Volgens mij ben ik in 1994 voor het eerst in aanraking gekomen met het onderscheid tussen formeel en informeel leren. Dat was bij de leernetwerk theorie van Ferd van der Krogt.
Zo’n tien jaar later wordt in de “e-learning wereld” ook steeds vaker gesproken over informele vormen van e-learning. Ik vind het in elk geval een groot verschil met verleden jaar dat tijdens de Online Educa zo vaak wordt gesproken over informeel leren. Of lijd ik aan “paradigm blindness”? Nancy De Viney, general manager van IBM Learning Solutions, onderscheidde o.a. formal learning (“just in case”), work enabled learning (noodzakelijk om je werk te doen, maar gescheiden van je werk) en work-embedded learning (sterk verweven met het werk en meestal informeel van aard). Bij IBM werken medewerkers bijvoorbeeld op de PC aan een probleem. Een programma biedt daarbij hulp op maat (informatie, leerobjecten, beschikbare experts).
Jay Cross ging in zijn bijdrage ook in op informeel leren. Hij stelde dat in een bedrijf 80% van het budget voor opleiden opgaat aan formeel leren, terwijl slechts 20% van de leeractiviteiten formeel zijn. Aan informeel leren wordt slechts 20% van het geld besteed, terwijl 80% van de leeractiviteiten informeel zijn. Cross presenteerde helaas geen bronvermelding. Hij introduceerde een –voor mij- nieuwe term: prairie dogging. Een prairie hond duikt op uit de grond, verkent de buurt en duikt weer onder. Hetzelfde zie je in kantoortuinen van bedrijven. Medewerkers zitten in een cel, omringd door schotten. Ze hebben een leervraag, roepen deze over de leervraag naar collega’s, die vervolgens ook even te voorschijn komen om antwoord te geven. Volgens Cross zouden werkruimtes heel anders ingericht moeten worden om informeel leren mogelijk te maken. Op het gebied van ICT vindt Cross weblogs een belangrijk middel voor informeel leren. Weblogs worden vaak door individuen gebruikt, maar kunnen ook binnen een project worden gebruikt (“plogs”).
Verder heb ik een voorbeeld gezien van een Community of Practice bij de UNHCR, waar men list servers gebruikte omdat de mensen in het “veld” vaak beroerde Internetverbindingen hebben. Bij deze vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties werken veel juridisch geschoolde medewerkers. Deze doelgroep heeft grote aarzelingen met het delen van kennis, die nog in concept is. Als je informatie elektronisch met elkaar deelt, moet dit waterdicht zijn. Een dergelijke benadering belemmert kennis delen. De list serv werd trouwens als gebruikeronvriendelijk beschouwd. Je kunt geen discussiethreads aanmaken, mailboxen raken snel overvol door o.a. out-of-office replies en archiveren gaat lastig. Het initiatief werd ook als “van bovenaf opgelegd” beschouwt.
Men concludeerde o.a. dat het senior management CoP’s meer moet steunen, o.a. door zelf het goede voorbeeld te geven (in welke CoP zou Ruud Lubbers gaan zitten?). Ook wilde men zogenaamde “old timers” meer bij de start van een CoP betrekken: het gaat daarbij om medewerkers met een flinke staat van dienst die onder collega’s een grote mate van geloofwaardigheid hebben.
Relevante links:
http://www.ibm.com/learning
>http://www.internettime.com
>http://www.cluetrain.com
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Dag Wilfred,
boeiend te lezen en leuk dat je zo in de frontlinie van e-learning je weg zoekt en mij daarover iets vertelt. Met mijn studentengroep worstel ik ook met het al-of-niet profiteren van CoP en ELO.
Het idee van prairie dogging spreek me aan, maar brengt me ook aan het twijfelen.
De listserv’s waar ik lid van ben en waarop ik soms een reactie plaats, vind ik wél gebruikersvriendelijk, maar je moet natuurlijk wel de beperkingen accepteren én zorgen voor een goede moderator.
Succes in Berlijn,
Jac
Dag Jacques,
Leuk dat je reageert!
Ik heb zelf ook wisselende ervaringen met listservs. Gemodereerde lijsten zijn prima, ongemodereerde lijsten zorgen voor een enorme hoeveelheid mail, die moeilijk te doorgronden is. Daarom zijn feeds zo plezierig, of initiatieven als edublogs.nl.
Zie ook:
http://e-learning.surf.nl/e-learning/artikelen/2326
Prairie dogging is niet positief bedoeld. Het is geen plezierige manier van kennisdelen (de lange IVLOS-gang werkt wat dat betreft ook niet bevorderlijk).
Misschien moeten we maar eens babbelen over jouw ideeën om met je studenten een community of practice te starten.