Impressie Blockchain in Education 2017 #bcined2017

Als je tijdens de zomervakantie honderden mensen kunt werven voor een conferentie in Groningen, dan moet je wel een heel boeiend thema te pakken hebben. De organisatoren van de conferentie Blockchain in Education 2017 is dat gelukt. Wat waren de belangrijkste uitkomsten van deze conferentie? Hoe kijk ik hier op terug?

Blockchain-technologie bestaat al een jaar of acht. Hierbij gaat het om een soort digitaal grootboek waarin digitale transacties op een transparante manier binnen een gedistribueerde –peer-2-peer– database worden opgeslagen. Elk ‘blok’ is voorzien van een cryptografische handtekening. Transacties worden op tal van computers wordt opgeslagen. Dat maakt fraude plegen met transacties praktisch onmogelijk. Het kan hierbij om financiële transacties gaan (denk aan de Bitcoin), maar ook om andere waardetransacties. Deze video legt de werking van deze veelbelovende technologie m.i. helder uit. De tekst gaat uiteraard verder onder de video.

This Blockchain-in-Education Conference provides you with a unique opportunity to learn about why and how Blockchain will usher in the Hyperconnected Future of Education, bring about Distributed Learning Environments, and provide more trusted and secured Student Services and Student Data.

Zo opent de website van de conferentie van vandaag. Krijgen onderwijs en opleiden dan nu eindelijk te maken met een technologie die onderwijsinstellingen en opleidingsinstituten wel op de grondvesten doen schudden? Deze voorspelling hebben we immers al heel vaak voorbij zien komen. Mijn verwachtingen waren in elk geval hooggespannen, ook omdat de organisatie in een email aan mij stelde dat deze technologie “het hele onderwijsbestel fundamenteel gaat veranderen“.

Tijdens de conferentie kwam een groot aantal sprekers in het prachtige Groningse Academiegebouw kort aan het woord, terwijl enkelen meer tijd kregen. De ochtend werd afgesloten met een paneldiscussie die bedoeld was om de inleidingen met elkaar te verbinden. Het tempo lag hoog. ’s Middags waren er dialoogsessies van een uur, en gelegenheid tot netwerken.

Wat waren m.i. de belangrijkste bevinden en uitspraken?

