Kun je serendipity learning plannen?

Serendipiteit bestaat, maar het is geen ‘ding’. Het gebeurt. Dat stelt Alan Levine in de blog post met de onvertaalbare titel There is no such thing as serendipity. Dat betekent m.i. dat je serendipity learning (’toevallig leren’) ook niet kunt ‘plannen’ (‘vandaag gaan wij aan serendipity learning doen’). Maar wat dan wel?

Alan Levin reageert in zijn blog post op opvattingen over ‘intentional serendipity‘. Hij stelt o.a.:

But Serendipity is not a thing. You do not create it or cause it or make it.. it happens. (…) It cant be serendipity and intentional, because serendipity is accidental.

Je kunt serendipity learning dus niet plannen, maar je kunt het wel stimuleren. De kans op serendipiteit wordt volgens Levin bijvoorbeeld groter als je je werk open deelt, en als je verbindingen maakt met en reageert op het werk van anderen:

In my mind, serendipity is not intentional, nor is it a thing we can pursue– it is a force generated as a secondary (or many-ary) results of our actions of sharing, helping, contributing. It is when we create a potential opportunity for the unexpected to happen, when we step out of our status quo or usual circles (one example why twitter matters much more than Facebook/Google+ for the greater opportunity to hear from people I do not know).

Serendipiteit ontstaat verder eerder als je creatief bezig bent. Volgens mij ook als je ruimte hebt en neemt om te associëren en te reflecteren. Als je bereid bent om buiten bestaande kaders te treden. Levin heeft het over

reaching outside of our familiar places/sources of information

Maar denk ook eens aan het verkennen van trends op het gebied van andere vakgebieden. Juist daarom zou het voortgezet onderwijs moeten kijken wat het kan leren van het hoger onderwijs, en vice versa (niet om te kopiëren, want de context blijft anders). Denk ook aan expedities, zoals het Consortium voor Innovatie deze organiseert.

Uiteraard kan internettechnologie en mobiele technologie hier ook een belangrijke rol bij spelen. Serendipity learning kan ontstaan door in diverse en divers samengestelde netwerken te participeren, en door de beschikking te hebben over diverse bronnen (door bijvoorbeeld op veel RSS feeds geabonneerd te zijn). Als je leerlingen bijvoorbeeld internettoegang ontzegt, ontzeg je hen ook een belangrijke mogelijkheid om ’toevallig te leren’.

Dit impliceert volgens mij ook dat het kunnen cureren van informatie belangrijk is voor serendipity learning (snel scannen, filteren, selecteren en verwerken van informatie).

Je kunt verder ook leerlandschappen zodanig inrichten dat zij serendipiteit bevorderen (bijvoorbeeld via kunst en foto’s die associaties oproepen, of via QR-codes die zich in een ruimte bevinden). Tenslotte bevorderen meer open opdrachten, en het stellen van vragen, serendipiteit eerder dan gesloten opdrachten.

Deze blog post is het resultaat van een opmerking die Addy de Zeeuw van het Consortium voor Innovatie afgelopen donderdag maakte, en de blog post There is no such thing as serendipity die ik gisteren via RSS tegen kwam. En daarmee een voorbeeld van serendipity learning.