Impressie Fronter Reference Group

Gisteren heb ik deelgenomen aan een bijeenkomst van de internationale reference group higher education van Fronter. Voor wie het niet weet: Fronter is een elektronische leeromgeving, die onder meer door Gilde Opleidingen wordt gebruikt. Fronter is platinasponsor van de Online Educa in Berlijn, en houdt daarom hier elk jaar een overleg met gebruikers uit het hoger onderwijs (waar ze het MBO gemakshalve toe rekenen). Ik mocht Gilde Opleidingen vertegenwoordigen (het leven is soms hard).

Ik heb flink getwitterd. Aangezien ik volgens mij de enige tweep in de zaal was (er waren ongeveer dertig aanwezigen), heb ik geen hash tag gebruikt. In deze blogpost wil ik samenvattend op dit overleg terug blikken.

• Fronter wordt door zeer uiteenlopende organisaties gebruikt. De Universiteit van Wenen heeft bijvoorbeeld 150 duizend accounts, terwijl er ook een Noorse universiteit was met zo'n 3000 accounts. Het merendeel van de instituten dat Fronter gebruikt (en hier aanwezig was) is kleiner dan Gilde Opleidingen. In totaal zijn er zo'n 7 miljoen gebruikers van Fronter, afkomstig uit diverse landen en onderwijssoorten. Een hele kunst om iedereen tevreden te houden.
• Fronter heeft een aantal klanten die al vele jaren deze elektronische leeromgeving gebruiken. Maar ook nieuwe klanten zoals de universiteit van St. Gallen (Zwitserland) of Gilde Opleidingen en het CITAVERDE College in Nederland.
• Fronter ontwikkelt vaak functionaliteiten voor een specifieke doelgroep (zoals het basisonderwijs) of klant. Men merkt dat deze functionaliteiten op een gegeven moment worden overgenomen door andere doelgroepen.
• Tijdens dit overleg is vooral gekeken naar de functionele ontwikkeling van Fronter. Er is slechts kort gesproken over het onder controle krijgen van bugs of over performance problemen. Die zijn met name aangepakt door de startpagina van gebruikers op een andere manier te laten laden. De startpagina (Today, Vandaag) zoekt namelijk naar nieuwe mededelingen, nieuwsberichten, etc uit alle ruimtes waarvan een gebruiker lid is. Dat kan even duren, terwijl een gebruiker bijvoorbeeld snel naar een bepaalde ruimte wil gaan. Door eerst het menu te laden (en daarna pas de pagina zelf) is dit mogelijk. Dat betekent wel dat gebruikers nu een 'wieltje' gedurende drie seconden zien draaien. Veel gebruikers worden daar onzeker van ('er is iets veranderd, maar wat?'). Het was handig geweest als de beheerders hadden geweten wat veranderd was. Gebruikers worden niet altijd op tijd geïnformeerd over verbeteringen/veranderingen. Dat kan beter, vindt ook Fronter.
• De ontwikkeling van Fronter bevindt zich overduidelijk in een overgangsfase. Zowel wat betreft de relatie met klanten (minder familiair, meer gestructureerd en zakelijk) als wat betreft de ontwikkeling van het product. Dat laatste zal in het onderstaande -hoop ik- duidelijk worden.
  Wat betreft het eerste: je merkt bijvoorbeeld dat de speelruimte voor klanten beperkt is. Uit alle -vaak zeer diverse- wensen maakt Fronter zelf keuzes. Zo gaf men duidelijk aan bij veranderingen en aanpassingen prioriteit te geven aan de eindgebruikers (lerenden en onderwijsgevenden), terwijl ingrijpende aanpassingen aan de beheerkant (bijvoorbeeld het sneller kunnen verplaatsen van ruimtes naar nodes) op de langere baan worden geschoven. Fronter is duidelijk een voorbeeld van closed software, en niet van een open source software community.
• Fronter kent erg veel verschillende functionaliteiten. Een aantal ervan wordt niet of nauwelijks gebruikt. Andere toepassingen overlappen elkaar (vooral wat betreft programmering). Fronter zal hier nadrukkelijk de stofkam door halen.
• De komende tijd (half jaar) zal vooral worden geïnvestereerd in een andere 'modernere' interface, in een nieuwe toetsmodule en in een andere module 'ingeleverd werk'. De aanwezigen waren verdeeld over de vraag wat meer prioriteit moest hebben: ingeleverd werk of de toetsmodule.
• Wat betreft de toetsmodule ben ik het niet eens met de koers van Fronter. Fronter kiest er voor om een meer geavanceerde toetsapplicatie te ontwikkelen. Zij beschouwen deze module als deel van de kern van Fronter. Ik denk dat het slimmer zou zijn als Fronter zou kijken naar inbedding van door derden ontwikkelde toetsapplicaties (zoals Questionmark/Perception) in Fronter. De Noorse ELO-ontwikkelaar kiest hier niet voor, ook al werd dit gisteren door verschillende gebruikers gesuggereerd. Fronter wil hier zelf grip op houden. In de discussie ging het ook over ondersteuning van het werken met decimalen bij uitslagen, over het exporteren van toetsresultaten (komt er aan) en de mogelijkheid om elders ontwikkelde toetsen te importeren (Fronter gaat de standaard QTI 2.0 ondersteunen). Eerlijk gezegd kan ik niet enthousiast worden over een decimalendiscussie. Ik zie meer heil in een meer holistische aanpak van beoordelen, waarbij prestaties geen '7,6' waard zijn maar een 'ruim voldoende' (of desnoods een 8).
  Veel aanwezigen gaven overigens aan dat wel vaker over de toetsmodule was gesproken, maar dat tot dusver weinig was veranderd.
  Een ander speerpunt binnen de ontwikkeling van Fronter is de optie 'ingeleverd werk'. Fronter gaat deze toepassing sterk aanpassen zodat meerdere vormen van 'werk inleveren' worden ondersteund. Denk daarbij aan de mogelijkheid om anoniem te reviewen, om werk te laten reviewen door peers, door mensen van buiten de eigen onderwijsorganisatie (denk aan stagebedrijven) en ook om te registeren als niet-digitaal werk is ingeleverd. Erg mooi is ook dat je via Fronter voor peer review automatisch groepen kunt aanmnaken.
  De verbetering van 'ingeleverd werk' is m.i. een erg relevante ontwikkeling, ook met gevolgen voor het elektronisch portfolio. Diverse gebruikers benadrukten het belang van een koppeling met resultatenmatrices.
• Er is ook kort gesproken over de zogenaamde 'doelmodule', waarmee je leerdoelen kunt koppelen aan leeractiviteiten. Er komt een importmogelijkheid (bestaande bronnen met leerdoelen importeren). Deze module moet over enkele weken zijn uitontwikkeld waarna de werking ervan kan worden getest.
  