• We kunnen sceptisch zijn over deze technologie. Maar dat waren we jaren geleden ook over smartphones. En er zijn al concrete toepassingen van blockchain-technologie gerealiseerd.
• DUO beschikt over enorme hoeveelheden data van studenten. Volgens Hans Schutte  van DUO is het een kwestie van tijd dat de eerste onderwijsovereenkomsten op basis van blockchain gerealiseerd zijn. In het kader van een leven lang leren willen mensen zelf kiezen met wie zij hun educatieve data delen. Blockchain-technologie biedt hier kansen voor (delen van credits en diploma’s). Er zijn wel uitdagingen (acceptatie, opschalen, privacy). DUO onderzoekt in dit kader ook de toepasbaarheid van open badges. Deze ontwikkeling kan ook leiden tot verandering van taken van DUO. Blockchain wordt gezien als een religie, maar dat is overdreven.
• Nederland heeft een Nationale Blockchain Coalitie (initiatief van Economische Zaken). Men beschouwt deze technologie als heel belangrijk, waarbij digitaal vertrouwen heel belangrijk is. Blockchain zal bijdragen aan een ‘programmeerbare’ economie (innovatie). Bedrijven, overheid en hoger onderwijs werken hier in samen. De grootste uitdaging is het bepalen van identiteit (ben jij wie je zegt die je bent). Ook richt men zich op het realiseren van voorwaarden voor de toepassing van blockchain-technologie (o.a. bevorderen van bewustwording en acceptatie). Verschillende fieldlabs (zoals Brightlands in Zuid-Limburg of Saxion) zijn bezig met experimenten op dit terrein. Er wordt onder meer gekeken welke regelgeving aangepast moet worden als blockchain-technologie wordt toegepast. Meer informatie: https://www.dutchdigitaldelta.nl/blockchain
• De provincie Groningen experimenteert met deze technologie omdat men als regio voordelen denkt te halen uit de vierde industriële revolutie. Daarbij wil men nieuwe technologieën verbinden met hedendaagse uitdagingen (op het gebied van gezondheidszorg, energie, overheidstaken). Men is een competitie gestart waarvoor 38 voorstellen voor blockchain toepassingen zijn ingediend en beoordeeld. Vijf voorstellen ontvangen een startsubsidie van 50 k. In fase 2 ontvangt men 150 k.
• Blockchain-technologie heeft belangrijke mogelijkheden voor de human capital agenda. Individuen krijgen zelfcontrole over hun eigen documenten en certificaten. Je hebt altijd toegang tot deze artefacten om je bekwaamheden aan te kunnen tonen. Echter: sommige diploma’s zijn maar een bepaalde periode geldig. Ook zul je certificaten moeten updaten. Hoe gaat deze technologie daar mee om? Mensen switchen ook van professie, zonder dat ze een andere opleiding gaan volgen. Kunnen we informatie uit blockchain nemen en via een database analyseren? Hoe kunnen we bevorderen dat individuen blijven werken aan hun ontwikkeling en dat zichtbaar maken? Er zou meer werk gemaakt moeten worden van analyses van blockchain toepassingen.
• Het Joint Research Centre van de EU positioneert deze technologie in het kader van open education. Zij hebben een studie uit gevoerd naar blockchain in het onderwijs (huidige situatie, state-of-the art). Deze studie zal dit najaar worden gepubliceerd, en ook aanbevelingen bevatten over hoe nu verder. Het prille karakter van deze ontwikkeling stelt beperkingen aan de onderzoeksmethodologie (voornamel;ijk kwalitatieve methoden zijn gebruikt). Vertrouwen wordt ook in dit rapport als een belangrijk onderwerp genoemd. Instituten maken zich ook zorgen om hun reputatie. De vraag is ook of deze technologie geschikt is om academische prestaties vast te leggen. Een belangrijke conclusie is dat blockchain potentie heeft om een disruptieve invloed te hebben, terwijl men tegelijkertijd erkent dat de ontwikkeling heel pril is. Een belangrijke uitdaging is bewustwording, en blockchain uit de technische hoek te krijgen en naar een strategisch niveau te tillen. De slides van deze presentatie met alle conclusies is te vinden via: https://www.slideshare.net/inamor/blockchain-in-education.
• Het bedrijf LearningMachine heeft met MIT een open source standaard ontwikkeld voor credentials (BlockCert). Certificaten zijn daardoor transportabel, ook tussen diverse systemen en applicaties. De oorlog in Syrië maakt duidelijk hoe belangrijk het is dat lerenden altijd de beschikking hebben over hun credentials om hun bekwaamheden aan te kunnen tonen. Lerenden zijn geen eigenaar van credentials. Je least ze in feite van een instituut. Dat komt omdat er veel fraude is gepleegd met credentials (de helft van de Amerikaanse PHD’s is niet echt). Fraudepreventie en eigenaarschap van de lerende moeten daarom samengaan. Via versleuteling ben je eigenaar van de certificaten. De ‘recipient wallet’ die LearningMachine heeft ontwikkeld, maakt dit mogelijk. Je geeft een key in, en je krijgt toegang tot je credentials. Certificaten in de wallet zijn verbonden met originele certificaten (soort verwijzingen). Er wordt ook bijgehouden wanneer een certificaat verloopt. Daarnaast worden verificatieportalen ontwikkeld. Er zijn meerdere manieren waarmee je kunt verifiëren (gedecentraliseerde verificatie). MIT, de republiek van Malta (interactie tussen instituut en de lerende). en de Federation of State Medical Boards maken gebruik van deze technologie om credentials toegankelijk te maken en up to date te houden. Deze organisatie gaat bij de ontwikkeling van technologie uit van privacy by design. Je mag op dit terrein ook niet afhankelijk worden van bepaalde vendors.  Worden smartphones via keyloggers gemakkelijk gehackt? Van die technologie maakt men geen gebruik.
• Allan Third van de Britse Open Universiteit besprak de mogelijkheden van block chain-technologie om diverse belanghebbenden transparantie te bieden in certificering. Je kunt verifiëren en controleren dat certificaten niet zijn bewerkt of verwijderd. Meerdere gebruikers hebben schrijfrechten in die gedecentraliseerde database. Ook is sprake van ‘asset backing’.  Hij liet ook enkele initiatieven de revue passeren zoals -weer- MIT en de universiteit van Nicosia. De Britse Open Universiteit wil ook kijken naar eerder verworven bekwaamheden. Maar dan moet je wel zeker weten dat de bewijsmaterialen betrouwbaar zijn. Blockchain kan daar een bijdrage aan leveren.
  Werkgevers en werving- en selectiebureaus hebben ook belangstelling voor deze technologie. Er zijn initiatieven (zoals Gradbase) waarmee werkgevers kunnen controleren of een CV betrouwbaar is.
  De OU kijkt ook naar erkenning van informeel leren via badges (token of reputation) en ePortfoilio’s. Men gebruikt OpenLearn waar lerenden badges kunnen verdienen die in de blockchain kunnen worden opgenomen. Badges bestaan daarbij uit aparte onderdelen met informatie. Men kijkt ook naar activiteiten als samenwerkend leren. Daarbij gebruikt men peer assessment en badging. Zogenaamde soft skills worden hiermee door ‘peers’ gewaardeerd. http://blockchain.open.ac.uk/
  Een andere mogelijke toepassing van blockchain-technolopgie is volgens Third ‘disintermediation’ : verschillende instellingen voeren verschillende taken uit binnen een onderwijsproces, dat meer zelfgestuurd wordt. Er zullen daaredoor intermediairen binnen dit concept verdwijnen.
  Interoperabiliteit is volgens Third hierbij een belangrijk thema. Dit vereist samenwerking en netwerken.
• Het tempo van ontwikkelingen ligt hoog, maar de technologische issues ook. Welk technologisch platform is het meest geschikt? Voorbeelden zijn Bitcoin of Ethereum. Semantische standaarden zijn ook belangrijk.
• Je bekwaamheden worden niet alleen zichtbaar via cijfers, maar ook op andere manieren (zoals vrijwilligerswerk) die niet op een certificaat worden vermeld. Dankzij blockchain kunnen verschillende betrokkenen vanuit een eigen perspectief naar data kijken. Grote documenten worden niet op in de blockchain geplaatst (dat is duur), alleen de verwijzing.
  Je zou bijvoorbeeld door veilig koppelen van data (zoals aan het inkomen van ouders) kunnen bepalen of iemand terecht een studiebeurs krijgt of niet. Ook zou een OV-kaart automatisch stopgezet kunnen worden als men een signaal krijgt dat iemand is afgestudeerd.
  Dankzij blockchain kun je ook reputatiesystemen ontwikkelen (anderen bevelen je aan; daarbij gaat het om klanten die ervaring met je hebben, niet om jouw vrienden). Het gaat hierbij besloten gemeenschappen.
• Credentials krijgen in de blockchain automatisch een tijdsstempel. Je ziet dus ook hoe oud een credential is.
• Hoe weet je of degene die een aanbeveling of certificaat verstrekt betrouwbaar is? Van MIT of Stanford weet je dat, maar wie in Brazilië weet dat de Hanzehogeschool een gerenommeerde hogeschool is? Dat neem je niet weg met blockchain-technologie.
• Blockchain-technologie wordt niet gebruikt voor het leerproces zelf, wel voor het vastleggen van waarderingen van het geleerde. Wellicht kun je er wel leerervaringen mee delen. Je kunt echter geen omvangrijke documenten via deze technologie opslaan.
• Denk ook na over de ethische aspecten. Gebruik blockchain-technologie niet als surveillancesysteem (permanent monitoren van lerenden).
• Blockchain heeft veel meer issues dan je vaak denkt. Het is meer gecentraliseerd (concentratie van macht vooral in China). De software is eigenlijk ook zeer gecentraliseerd doordat enkele ontwikkelaars de ontwikkeling ervan bepalen. In de laatste sessie werd deze technologie “fundamentally incompatible with democratic society” genoemd. Blockchain is ook niet goed schaalbaar. Bitcoin faciliteert slechts 7 transacties per seconde (bij creditcards zijn het 100o maal zo veel transacties per seconde), terwijl Blockchain heel snel groeit. Bovendien kennen veel toepassingen geen beloningen waardoor gebruikers niet gestimuleerd worden de blockchain te ‘voeden’. Blockchain is niet inherent privacyvriendelijk en ook onveilig. Als eenderde van de deelnemers niet te goeder trouw is, kan het systeem worden platgelegd. En je hebt nog steeds een middle man nodig.
  Als de volgorde van transacties ertoe doet, en als er geen centrale autoriteit is, dan zou je moeten overwegen om blockchain technologie te gebruiken. Bij Bitcoin is dat het geval, maar verder…
  Je zou beter attribute based credentials moeten gebruiken. Voor veel blockchain-toepassingen zijn betere alternatieven. Je schiet met een mug op een olifant. Deze technologie gebruikt ook heel veel energie. Wat wel een sterke kant is, is het peer-to-peer idee achter deze technologie. Doe als onderwijs een stap terug. Kies voor decentrale databases waarin credentials worden opgeslagen, waarbij duidelijk is wie de certificaten verstrekt (en wat voor een organisatie het betreft).

Het was een boeiende middag. Het is duidelijk dat je je moet afvragen voor welk probleem binnen het onderwijs, blockchain-technologie een oplossing is. Wellicht zijn er betere oplossingen voor de achterliggende problemen die je wilt aanpakken (vertrouwen in credentials, altijd de beschikking over je credentials, waarderen van tal van leeractiviteiten, zelfcontrole over wie welke toegang moet hebben tot jouw credentials, minder administratieve rompslomp, enzovoorts). Er zijn immers nog heel wat uitdagingen die getackeld moeten worden (op het gebied van identiteit, privacy, wetgeving, standaarden, interoperabiliteit, schaalbaarheid, betrouwbaarheid, concentratie van macht, enzovoorts).

Ik heb ook nog een aantal vragen:

• Als deze ontwikkeling disruptieve gevolgen gaat hebben, welke organisaties betalen dan hiervan de prijs?
• Moeten we niet andere verdienmodellen binnen het onderwijs gaan hanteren? Moet het onderwijs niet op een andere manier gefinancierd worden als deze technologie bijdraagt tot ‘unbundling’ (taken worden verdeeld over verschillende instituten).
• Hoe krijgen we dit onderwerp daadwerkelijk uit de technologische hoek (veel discussies waren vandaag nogal technisch van aard)?
• De maatschappelijke acceptatie van blockchain is een heel belangrijk onderwerp. Heeft een bundel credentials in de blockchain hetzelfde civiele effect als een diploma?
• Wat is de relatie met met leeractiviteiten die in een learning record store worden opgeslagen?

We zijn dan ook nog ver verwijderd van een brede toepassing van deze technologie. Er is geen reden voor overspannen verwachtingen dat deze technologie ons onderwijssysteem fundamenteel gaat veranderen. Daar kunnen we nu nog niets van zeggen.

Ik kreeg vanmiddag zelfs even associaties met de periode rond de eeuwwisseling. Toen werd een economische paradigmashift voorspeld als gevolg van internettechnologie. De waarde van een organisatie zou niet meer worden bepaald door omzet en winst, maar door het menselijk kapitaal. Ik werkte destijds bij zo’n ‘start up’. Op een gegeven moment vroeg de CEO mij of ik als medewerker 10 duizend gulden wilde investeren. Op dat moment had ik mijn spaargeld nodig om ons dak te laten repareren. “Wacht drie maanden en je kunt je dak met goud bekleden“, was zijn reactie. Ik ben blij dat ik dat toen niet gedaan heb. Na het barsten van de internetbubbel zou ik mijn investering grotendeels kwijt zijn geraakt. Ook drupte op dat moment het regenwater letterlijk op mijn dekbed.

Deze ervaring heeft mij in elk geval terughoudend gemaakt ten aanzien van nieuwe ontwikkelingen met een hypeachtig karakter. Ik bezit daarom geen Bitcoins en  ben ook niet van plan me er vooralsnog in te laten uitbetalen.

Het is volgens mij verstandig dat er eerst wordt geëxperimenteerd met blockchain-technologie. In dit kader werd vanmiddag bekend gemaakt dat in Groningen een Blockchain Fieldlab Education van start gaat waar onder meer via het project “Studybits” onderzoek wordt gedaan naar het vastleggen van (deel)diploma’s, certificaten en andere (onderwijs)informatie uit nationale onderwijsregisters via blockchain-technologie.

Een goede zaak en zinvol om te volgen. Het is immers wel degelijk mogelijk dat deze technologie nu met scepsis wordt bejegend, maar op termijn een ‘game changer’ zal blijken te zijn. Dat is ook met de smartphone gebeurd (overigens niet in het onderwijs).

Lees ook de bijdragen van Joël de Bruijn over deze dag. Of alle tweets die vandaag zijn geschreven.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.