Afleiding (distraction) en opletten (pay attention) hangen nauw met elkaar samen. Dat wordt treffend geïllustreerd binnen de "economy of attention", waar reclamemakers proberen de aandacht te trekken van potentiële consumenten. Eric Gordon en David Bogen trekken deze opvatting door naar het onderwijs. in "Designing Choreographies for the "New Economy of Attention"" geven zij aan dat
the emerging social media provide new methods for choreographing attention in line with the performative conventions of any given situation
Je zou dus laptops, mobiele telefoons en social networking sites niet uit het onderwijs moeten bannen, maar kijken hoe deze technologieën het leren kunnen ondersteunen.
Rather than assuming that their presence "takes away" from an established order of attention, we are seeking to understand how they reconfigure that order in ways that might allow for new methods of engagement.
De auteurs beroepen zich daarbij op (oude) opvattingen over leren waarbij wordt uitgegaan dat rijker leermateriaal leidt tot betere leerresultaten. Het komt volgens Gordon en Bogen aan op een effectieve choreografie van de technologieën binnen face-to-face leersituaties.
De auteurs hebben ongetwijfeld goede bedoelingen, en de voorbeelden (en voordelen) die zij geven van het gebruik van een backchannel tijdens lezingen herken ik zeker. Maar, o, wat geven zij criticasters van het gebruik van technologie binnen het onderwijs munitie in handen.
De nauwe samenhang tussen afleiding en opletten werkt weliswaar bij het koopgedrag van mensen, maar niet als het gaat om leren. Je kunt niet aandachtig luisteren naar een verhaal en ondertussen over een heel ander onderwerp chatten met vrienden. Deze vorm van multitasken is een mythe!
De voorbeelden van de auteurs zijn daar ook niet op gericht. Als je een backchannel tijdens een college inzet, of regelmatige peilingen, dan leid je lerenden ook niet af. Nee, je betrekt lerenden juist bij de presentatie of lezing. Die leeractiviteiten zijn gericht op verwerking van datgene wat is verteld. Internetzoekopdrachten tijdens het hoorcollege kunnen weer worden gebruikt om beweringen te checken, alternatieve opvattingen te zoeken of om gewoon de betekenis van een gebruikte term te achterhalen.
Ik ben om die reden voorstander van het gebruik maken van technologie tijdens lezingen. En verder ben ik me er van bewust dat lerenden niet alles 'mee krijgen' als zij tijdens een hoorcollege even wat anders gaan doen (bijvoorbeeld msn-en). Dat is geen drama, zolang men maar niet de hele tijd 'niet-taakgebonden' bezig is. Je kunt immers niet langdurig met aandacht luisteren, en wellicht wordt dat vermogen steeds meer aangetast nu we op steeds grotere schaal media afwisselen.
Waar we dus vooral ook kritisch naar moeten kijken is naar de "choreografie" van leeractiviteiten als geheel. Dat betekent in bepaalde gevallen minder hoorcolleges, en in elk geval kortere hoorcolleges. Het betekent ook zoeken naar versterking van leeractiviteiten, en niet aan afleiding.
Via George Siemens.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie