Onzichtbare technologie faciliteert onzichtbaar leren

Vandaag heb ik twee blogposts gelezen die in combinatie leiden tot het inzicht dat technologie onzichtbaarder wordt, en daardoor ‘onzichtbaar leren’ mogelijk kan maken.

Donald Clark gaat in op het werk van Donald Norman, die ooit aangaf dat de hoeksteen van succesvolle technologie is dat deze onzichtbaar, intuïtief en zo gemakkelijk te gebruiken moet zijn dat we ons kunnen focussen op echte taken. Volgens Clark geldt dit juist ook voor online leren. Is dat niet het geval dan kan technologie afleidend werken, en cognitieve overbelasting bevorderen. Technologie is in de loop der jaren meer gebruikersvriendelijk geworden, en daarmee ‘onzichtbaarder’ (ook al valt nog steeds veel op dit terrein te verbeteren).

Steve Wheeler meent dat de aard van leren aan het veranderen is doordat er geen grenzen meer zijn aan wat we kunnen leren.

Mobiele en draadloze technologie maakt het volgens Steve mogelijk om binnen globale gemeenschappen actief te participeren, en om kennis te creëren, delen, hergebruiken en te organiseren. Dankzij deze technologieën kunnen we leren met wie we willen, waar we willen en wanneer we willen. Steve Wheeler haalt hierbij lord David Puttnam aan:

He argues that our ability to use social media to connect with, and learn from, world class experts is unprecedented, and he is right. He also sees a future of learning where we will be astounded by what is possible. (…) Already, says Puttnam, we are witnessing our expectations changing though our demand to be informed faster, our need for instant connection and our impatience with delays. He believes we are also seeing a blurring of the boundaries, between formal and informal learning, between formal education and work based learning.

In feite kun je stellen dat onzichtbare technologie, onzichtbaar leren faciliteert. Daarmee bedoel ik wat anders dan wat John Moravec bedoelt met ‘invisible learning‘. Dankzij mobiele technologie en sociale media (onzichtbare technologie) kun je altijd en overal leren, impliciet leren. Je leert, maar het is niet zichtbaar dat je leert. We hebben dus niet alleen onzichtbare technologie nodig om e-learning succesvol te laten zijn. We hebben technologie nodig die onzichtbaar leren mogelijk maakt en bevordert.

Ik zie dit ook terug bij arbeidsorganisaties waarbij expliciet wordt gewerkt aan een veranderende leerfunctie, met meer ruimte voor het faciliteren van onzichtbaar leren.