Gisteren heb ik geblogd over mijn bescheiden bijdrage aan de openbare les van mijn oud-collega Fleur Prinsen als lector digitale didactiek bij de Hogeschool Rotterdam. In onderstaande bijdrage geef ik een impressie van haar lectorale rede.
Deze openbare les werd overigens ook al tekenend samengevat door Renée van den Kerkhof (zie foto).
Fleur had diegenen die zich hadden aangemeld gevraagd waar zij aandacht aan zou moeten besteden. “Verras me maar”, “Ga in op de meerwaarde”. En: “Heb het vooral over digitale didactiek”. “Kun je stil staan bij methodes?” “Wat gaan we op de HR doen?” “Kun je ingaan op rendement?”. Dit waren enkele van de vragen.
Fleur heeft in de loop der jaren een passie ontwikkeld voor ICT en onderwijs. Zij stelde gisteren dat ICT in het onderwijs nauw aansluit op de drang van mensen zich verbonden te voelen. Dat speelt vooral bij sociale media. Docenten kunnen sociale media ook gebruiken om onderling met elkaar verbonden te raken. Via Teacher Chats op Twitter kun je bijvoorbeeld kennis uitwisselen.
Maar er is ook scepsis ten aanzien van sociale media. Bijvoorbeeld dat jongeren zich niet meer weten te focussen. Of dat het gebruik leidt tot oppervlakkig leren. Fleur staat vanuit deze invalshoek bijvoorbeeld kritisch ten aanzien van microlearning, momenteel een belangrijke trend. Volgens haar moeten we kritisch zijn op dat soort ontwikkelingen.
Het heeft volgens Fleur echter geen zin om technologieën zoals smartphones uit het onderwijs te bannen. Het onderwijs moet volgens haar het gevecht aangaan met “dopamine piraten”. Leer jongeren om hier op een goede manier mee om te gaan en slechte gewoontes te vervangen door goede gewoontes. Docenten moeten zich in elk geval verdiepen in technologie voor leren. Je bent niet toekomstbestendig als je niet weet hoe technologie functioneert. We moeten ook technologie aan het onderwijs aanpassen en niet omgekeerd. Op dit moment moet je je als docent nog te vaak aanpassen. Bijvoorbeeld door vragen in te korten omdat een student response systeem dat vereist. Zij pleitte voor actieve bemoeienis van docenten en lerarenopleiders met die technologieën.
In haar publicatie staat zij uitgebreider stil bij de verbintenis tussen onderwijs, leren en technologie. Daarin benadrukt zij het belang van het gebruik van theoretische kaders bij het ontwikkelen van begrip en bij het bieden van handelingsperspectieven op dit gebied. Zij werkt dit verder uit voor leren als sociale constructie en leren als connectiviteit.
Na dit pleidooi stond Fleur stil bij de focus van het werk van haar lectoraat. Zij heeft zich onder meer bezig gehouden met:
- Herontwerp avondonderwijs van de Pabo. Fleur pleitte ervoor om het gebruik van leertechnologie onmiddellijk erbij te betrekken als curricula worden aangepast. Het herontworpen avondonderwijs heeft nu vorm gekregen in Moodle. Ook andere teams binnen de HR zijn daar mee bezig. Tijdens de discussie is Fleur uitgebreider ingegaan op de aanpak hierbij. Deze was voornamelijk gebaseerd op het ADDIE-model. In de publicatie wordt dit verder uitgewerkt.
- Onderwijskundige vakken rond beroepsvorming zijn bezig met implementeren van name digitale kennistoetsen.
- Alumninetwerken gaan ICT toepassen voor een leven lang leren.
Dergelijke voorbeelden zijn exemplarisch voor Fleur’s lectoraat dat zich met name gaat bezig houden (her)ontwerp van digitale leerarrangementen en het doen van praktijkonderzoek daar naar. Daarbij benadrukte zij ook het belang van samenwerking met verschillende disciplines binnen onderwijsinstellingen. Werk samen, weet elkaar te vinden binnen de hogeschool. En gebruik ook zelf ICT voor het mogelijk maken van die samenwerking. Samenwerking met ontwerpers en ICT-ers kan voor docenten ook zeer inspirerend zijn. Informatiespecialisten spelen een belangrijke rol bij zaken als hoe om te gaan met copyrights. Betrek studenten in de ontwerpfase. Zij hebben een eigen kijk op hun onderwijs. Managers heb je ook hard nodig bij de invoering (o.a. om ontwerpen te faciliteren).
Wetenschappers zijn dan goed in het ontdekken van patronen. Daar wil Fleur zich met name ook binnen de Hogeschool Rotterdam mee bezighouden. Zij gaf als voorbeeld dat het gebruik van mobiele technologie een gemiddelde effectwaarde heeft van 0,52. Dat is best goed. Echter deze effectwaarde zegt op zich niet veel. Het gaat er om dat deze technologie zinvol inzet door lerenden bijvoorbeeld in het begin veel begeleiding te geven om deze begeleiding vervolgens geleidelijk af te bouwen. Dit blijkt bijvoorbeeld een belangrijke voorwaarde te zijn voor een goed gebruik van mobiele technologie (bron).
Fleur gaf tenslotte ook aan dat zij wil bewaken dat echte innovaties ook daadwerkelijk plaatsvinden. In haar publicatie gaat zij daar meer uitgebreid op in. Daarin benadrukt zij het goed nadenken over doelen van innovatie. wat wil je nu echt bereiken. Het verbeteren van verschillende methoden en instrumenten die gebruikt worden bij het ontwerpen van kwalitatief goed onderwijs maakt daar ook deel van uit (bijvoorbeeld door ‘agile design’ hierbij te gebruiken).
Via de tweets krijg je een impressie van de vragen en antwoorden die gesteld en gegeven zijn in aansluiting op de openbare les.
CvB-lid Angelien Sanderman benadrukte in haar dankwoord dat het belangrijk is je te richten op de toegevoegde waarde van ICT voor leren. Daarnaast schetste zij het spanningsveld dat mensen zich minder snel ontwikkelen dan technologie dat doet.
De publicatie van Fleur Prinsen heet ‘Digitale leerarrangementen ontwerpen. Veranderende onderwijsleerpraktijken in het (hoger) onderwijs’. Deze publicatie bestaat uit afzonderlijk te lezen theoretische hoofdstukken, hoofdstukken uit praktijkperspectief en hoofdstukken over het geplande onderzoek van het lectoraat. De hoofdstukken bevatten de nodige hyperlinks. Je kunt de publicatie als geheel delen, maar ook de verschillende hoofdstukken apart.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie