MOOCs en de zelfverantwoordelijkheid van werknemers voor leren

Steeds vaker lees je over de relevantie van massive open online courses voor 'corporate learning'. MOOCs zouden werknemers in staat stellen meer eigen verantwoordelijkheid te nemen voor leren en ontwikkelen. Bovendien bieden grote bedrijven ook steeds vaker zelf MOOCs aan. Maar er zijn m.i. ook kanttekeningen te plaatsen.

Eric Carson beschrijft in How MOOCs are flattening corporate training and education waarom MOOCs relevant zijn voor leren en opleiden binnen bedrijven:

1. Ze zijn veel goedkoper dan traditionele universitaire programma's en cursussen.
2. Je kunt cursussen, opleidingen en trainingen toegankelijk maken voor een veel grotere groep werknemers dan de selecte groep die normaliter van het aanbod gebruik zou maken.
3. Het laagdrempelige karakter van MOOCs maakt het mogelijk om werknemers te stimuleren zelf te beslissen over de leeractiviteiten waarin zij willen participeren. Zij hoeven hun manager niet om toestemming te vragen. De auteur spreekt daarom van “flattening corporate training and education“.
4. Werknemers kunnen op een redelijk efficiënte manier in staat worden gesteld om bij te blijven op hun vakgebied. MOOCs duren relatief kort, en de inhoud is veelal up to date (de inhoud van reguliere cursussen verandert minder snel).
5. Dankzij het online karakter hoeven werknemers de werkplek relatief weinig te verlaten om te leren, waardoor de verletkosten laag zijn.
6. Laagdrempelige manieren van certificering, zoals Coursera's Signature Track, kunnen worden gebruikt als waardering van continue professionele ontwikkeling. Beroepsregisters kunnen deze certificaten bijvoorbeeld erkennen.
7. MOOCs kunnen over specialistische onderwerpen gaan, en daardoor beter aansluiten op de leerbehoeften van werknemers en van organisaties dan meer generieke, reguliere, cursussen.
8. Werknemers en organisaties zullen moeten investeren in leren, zoals MOOCs, om competitief te blijven.

Carson beschrijft ook dat een traditionele leermanagement systemen zoals Saba nu onderzoeken hoe zij MOOCs van bedrijven als Coursera kunnen integreren in hun systeem, zodat bijvoorbeeld leeractiviteiten van werknemers binnen een MOOC geregistreerd worden in het LMS.

Verder stelt hij dat bedrijven als SAP ook zelf MOOCs verzorgen. Deze manier van leren zou goed aansluiten op de leercultuur van organisaties. Deze organisaties merken daarbij ook dat medewerkers zich gemakkelijk registeren, maar de cursus niet afmaken. Het is echter de vraag of dat erg is, met het oog op de zelfverantwoordelijkheid voor het eigen leren. Bovendien letten bedrijven eerder op werkprestaties dan leerprestaties.

“If used in the right way, for the right content, with the right learners, with the right expectations, it's perfect”

Ik wil hier een aantal opmerkingen bij maken:

• Als grote bedrijven op grote schaal gratis gebruik maken van MOOCs, terwijl publiek gefinancierde onderwijsinstellingen daar fors in investeren, dan is sprake van een verschuiving van publieke middelen naar de private sector. Het is de vraag of dat een wenselijke situatie is.
• Veel van de genoemde redenen (met name 4, 5, 7 en 8) gelden ook voor online leren in het algemeen.
• Je kunt ook met andere -wellicht zelfs meer efficiënte- leeractiviteiten inspelen op actuele en specifieke leerbehoeften. Ik denk bijvoorbeeld aan de online masterclasses die het Welten-instituut van de OU organiseert of aan meer informele vormen van leren.
• Bedrijven met visie geven werknemers ook meer zelfverantwoordelijkheid voor het eigen leren, als de leeractiviteiten niet 'gratis' zijn. Bijvoorbeeld door werknemers een eigen budget voor leren en ontwikkelen te geven. MOOCs zouden geen schaamlap mogen zijn voor bedrijven die hun medewerkers eigenlijk liever geen zelfverantwoordelijkheid willen geven.
• Een interne cursus, die voor grote groepen medewerkers toegankelijkheid, is niet vrij toegankelijk en dus geen MOOC. Prima dat bedrijven dat soort cursussen aanbieden. Maar noem een online cursus pas een MOOC als het ook een MOOC is.