Nog weinig onderzoek naar online vaardigheidstrainingen

Het is steeds vaker mogelijk om online vaardigheidstrainingen te volgen. Er is echter nog nauwelijks wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten daarvan op leren en presteren.

Gisterochtend trof ik in mijn mailbox de volgende vraag aan:

Ik ben op zoek naar onderzoek dat gedaan is op het gebied van distance / virtual training, dus training op afstand.
Het gaat hierbij om vaardigheidstraining gefaciliteerd door een trainer/coach , dus geen webinar , instructie of demo.
Bijvoorbeeld omgaan met weerstand: een actuele situatie bepalen, een model uitleggen en dan mensen met elkaar laten oefenen, waarbij de rest feedback geeft.

Deze vraag prikkelde mij, ook omdat ik steeds vaker online aanbod tegenkom op het gebied van het ontwikkelen van vaardigheden waarbij ‘emotie’ een belangrijke rol speelt. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het voeren van functioneringsgesprekken, het hanteren van klachten van klanten of om het omgaan met conflicten. Online kom je bij leveranciers wel succesvolle cases tegen. Zie bijvoorbeeld: https://www.faculty.nl/nl/case-studies/.

Maar is er ook over gepubliceerd door onafhankelijke onderzoekers in wetenschappelijke tijdschriften?

Daarom heb ik in de online bibliotheek van de Open Universiteit gezocht naar relevant onderzoek van de afgelopen vijf jaar. Ik heb gezocht naar ‘skills’ in de titel en “distance learning”, “distance training”, “e-learning”, “online learning” en “online training” in de samenvatting. Ik heb niet gekeken naar het gebruik van serious gaming. Ik heb ongeveer 150 artikelen gescand en van zo’n tien bijdragen de samenvatting en de conclusies gelezen.

Mijn bevindingen:

• Uitgevoerd onderzoek naar het effect van online leren op de ontwikkeling van vaardigheden heeft betrekking op taalvaardigheden, problemen kunnen oplossen en analyseren, bepaalde communicatieve vaardigheden of ICT-vaardigheden. Niet op andere ‘soft skills’, waarbij emoties een belangrijke rol spelen.
• Veel van deze onderzoeken concluderen overigens wel dat vaardigheden als ‘analyseren’ wel degelijk online kunt ontwikkelen. Een blended aanpak werkt over het algemeen nog beter. Uiteraard hangt de ‘effectiviteit’ van veel factoren af.
• Als de betreffende ‘soft skills’ onderwerp zijn van onderzoek, dan is meestal sprake van een ‘blended aanpak’.
• Er wordt in artikelen over deze vaardigheden niet gekeken of lerenden deze vaardigheden ook daadwerkelijk ontwikkelen. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar de attitude van lerenden ten aanzien van dergelijke programma’s.

Op basis van onderzoek kunnen we dus nog geen conclusies trekken over de effecten van online trainingen op de ontwikkeling van vaardigheden waarbij emoties een belangrijke rol spelen.

Ik verwacht overigens dat de effectiviteit grotendeels afhankelijk zal zijn van de mate waarin lerenden de inhoud oefenen en de wijze waarop zij hierover feedback krijgen. Ik heb weleens een online training rond gespreksvaardigheden gezien waarbij opnames werden gemaakt van een gesprek en lerenden online feedback kregen.