Generatieve AI-toepassingen kunnen lerenden helpen kritisch na te denken

Recent onderzoek laat zien dat steeds meer lerenden GenAI, zoals ChatGPT, inzetten voor hun opdrachten. Docenten maken zich zorgen dat dit ten koste gaat van het leerproces. Rebecca Mace en collega’s pleiten in ‘We shouldn’t sleepwalk into a “tech knows best” approach to university teaching’ voor het toepassen van praktische strategieën die docenten helpen om opnieuw na te denken over beoordelen, en die GenAI gebruiken als een hulpmiddel voor samenwerking bij het leren.

AI als critical friendMace cs refereren aan een onderzoek waaruit blijkt dat het gebruik van GenAI door lerenden steeg van 53% in 2023-2024 naar 88% in 2024-2025. Onderwijsinstellingen reageren hier verschillend op. Sommige instellingen moedigen het gebruik actief aan, terwijl anderen het zien als fraude. Mace cs hebben daarentegen een overzicht samengesteld van activiteiten waarbij je generatieve AI effectief inzet in het onderwijs. AI-toepassingen worden dan gebruikt als bemiddelaar, hulpmiddel, begeleider of kennispartner die het leerproces ondersteunt. Deze vier categorieën tonen volgens de auteurs hoe AI niet alleen content genereert, maar ook ideeën en inzichten bij lerenden naar boven haalt:

1. Analyse en kritisch denken met behulp van AI

  • AI maakt transcripties van discussies en haalt daar belangrijke onderwerpen uit. Lerenden kunnen dit gebruiken voor hun opdrachten.
  • Lerenden onderzoeken casestudies gemaakt door AI en leren hierdoor ethische problemen en oplossingen herkennen.
  • Lerenden vergelijken informatie van AI met wetenschappelijke bronnen om betrouwbaarheid en mogelijke vooroordelen te beoordelen.

2. AI ter ondersteuning van schrijf- en academische vaardigheden

  • AI genereert voorbeeldteksten die lerenden kunnen analyseren op sterke en zwakke punten.
  • Lerenden gebruiken AI voor gerichte feedback bij het schrijven van academische teksten.
  • AI helpt lerenden bij het maken van overzichtelijke takenlijsten voor hun studie-opdrachten.

3. Creatief en interactief leren met AI

  • Lerenden doen mee aan rollenspellen en simulaties die door AI worden aangestuurd.
  • AI wordt ingezet bij gezamenlijke discussies en kennisopbouw.
  • AI creëert opdrachten waarin lerenden problemen leren oplossen.

4. AI voor inclusiever onderwijs

  • Lerenden krijgen via AI toegang tot lesmateriaal in alternatieve formaten.
  • AI wordt gebruikt om teksten om te zetten in spraak en omgekeerd.
  • Lerenden gebruiken AI voor vertaling van academische begrippen.

Het is volgens de auteurs belangrijk GenAI niet te zien als een middel om snel antwoorden te krijgen, maar als een hulpmiddel dat lerenden aanzet tot kritisch nadenken. Dit sluit aan bij het idee van onderzoekers zoals Hudd, die schrijven zien als het proces van het selecteren, verbinden en analyseren van informatie.

GenAI helpt volgens Mace cs dan bij het ontwikkelen van vaardigheden die docenten al langer belangrijk vinden: kritisch denken, creativiteit en zelfstandig redeneren. Het doel is om de autonomie van lerenden te vergroten met behulp van GenAI en niet om afhankelijk te worden van technologie.

Mijn opmerkingen

Op zich zijn dit interessante strategieën, die overigens wel eisen stellen aan de docent zodat -bijvoorbeeld- ook kwalitatief goede voorbeeldteksten gegenereerd worden. Daar komt bij dat sommige strategieën niet altijd wenselijk zijn. Het hoeft niet altijd wenselijk te zijn dat een lerende geschreven tekst omzet in spraak of omgekeerd. De stoplichtmethode is dan handig om met lerenden te kijken naar de wenselijkheid van strategieën.

Mijn bronnen over (generatieve) artificiële intelligentie

Deze pagina bevat al mijn bijdragen over (generatieve) artificiële intelligentie, zoals ChatGPT.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *