Heeft online contact (synchroon, asynchroon) dezelfde waarde als face-to-face contact?

Gisteren blogde ik over de kosten van online en face-to-face onderwijs. Naar aanleiding van een conversatie via Twitter kwam bij mij de vraag op: heeft online contact (synchroon, asynchroon) niet dezelfde waarde als face-to-face contact? Of bijna dezelfde waarde?

Mensen zijn sociale wezens. De meesten hebben graag contact met anderen. Twintig jaar geleden had online leren dan ook te maken met een ernstige beperking. Het was eigenlijk alleen mogelijk om schriftelijk online met anderen te communiceren (via chat, e-mail of discussiefora).

Hoewel deze manieren van communiceren ook voordelen hebben ten opzichte van een face-to-face gesprek -je hebt bijvoorbeeld de mogelijkheid om beter na te denken over een reactie-, waren de nadelen aanzienlijk. Schriftelijk online communiceren is meer complex, kost meer tijd en je ervaart een psychologische afstand.

Inmiddels beschikken we echter over andere communicatiemogelijkheden. We kunnen met elkaar op het zelfde moment converseren, terwijl we ons niet in dezelfde ruimte bevinden. We kunnen elkaar zien en horen.

Wat we niet kunnen is elkaar ruiken -en dat is dikwijls geen gemis- en elkaar aanraken. Je kunt elkaar geen hand geven en je kunt de ander geen arm om de schouder slaan. Ook vinden veel mensen het waarschijnlijk onplezierig om een lastig gesprek met een ander te voeren als zij niet in de fysieke nabijheid van de ander zijn.

Het is echter de vraag hoe vaak je binnen een onderwijssetting met lerenden vanaf een jaar of 17 contact hebt waarbij je een arm om een schouder moet slaan. Tegelijkertijd kun je de fysieke afstand bij synchroon online contact ook als ‘veilig’ ervaren bij moeilijke gesprekken.

Daarom durf ik te stellen dat online contact -de combinatie van synchroon en asynchroon communiceren- op zich (bijna) dezelfde waarde heeft als face-to-face contact.

De belangrijkste reden dat we elkaar toch liever opzoeken heeft m.i. vooral te maken met onze attitude ten aanzien van computertechnologie. Online communiceren ‘voelt’ niet als natuurlijk.

 

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.