• Fronter werkt eveneens aan de realisatie van individuele leerpaden. Daarbij staat de individuele ontwikkeling van de lerende centraal, de leeractiviteiten die h/zij gaat ondernemen. Deze leerpaden worden gebruikt voor de dialoog tussen lerende en zijn onderwijsgevende (trajectbegeleider, metntor). Het leerpad wordt gevormd door leeractiviteiten uit verschillende ruimtes, waar de lerende lid van is. Daardoor komen de ruimtes binnen Fronter minder centraal te staan. Veel gebruikers associëren die opbouw met traditioneel-klassikaal onderwijs (aanbodgericht).
  Er komen twee varianten van de individuele leerpaden. De eerste betreft leerpaden die tijdgebonden zijn (bepaald door een periode indeling). Fronter moet deze optie inbouwen vanwege Zweedse onderwijswetgeving. De tweede variant is de 'ad hoc'-wijze. Daarmee kun je individuele leerpaden op eigen wijze vormgeven. Ik ben erg benieuwd hoe deze functionaliteit vorm krijgt binnen Fronter.
  
• Fronter werkt ook aan wat kleine veranderingen. Bijvoorbeeld de mogelijkheid om je wachtwoord via sms op te vragen of aan de integratie van Mediawiki (per ruimte een wiki aanmaken, vanuit verschillende ruimtes met elkaar in een wiki werken). Er komt ook CMS-functionaliteit waarmee je ontwikkelde cursussen op een marktplaats kunt plaatsen.
  Fronter wil een button ontwikkelen waarmee je in 1 klap oude data kunt opschonen. De volgende onderdelen doen namelijk een groot beslag op de database: oude afspraken, niet-bezochte bestanden, statistieken over ruimtebezoek. Je kunt zelf de termijn aangeven waarbinnen deze data bewaard moeten blijven. Met één druk op de knop kan de verouderde informatie worden verwijderd. De mogelijkheid van 'Multiple delete' (in 1x diverse onderdelen verwijderen) zal aan de beheerskant op meerdere plekken worden ingebouwd, nu er steeds meer professionele Fronter-beheerders komen.
  
• De architectuur van Fronter is meer dan tien jaar oud. Veel ingrijpende veranderingen (die tot meer flexibilisering moeten leiden) kunnen niet worden gerealiseerd binnen de bestaande infrastructuur. Fronter is daarom bezig met de constructie van een service oriented architecture. Deze ingrijpende verandering zal in 2010 gerealiseerd moeten worden. Dan wordt het bijvoorbeeld ook mogelijk om vanuit Fronter vrij toegankelijke materialen te publiceren (open educational resources). We zullen dan -heel modern- spreken van 'Fronter Y'. Ik ben daar heel benieuwd naar. Ook of men dit keer de zelf gestelde deadline zal halen.
  

Gerard Weijnen van Leeuwenborgh Opleidingen en Willem van Dinther van ROC Eindhoven hebben ook nog namens de Nederlandse Fronter-gebruikers in het MBO een korte presentatie verzorgd over de eisen en wensen die wij hebben ten aanzien van Fronter. Met name gezien de ontwikkeling van competentiegericht leren. Zij hebben onder meer het belang benadrukt van ondersteuning van open standaarden, en de mogelijkheid om meerdere conncecties te leggen met externe applicaties zoals een studentadministratiesysteem of een repositorysysteem als Edurep. De presentatie heb ik op Slideshare gezet: