De opkomst van generatieve AI heeft de discussie over het nut en belang van schrijfopdrachten doen oplaaien. In de bijdrage Reading, Writing, and Thinking in the Age of AI benadrukken Suzanne S. Hudd en haar collega’s dat schrijfvaardigheid geen einddoel op zich is. Zij zien schrijven als een onderzoeksmethode die toegang geeft tot verschillende vakgebieden, maatschappelijke contexten (zoals de kenniseconomie) en kennisvormen (bijvoorbeeld literatuur).
Je kunt met behulp van generatieve AI-toepassingen zoals Claude en Google Gemini dankzij ‘prompts’ teksten produceren waarvan je niet kunt detecteren dat ze geschreven zijn door dergelijke applicaties. Veel lerenden gebruiken dergelijke toepassingen dan ook voor schrijfwerk. Dit leidt tot vragen over de waarde van schrijfopdrachten, zoals essays, als manier van beoordelen.
Volgens Hudd cs ligt de waarde van schrijven echter in het denken dat op deze manier wordt gestimuleerd: het prioriteren, verbinden en analyseren van informatie vanuit verschillende perspectieven. Dit proces noemen zij “concentrisch denken”. Lerenden gebruiken schrijven ook om verbanden te leggen tussen specifieke teksten, ervaringen en andere leerinhoud.
Door schrijven te herdefiniëren als cognitief proces in plaats van eindproduct, dwingt de opkomst van GenAI ons volgens de auteurs om schrijven doelgerichter in te zetten in alle vakgebieden. Deze toepassingen kunnen dan wel snel technisch correcte teksten produceren, maar effectief gebruik van AI vereist nog steeds het vermogen om duidelijk te formuleren en de output kritisch te lezen.
In hun bijdrage introduceren Hudd cs een concentrisch denkmodel dat uit drie onderling verbonden cognitieve stappen bestaat:
- Prioriteren van informatie: Lerenden identificeren en rangschikken kernideeën uit materiaal. Bij bijvoorbeeld geschiedenis kunnen zij gevraagd worden het belangrijkste evenement uit een bepaalde periode te selecteren en hun keuze te onderbouwen.
- Vertalen van begrip: Het herformuleren van complexe concepten in toegankelijke taal. Bij biologie kunnen lerenden gevraagd worden DNA-replicatie uit te leggen alsof ze het aan een middelbare scholier zouden uitleggen.
- Vergelijken door analogie: Het leggen van verbanden tussen cursusmateriaal en praktijkproblemen. Bij sociologie kunnen lerenden discussies over economische ongelijkheid vergelijken met historische patronen van sociale ongelijkheid.
De auteurs pleiten voor informele, formatieve, schrijfopdrachten die deze denkstappen bevorderen:
- Voor de les: Korte reacties waarin lerenden het meest overtuigende argument uit leesmateriaal selecteren.
- Tijdens de les: Oefeningen waarin lerenden in duo’s complexe concepten in eenvoudige termen vertalen.
- Na de les: Opdrachten waarbij lerenden analogieën maken tussen het onderwerp en praktijksituaties.
Deze vorm van schrijfonderwijs vereist volgens de auteurs minimale beoordeling en richt zich meer op de ontwikkeling van kritisch denken dan op correctheid of naleving van conventies.
Hudd cs stellen dat concentrisch schrijven in het huidige AI-tijdperk, waarin technologie expertise kan nabootsen, een belangrijk cognitief pad biedt naar echte bekwaamheid. Volgens cognitiewetenschappers gaat expertise ook niet om kennisopbouw alleen, maar om het verbinden van informatie in toepasbare denkschema’s. Informele schrijfopdrachten functionerendan als laagdrempelige oefeningen in bewuste praktijk. Ze bouwen bruggen tussen voorkennis en nieuwe inhoud, waardoor lerenden via gerichte feedback geleidelijk van oppervlakkig leren naar diepgaand begrip bewegen. De wisselwerking tussen formatieve en summatieve beoordeling versterkt dit proces. Wanneer lerenden hun informele teksten integreren in grotere opdrachten, synthetiseren ze hun kennis binnen een samenhangend leertraject. AI-applicaties kunnen inderdaad gepolijste teksten generen, maar niet de ontwikkeling van het denken vervangen die ontstaat wanneer lerenden leerstof via schrijven actief verwerken. De metacognitieve inzichten uit concentrisch denken overstijgen volgens de auteurs wat AI-applicaties kunnen genereren. Dit is van groot belang voor het behalen van leerresultaten en voor succesvol participeren in de samenleving, stellen zij. Docenten kunnen dit proces ondersteunen door schrijven te herdefiniëren als dynamisch denkinstrument in plaats van statisch product.
Mijn opmerkingen
Ik ben iemand die zelf graag schrijft. Sinds de komst van ChatGPT (eind november 2022) gebruik ik generatieve AI-toepassingen intensief voor het schrijven van teksten, bijvoorbeeld voor het maken van samenvattingen. De gegenereerde teksten controleer en bewerk ik, en voorzie ik van persoonlijke opmerkingen. Op deze manier gebruik ik Claude 3.7 Sonnet, ChatGPT, Perplexity, Google Gemina en soms LeChat als assistent.
Ik ben het zeer eens met deze analyse van het belang van schrijven als manier om denken te stimuleren en leerinhouden actief te verwerken. Schrijven is dan een onderdeel van formatief handelen. Dat is belangrijker dan het summatief beoordelen van schrijfproducten zoals een essay. Tegelijkertijd is het wel van belang lerenden bewust te maken van het belang van schrijven als cognitief proces. De neiging om GenAI het schrijfwerk te laten doen, blijft aanwezig. Want als lerenden dit belang niet zien dan kunnen zij GenAI nog steeds voor en na een bijeenkomst gebruiken om bijvoorbeeld een analogie te maken tussen het behandelde onderwerp en een praktijksituatie (al wordt dat ingewikkelder als het om een persoonlijke situatie gaat).
Mijn bronnen over (generatieve) artificiële intelligentie
Deze pagina bevat al mijn bijdragen over (generatieve) artificiële intelligentie, zoals ChatGPT.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie