets dat ‘moet’. Volgens Sem van Geffen kun je binnen het onderwijs wel degelijk ook de intrinsieke motivatie van lerenden bevorderen, waarbij kwalitatief goede feedback een belangrijke rol speelt.
Hij presenteert vervolgens het zogenaamde ‘Mission Start Model’. Dat is een model voor het systemathisch ontwerpen van gamification. De kern van het model bestaat uit de componenten game, platform en leren. Van Geffen laat overigens geavanceerde serious videogames buiten beschouwing omdat het volgens hem voor scholen niet haalbaar is om deze zelf te ontwikkelen.
De drie componenten worden vervolgens uitgewerkt in kritische prestatie-indicatoren. De component ‘Leren’ valt bijvoorbeeld uiteen in leerdoelen, seqiuentiëring, differentiatie en context.
De buitenste schil van het model bestaat uit thematisering game, functionele beloning en integratie platform. De auteur onderbouwt dit model ook summier aan de hand van een theoretisch kader. De self-determination theorie van Ryan en Deci maakt daar een belangrijk onderdeel van uit. Deze theorie stelt dat autonomie, sociale verbondenheid en het gevoel competent te zijn belangrijk zijn voor de intrinsieke motivatie van lerenden.
In deel II van dit boek werkt Sem van Geffen het Mission Start Model op drie niveaus uit (easy, medium, hard). Daarbij valt het mij op dat hij de onderdelen van zijn model niet op dezelfde manier voor de drie niveaus uitwerkt. Hij gaat ook terecht uitvoerig in op de voorbereiding van het ontwerpen van gamification.
Sem besteedt veel aandacht aan het ontwerpproces. De ondertitel van zijn boek luidt niet voor niets “Ontwerpen met het Mission Start Model”. Het ontwikkelen komt er wat bekaaid af. Dat komt ongetwijfeld doordat scholen in zijn visie hiervoor externe producenten inschakelen.
Het valt me verder op dat hij zich bij implementatie beperkt tot een aantal activiteiten zoals inbedding in het curriculum, trainen van docenten en het technisch testen. Opvallend is ook dat hij het uitvoeren van praktijkonderzoek naar gamification onder ‘implementatie’ schaart, en niet onder ‘evalueren’ (het laatste hoofdstuk).
De publicatie “Gamification in de klas” is een vlot geschreven en mede daardoor toegankelijk boek. Sem van Geffen gebruikt anekdotes als inleiding, schema’s, tabellen en checklists. Over het algemeen formuleert hij kernachtig. Ik ben vooral te spreken over de inleiding en over de hoofdstukken over het ontwerpen van gamification. Ik had bij deze hoofdstukken wel consequent met dezelfde indeling gewerkt.
Aan het hoofdstuk over implementeren had hij m.i. meer aandacht kunnen besteden. Er komt m.i. meer kijken bij de implementatie van gamification dan Sem beschrijft. Denk daarbij aan het belang van ‘leiderschap’. Verder had ik de indeling in delen achterwege gelaten (behalve als je meer dan twee delen hebt).
Ondanks deze beperkte kanttekeningen vind ik deze uitgave zeker de moeite waard. Het is een prachtboek dat docenten en onderwijsontwikkelaars handvatten biedt voor het ontwerpen van gamification (wat dus wat anders is dan het ontwerpen van games).
Bij het boek hoort ook een website (http://www.gamificationindeklas.nl/) en een hashtag (#gamificationindeklas). Via deze website kun je vanaf 15 september aanstaande het boek bestellen (39,95 euro voor de papieren versie 24,95 euro voor de pdf-versie).
Deze publicatie is een uitgave van de School van de Toekomst in Den Bosch (onderdeel Koning Willem 1 College) waar Sem van Geffen werkzaam is als instructional designer en gamification developer. Hij heeft onder meer onderwijskunde gestudeerd.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie