Dit bericht is oorspronkelijk gepost op de weblog van Dé Onderwijsdagen 2011.
Piet van der Zanden van de TU Delft besprak onder andere alternatieve manieren om geld te verdienen in het hoger onderwijs.
Van der Zanden begon met een schets van de ontwikkeling van het hoger onderwijs door de eeuwen heen: van scholasticisme, via verlichting naar duurzaamheid (derde generatie universiteit die sterk gericht is op valorisatie, disseminatie via open access, met Engels als voertaal). Op dit moment bevinden wij ons in de overgangsfase naar die derde generatie universiteit.
Piet schetste ook de parallel met de Kondratieff Golven (van industrialisatie naar kenniseconomie), vijf informatietechnologieën (van mainframe via PC en netwerk, naar repository en grid), en verschillende vormen van het gebruik van ICT in het onderwijs.
Intelligente uitwisseling
De verschillende ontwikkelingen verlopen echter niet heel erg snel. Mensen maken eerst dynamisch gebruik van technologie voor eigen toepassingen, waarna er een structureringsproces met een evolutionair ontstaat. Van der Zanden heeft die ontwikkeling bijvoorbeeld onderzocht aan de hand van de adoptie van elektronische leeromgevingen, die volgens hem op deze manier is verlopen. Hij voorspelt dat intelligente uitwisseling van systemen en personen over tien jaar leidt tot een nieuwe infrastructuur, en dan pas learning on demand mogelijk maakt.
Multidisciplinair benaderen
Verder gaf hij een overzicht van manieren waarop door de jaren heen tegen leren en tegen kennis wordt aangekeken. Volgens hem wordt samenwerkingskennis niet onderwezen, alleen individuele kennis. Bij samenwerkingskennis worden vraagstukken bijvoorbeeld multidisciplinair benaderd. In de praktijk van het hoger onderwijs ligt de nadruk vooral op monodisciplinaire benaderingen.
Veranderende financiering onderwijs
Piet van der Zanden ziet ook de financieringsstructuur van het onderwijs veranderen. Dat betekent dat scholen niet meer worden gefinancierd op basis van aantallen studenten, diploma’s en promovendi, maar op zaken als daadkracht, patenten, merken en valorisatie. Studenten krijgen daardoor ook een andere rol binnen het onderwijs doordat zij bijvoorbeeld opdrachten op verzoek van bedrijven uitvoeren, waarvan zij tegelijkertijd leren. De universiteit verzorgt dat de begeleiding, en realiseert dat samenwerkingskennis binnen het curriculum aan de orde komt. Dat betekent bijvoorbeeld ook dat fysieke ruimtes van universiteiten meer flexibel worden ingericht zodat zij ook samenwerking kunnen faciliteren.
Learning mall
Van der Zanden neemt al veranderingen waar die in de richting van een learning mall gaan waar bijvoorbeeld basiscursussen via open educational resources worden aangeboden en weblectures beschikbaar komen om grotere groepen te bereiken. Tegelijkertijd wordt er dan ook via geavanceerde projecten geleerd. In die projecten zou met name ook veel ruimte moeten zijn voor Bildung.
Over deze materie heeft Piet ook een boek geschreven.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie