Real Learning: kookboek voor zelfverbetering

Professionals zijn in toenemende mate zelfverantwoordelijk voor hun eigen leren en ontwikkelen. Veel professionals weten echter niet hoe zij die zelfverantwoordelijkheid kunnen invullen, hoe zij dit moeten doen. Jay Cross heeft daarom enkele maanden geleden het boek ‘Real Learning’ geschreven.

Cross stelt in het voorwoord dat ’Real Learning’ waarschijnlijk zijn laatste project is geweest. Helaas is die voorspelling uitgekomen, aangezien Cross vlak na publicatie in november 2015 is overleden.
Jay stelt in het voorwoord onder meer dat leren en werken in toenemende mate hetzelfde zijn. Mensen leren voortdurend, vooral op basis van ervaringen. Volgens Cross kan de effectiviteit van dat proces worden verbeterd als we meer gebruik maken van de inzichten uit de wetenschap, zoals neurowetenschappen en psychologie. Leren door te doen, staat daarbij voorop.

Volgens Cross bestaat echt leren uit vier niet-lineair verlopende processen:

• Het ontdekken van nieuwe ideeën.
• Het op waarde schatten van die ideeën.
• Het handelen op basis van die ideeën.
• Het delen van ervaringen met anderen.

Volgens hem stoppen we vier processen in een ‘blender’, met als resultaat een Real Learning smoothie (ben benieuwd wat zijn vriend Donald Clark van die vergelijking vindt). Deze manier van leren is volgens Cross overigens niet te vergelijken met schools leren.

De uitgave ‘Real Learning’ staat vervolgens bol van praktische adviezen. Enkele voorbeelden:

• Cross adviseert professionals om door middel van een persoonlijk logboek (progress log, plog) doelen vast te leggen, elke dag te beschrijven wat je geleerd hebt, en wekelijks te reflecteren op de voortgang. Dit doe je vooral voor jezelf, dus niet publiek. Het veranderen van ‘kleine gewoontes’ is daarbij van groot belang.
• Volgens Jay Cross moet je vooral weten welke doelen je wilt bereiken. Zonder expliciete doelen is het ingewikkeld om gemotiveerd te blijven om te leren. Hij haalt psycholoog Gail Matthews aan die concludeert dat mensen die hun doelen expliciet maken, er vaker in slagen deze ook te bereiken. Een zogenaamde True Grit-test laat vervolgens zien hoe vasthoudend jij bent. Volgens Cross is vasthoudendheid een betere voorspeller van bijvoorbeeld schoolsucces dan IQ. Vasthoudendheid is belangrijk voor het opdoen van veel praktijkervaring. Pas dan bereik je het niveau van meesterschap. Daarnaast is een ‘growth mindset’ in dit kader erg belangrijk, al zal ‘overconfidence’ juist iemands bereidheid om te veranderen kunnen belemmeren. Er vallen nog meer aspecten onder ‘ken je doelen’, zoals het bevorderen van intrinsieke motivatie en het hebben van een roeping.
• Cross laat zien hoe je sociale media zoals twitter en social bookmarking tools kunt gebruiken voor het ontdekken en cureren van informatie. Volgens hem kan het gemeenschappelijk cureren van informatie veel tijd schelen. Internettechnologie kan ook helpen om die bronnen op te slaan. Want het is onmogelijk om alles te onthouden. Weblogs en toepassingen als Scoop-it zijn daar handige tools voor. Hij geeft daarbij ook bronnen die je kunnen helpen verkeerde informatie en misconcepties te achterhalen.
• Jay Cross geeft verschillende suggesties voor het op waarde schatten van ideeën, Zoals: laat altijd ruimte voor twijfel en zorg voor voldoende beweging. Of: slaap ook eens een nachtje voordat je met een nieuw idee aan de slag gaat.
• Het zelfde geldt voor het hoofdstuk ‘Act!’. Volgens Cross moeten professionals zichzelf de vraag durven te stellen of zij voldoende risico’s durven te nemen om je ‘familiarland’ (bekende terrein) te verlaten en te groeien. Ook geeft hij aan dat informeel leren tijdens conferenties het meest belangrijke is, en dat je kennis delen rondom conferenties zou moeten faciliteren.
• Het hoofdstuk over reflectie is relatief summier van aard. Cross bespreekt hier onder meer de waarde van bloggen en storytelling als middel voor reflectie.

Jay Cross heeft vooral een praktisch boek geschreven waarin hij veel van zijn ideeën met betrekking tot leren heeft gebundeld, en heeft proberen te ordenen. Daarbij valt op dat de inhoud lang niet altijd is uitgewerkt. De passage over ‘tell stories’ als onderdeel van het hoofdstuk over reflectie is bijvoorbeeld ongeveer een halve pagina lang, en handelt vooral over het ‘wat’ en niet over het ‘hoe’. Het is daarmee op onderdelen een kookboek met ingrediënten, maar zonder recept.

Verder is de inhoud niet altijd logisch geordend en ook soms redundant. Zo vertelt hij twee keer praktisch hetzelfde over de waarde van reflectie. Je ziet het geworstel met de ordening ook aan de hoofdstukken over het op waarde schatten van ideeën (assess) en het handelen (act). Het regelmatig pauzes nemen of het niet proberen om meerdere taken uit te voeren vallen bijvoorbeeld onder ‘assess’, terwijl ze net zo goed onder ‘act!’ hadden kunnen worden beschreven. De wat rommelige opmaak draagt bepaald niet bij aan een logische ordening.

Er staat tot slot ook een aantal discutabele uitspraken in. Net als zo veel mensen dicht Jay Cross de Ierse dichter Yeats ten onrechte de uitspraak toe dat onderwijs niet het vullen van een emmer is, maar het ontsteken van een licht. Verder zou internet de hoorn des overvloeds van kennis zijn. Kennis wordt hierbij m.i. verward met informatie. Zijn stelling dat je vooral moet vertrouwen op intuïtie is gebaseerd op een anekdote van Malcolm Gladwell, die juist vanwege het gebrek aan bewijs voor deze opvatting is bekritiseerd. Ervaring zou volgens Cross ook de ‘best teacher‘ zijn, terwijl je volgens mij toch echt andere leeractiviteiten nodig hebt om patronen uit ervaringen te herkennen. Verder gebruikt Jay Cross termen als ‘mindfulness’ en ‘21st century skills’ nogal kritiekloos. Hij gebruikt inzichten uit de wetenschap naar mijn mening dus selectief.

Ondanks deze kanttekeningen zou je ‘Real Learning’ als professional op het gebied van ‘Leren en ontwikkelen’ in je bezit moeten hebben. Er staan verschillende praktische handvatten in om werknemers te faciliteren meer zelfverantwoordelijk te worden voor het eigen leren. Bovendien is het boek exemplarisch voor de rode draad in het werk van de te vroeg overleden Jay Cross die de term e-learning heeft bedacht, en aandacht heeft weten te vragen voor het belang van informeel leren.

Zie ook mijn impressie van een workshop naar aanleiding van dit boek.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.