Moeten organisaties en professionals op het gebied van leren, opleiden en onderwijs zich wel of niet verdiepen in de blockchain?

Zoals zo vaak bij nieuwe technologie heeft de aandacht voor de blockchain hype-achtige trekken. Tegelijkertijd -en ook dat zien we vaker- worden de sceptische geluiden luider. Het verleden laat zien dat je ervoor moet waken om deze technologie nu al af te schrijven.

De afgelopen anderhalf jaar zijn veel publicaties over blockchain technologie verschenen. Deze technologie zou de belangrijkste technologische ontwikkeling sinds het internet zijn. De gevolgen voor tal van sectoren zouden immens zijn. Jesse Frederik maakt in De Correspondent korte metten met deze hoge verwachtingen. Zijn bijdrage is gisteren door veel mensen, die ik ken, gedeeld.

In de kern komt zijn kritiek op het volgende neer:

• De werking van blockchain-technologie is bijna niet uit te leggen. Het enthousiasme komt vooral voort uit een gebrek aan kennis en onbegrip.
• Het is niet duidelijk voor welk probleem deze technologie een oplossing is.
• Veel blockchain initiatieven worden voortijdig gestopt. Of er wordt toch gebruik gemaakt van andere technologie.
• Conceptueel is een en ander af te dingen op deze technologie. Het is voor een aantal zaken -zoals het controleren van betaalopdrachten en andere data op juistheid- helemaal niet verkeerd om deskundige tussenpersonen te hebben.
• De technologie kent ernstige zwaktes. Zo wordt geen rekening gehouden met het recht om vergeten te worden en slurpen de transacties enorme hoeveelheden energie. Fouten kunnen niet worden hersteld. En van alle bitcoins is 15% als eens gestolen.

Frederik noemt de totstandkoming van zijn artikel “een bizarre tocht naar nergens”. Toch meent hij dat je dergelijk “magisch denken misschien soms nodig” hebt. Je leert ervan wat werkt, en wat niet. Mensen worden zich bewust van de mogelijkheden en onmogelijkheden van technologie. Bestuurders krijgen interesse in in onderwerpen als databeheer. Uiteindelijk kan de ontwikkeling leiden tot verbeteringen, maar dan op een andere manier als gedacht. Dit zou je ‘collateral innovation’ kunnen noemen.

In mijn eerdere bijdragen over blockchain technologie zijn veel van Frerik’s argumenten al eens de revue gepasseerd. Ik ben echter nog niet geneigd om de blockchain al te begraven op het ‘Kerkhof van Vergeten Technologieën’ (vrij naar Zafon). Het is immers bijna een natuurwet dat nieuwe technologieën hoge verwachtingen wekken en daarna veel scepsis ontmoeten. Rond 1998 dachten veel mensen ook dat het internet -dat we toen nog moet hoofdletter I schreven- wel zou overwaaien. Bij technologie moet je niet kijken naar wat het is, maar naar wat het kan worden. De blockchain technologie van 2028 zal niet de blockchain van 2018 zijn.

Daarom spreekt de bijdrage Why Higher Ed Should Do More with Blockchain Tech mij wel. Dian Schaffhauser doet daarin verslag van een conferentie waarin gepleit werd om als hoger onderwijs meer te doen met deze technologie. Ook hier werden te hoogdravende verhalen verteld:

blockchain will be as important to transforming education as the internet was

Er werd benadrukt dat blockchain grote meerwaarde heeft als vertrouwen essentieel is binnen de waardeketen:

student application processing, transcript evaluations, articulation agreements

Het inschrijven van studenten zou dankzij deze technologie binnen een dag geregeld kunnen worden omdat de benodigde informatie zeer snel gecontroleerd kan worden.

Het artikel illustreert ook hoe blockchain technologie hierbij een rol kan spelen.

Op zich een mooi voorbeeld, al vraag ik me ook hierbij af of je hier persé blockchain technologie nodig hebt.

Schaffhauser schrijft dat tijdens deze conferentie benadrukt is dat we nog erg aan het pionieren zijn met deze technologie. De gedane aanbevelingen zijn dan ook voorzichtig geformuleerd:

• Leer over deze technologie. Wat zijn de gevolgen ervan binnen andere sectoren en wat kan dit betekenen voor leren, opleiden en onderwijs?
• Test het binnen processen die niet heel cruciaal zijn, maar waarbij verificatie een belangrijke rol speelt. Voer micro-innovaties uit.
• Werk samen.

Ik vind dit zinvolle aanbevelingen.