Het atrium als nieuw model voor hoger onderwijs

Het gerenommeerde Georgia Institute of Technology (George Tech) denkt actief na over een nieuw onderwijsmodel. Dit nieuwe model moet leiden tot kostenreductie, meer effectief onderwijs, een grotere toegankelijkheid en meer mogelijkheden om tegemoet te komen aan nieuwe behoeften. Wat zijn onderdelen van dit model? Wordt dit ook in ons land toegepast?

Uitgangspunten van het model zijn:

• Lerenden bewandelen verschillende leerpaden om te komen tot een kwalificatie. Daarna zullen zij ook blijven leren, waarbij niet altijd sprake zal zijn van een diploma als afsluiting.
• Lerenden zijn niet altijd in staat of bereid om face-to-face bij elkaar te komen. Lerenden combineren steeds vaker leren en werken (onder meer om de studie te kunnen bekostigen). Daarom is in toenemende mate sprake van een mix van “in-person” en online leren.
• George Tech wil wereldwijd lerenden bereiken.
• We beschikken nu over technologieën die ons in staat stellen op een goede manier online leren vorm te geven.
• Een universiteit heeft niet persé een campus nodig voor het verzorgen van onderwijs. De verwachting is dat er op een gegeven moment onvoldoende studenten zijn die naar deze dure faciliteit toe komen om te studeren.

Binnen het nieuwe onderwijsmodel beschikt de onderwijsinstelling over atriums over de hele wereld die zorgen voor een schaalbare gedistribueerde aanwezigheid. Het gaat hierbij om een soort winkelpanden (“storefronts”) waar lerenden toegang hebben tot een bibliotheek met onderzoek van hoge kwaliteit en tot de University Learning Store (een online leerplatform met aanbod van een aantal onderwijsinstellingen). Verder kunnen lerenden hier individueel of met elkaar samenwerken en advies krijgen. Uiteraard hebben lerenden ook vanuit thuis toegang tot een online bibliotheek en online leerplatform.

Dergelijke gedistribueerde centra vragen om minder investeringen dan de traditionele campussen.

Interessant aan deze ontwikkeling is dat George Tech zich met de atriums ook in het buitenland willen begeven. George Tech wordt daarmee een concurrent van Nederlandse onderwijsinstellingen, al zal men geen Nederlands diploma mogen verstrekken.

In Nederland

Nederlandse onderwijsinstellingen zijn bij mijn weten niet met een vergelijkbaar concept bezig. Ondanks dat recent publiek bekend werd dat men de komende jaren vele miljoenen moet gaan lenen en investeren in huisvesting. De Open Universiteit kent sinds vele jaren wel studiecentra in Nederland en Vlaanderen, die onder meer gebruikt worden voor studiebijeenkomsten.

Je zou zeggen dat de OU met het onderwijsconcept van online leren op afstand en leren in studiecentra in de loop der jaren een fors marktaandeel zou hebben verworven. Het is immers een reguliere universiteit waar jongeren ook bijvoorbeeld psychologie, informatica of rechten kunnen studeren. Toch blijft het aantal studenten redelijk stabiel.

Je zou ook zeggen dat andere universiteiten en hogescholen de huisvestingsproblematiek zouden aangrijpen om een onderwijsmodel a la George Tech te gaan implementeren.

Toch gebeurt dat niet. Volgens mij heeft dat een aantal redenen:

• Nederlandse en Vlaamse studenten gaan nog steeds graag naar een campus om elkaar en docenten te ontmoeten. De OV-kaart maakt dat in ons land ook laagdrempelig. Zal een atrium ook dezelfde uitstraling hebben dan een campus? Wellicht wel bij een internationaal gerenommeerde universiteit.
• Veel mensen ervaren nog steeds een cognitieve en psychologische drempel bij online leren en werken. Daarnaast hebben mensen niet altijd een heel positief beeld bij online leren en werken. Dat geldt niet alleen voor lerenden, maar ook voor medewerkers. Het valt me op dat in het artikel over het initiatief van George Tech geen aandacht wordt besteed aan werken en onderzoeken.
  Een aantal leeractiviteiten -zoals laboratoriumproeven- is lastig online uit te voeren. Je blijft daar faciliteiten voor nodig hebben. Ook voor onderzoek.  Het zou me niets verbazen als de conclusie van de pilot van George Tech is: atriums in aanvulling op de campus. En: blended learning als het kan, volledig online leren als het niet anders kan.
• De tevredenheid met het bestaande onderwijs is groot. Het is nogal een stap voor een instelling voor hoger onderwijs om een heel nieuw onderwijsmodel te introduceren, terwijl niet duidelijk is of toekomstige studenten hierop zitten te wachten.

De vraag is echter wat gaat gebeuren als universiteiten als George Tech zich met een atrium gaan vestigen. Zal een dergelijk initiatief leiden tot disruptie van ons hoger onderwijs? Zal de invloed op een leven lang leren groter zijn dan de impact op het reguliere hoger onderwijs?

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.