FutureLearn heeft onlangs een artikel gepubliceerd over ’technologische geletterdheid’. Deze vorm van geletterdheid moet ervoor zorgen dat we technologie gebruiken op een manier die ons ten goede komt. Best belangrijk in een samenleving waarin (digitale) technologie alomtegenwoordig is.
De samenstellers gaan in deze bijdrage in op:
- Wat is technologische geletterdheid?
- Wat is het belang hiervan?
- Welke vaardigheden vallen onder technologische geletterdheid?
- Wie heeft er baat bij?
- Wat zijn voorbeelden?
- Hoe ziet de toekomst van technologische geletterdheid er uit?
Technologische geletterdheid is het vermogen om technologie doeltreffend, veilig en verantwoord te gebruiken, te begrijpen, te beheren en te beoordelen. Dit omvat het evalueren, creëren en integreren van informatie via technologie. Technologie is elk apparaat, methode of systeem dat is gemaakt om een probleem op te lossen of te helpen bij een taak. De samenstellers hebben het echter over digitale technologieën.
Technologische geletterdheid helpt digitale technologie effectief te gebruiken en digitale informatie te begrijpen en effectief te gebruiken. Mediageletterdheid is het vermogen om gepresenteerde informatie te begrijpen en er op passende wijze op te reageren (verwerken van informatie en beslissen wat te vertrouwen is en hoe je nepnieuws kunt vermijden). De scope van mediageletterdheid is dus beperkter.
Volgens de samenstellers is technologische geletterdheid belangrijk omdat technologie een belangrijke rol speelt in tal van facetten van ons leven, en een grote invloed heeft op onszelf en ons welzijn. Zij wijzen op risico’s zoals een overdadig gebruik van technologie, issues rond privacy en incorrecte informatie.
Voorbeelden van vaardigheden op dit gebied zijn dan:
- Het vermogen om online te communiceren.
- Het vermogen om de informatie die we van de technologie ontvangen te begrijpen.
- Het vermogen om informatie te evalueren (kritisch analyseren om de nauwkeurigheid, geldigheid, betrouwbaarheid en autoriteit van informatie vast te stellen).
- Het vermogen om je aan te passen en nieuwe vaardigheden te ontwikkelen om met nieuwe technologie om te gaan.
Hiervoor moet je volgens de samenstellers technologische ontwikkelingen volgen en er onderzoek naar doen. Je kunt ook technologieën uitproberen of cursussen hierover volgen. Zij geven aan dat technologische geletterdheid eigenlijk op school aan de orde moet komen om ervoor te zorgen dat jongeren weten hoe zij veilig gebruik kunnen maken van technologie waarmee zij onvermijdelijk in contact zullen komen. Ik vind dit terecht omdat veel jongeren hiermee thuis niet in aanraking komen, en ‘op straat’ mogelijk op een verkeerde manier.
Voorbeelden van technologische geletterdheid zijn:
- Het creëren van online content zoals Instagram posts, Youtube video’s of blogposts. Je moet o.a. beslissen wat te posten en waar het te posten.
- Technologisch geletterde personen communiceren via het platform dat het best bij hun behoeften past, en zijn in staat effectief door dat platform te navigeren.
- Begrijpen waar je informatie kunt zoeken en wat je moet vragen om vragen te helpen beantwoorden.
- Creëer je eigen virtual reality ervaring.
Bij de toekomst van technologische geletterdheid wijzen de samensteller voornamelijk op de Metaverse die zal leiden tot heel andere gebruikerservaringen.
Digitale technologie is onvermijdelijk. We zullen er verstandig en effectief mee om moeten gaan. Tal van cases -zoals nepnieuws, datalekken en clicks op fishing mails- laten zien dat we dat op dit moment niet doen. Investeren in technologische geletterdheid is dan ook geen overbodige luxe.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Ik vind het lastig dat er weer een term bij komt die eigenlijk dezelfde lading dekt als digitale geletterdheid. Of wijkt technologische geletterdheid inhoudelijk heel erg af van digitale geletterdheid?
Een ding is in elk geval zeker. Zolang digitale of technologische geletterdheid niet specifiek in opgenomen is in lerarenopleidingen, de bekwaamheidseisen leraren en kerndoelen van onderwijs, blijven we erover schrijven….maar blijven we ook aanmodderen.
Technologische geletterdheid heeft eigenlijk niet alleen betrekking op digitale technologieën, al kun je digitale geletterdheid m.i. inderdaad vandaag de dag als synoniem van technologische geletterdheid beschouwen. In het recente raamwerk docentcompetenties onderwijs met ICT staan ze in elk geval: https://www.versnellingsplan.nl/Kennisbank/raamwerk-docentcompetenties-onderwijs-met-ict/