Gebruik leertechnologie om te achterhalen of de hele klas het begrepen heeft (Wijze Lessen)

“Wijze lessen. Twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek” van Tim Surma cs is een groot succes. De relatie met leertechnologie kan deze bouwstenen echter verder versterken. In een aantal blogposts beschrijf ik daarom hoe je leertechnologie kunt gebruiken in het kader van deze bouwstenen. Vandaag bouwsteen 6: gebruik leertechnologie om te achterhalen of de hele klas het begrepen heeft.

De bouwsteen heet oorspronkelijk: gebruik manieren om te achterhalen of de hele klas het begrepen heeft. De auteurs vatten deze bouwsteen als volgt samen:

Als je wilt dat je leerlingen leren, is het van groot belang dat leerlingen betrokken blijven. Leerlingen haken soms af omdat de leerstof bijvoorbeeld te moeilijk is of zij de aangereikte oefeningen te moeilijk of te gemakkelijk vinden. Om dit te voorkomen is het nodig om met grote regelmaat na te gaan of je leerlingen hebben begrepen en onthouden wat je beoogt met je uitleg, opdracht en begeleiding. Dit kan door goede vragen te stellen, opdrachten met voldoende moeilijkheid aan te bieden en activiteiten in te zetten om informatie te verzamelen van de hele klas.

Tim Surma cs stellen dat weten of álle leerlingen nog goed weten en begrijpen wat je met je onderwijs beoogt, van groot belang is is voor ‘langetermijnleren’. Hiervoor is het onder meer van belang dat je formatief toetsen inzet om te checken of lerenden de stof hebben begrepen. In hun toelichting beargumenteren zijn gedegen hoe je dat kunt vormgeven (met ‘desirable difficulties’ en goede vragen).

Verder benadrukken zij terecht dat het belangrijk is dat alle (of in elk geval zoveel mogelijk) lerenden antwoorden geven op vragen. Bij het klassikale ‘hand-op-steken’ komt slechts een selectieve groep aan bod. Daarnaast moet je uiteraard adequaat reageren op de antwoorden, en lerenden de kans geven om na te denken. Zij waarschuwen daarbij ook voor de ‘kennisvloek’ (als vakexpert heb jij een andere perceptie op de inhoud dan de lerenden).

Als het gaat om de middelen waarmee je kunt achterhalen of de hele groep het heeft begrepen dan hanteren zij tools die je kunt gebruiken als je geen beschikking hebt over technologie zoals wisbordjes waarop elke lerende een antwoord schrijft en dit laat zien, het beurtenbakje waarmee je lerenden at random een antwoord kunt laten geven, papieren exit tickets of post-its waarin lerenden in 60 seconden de essentie van de les opschrijven.

Je kunt hierbij echter ook leertechnologie inzetten:

• Je kunt lerenden korte opdrachten laten maken, in laten leveren via leertechnologie en eventueel van peer feedback laten voorzien.
• Je kunt quiz-tools gebruiken om alle lerenden antwoorden te laten geven (tijdens of aan het einde van de bijeenkomst). Digitale leeromgevingen als BrightSpace of Moodle beschikken hierover. Je ziet daarbij heel snel hoe de vragen beoordeeld zijn. Verder kun je in toepassingen als Nearpod of LessonUp content afwisselen met vragen.
• Je kunt student response tools gebruiken om alle lerenden antwoorden te laten geven of om hen de essentie van de bijeenkomst op te laten schrijven. Ik gebruik al jaren de betaalde versie van Mentimeter. Mentimeter ondersteunt verschillende type vragen. Ook kun je een quiz gebruiken waarbij je aan kunt geven hoe lang lerenden over het geven van een antwoord kunnen doen. Lerenden kunnen hierbij anoniem antwoord geven. Dit heeft voordelen (ze hoeven niet publiek toe te geven iets niet te weten) en nadelen (soms wil je weten welke lerende wat heeft geantwoord). Verder kun je ‘presentaties’ (vragen en quizzen) gemakkelijk kopiëren en hergebruiken.
• Je kunt exit tickets ook via online formulieren gebruiken (Google Forms, Typeform, de formulierentool van Office 365). Je kunt deze formulieren bijvoorbeeld via een QR-code delen met lerenden. Deze formulieren zijn gemakkelijk opnieuw te gebruiken. De resultaten worden snel verwerkt (in elk geval bij gesloten vragen).
• In plaats van papieren post-its, kun je ook tools als Padlet gebruiken. Het voordeel hiervan is dat je post-its makkelijk kunt ordenen en dat je het eindresultaat eenvoudig kunt bewaren voor nadere analyse.
• In plaats het beurtenbakje, kun je tools als Classroomscreen.com of Presenter.prowise.com gebruiken. Deze -en andere- applicaties bevatten ook functionaliteiten waarin je een bestand met namen kunt invoeren en via het lot een lerende at random kunt selecteren. Dit is een stuk gemakkelijker samen te stellen en te beheren dan een beurtenbakje. Ik moet er ook niet aan denken dat ik een beurtenbakje de hele tijd mee moet slepen als ik van lokaal wissel.
• Je kunt lerenden die een beurt hebben via software van digitale whiteboards of schermen vaak ook met hun eigen device toegang geven tot het grote scherm om een uitwerking van een opdracht te presenteren. Sowieso bevat software van digitale whiteboards vaak meerdere toepassingen waarmee je lerenden actief kunt betrekken bij de bijeenkomst (ook quiz-tools).

Uiteraard kun je de meeste van deze tools ook gebruiken in combinatie met online instructie (bijvoorbeeld via kennisclips of virtual classroom-tools). Dankzij technologie kun je ook nu weer een aantal leeractiviteiten meer efficiënt faciliteren.

Belangrijk aandachtspunten in dezen zijn:

• De Algemene Verordening Gegevensverwerking. Zorg ervoor dat je tools gebruikt waar jouw instelling een verwerkersovereenkomst heeft afgesloten of gebruik tools waarbij lerenden geen persoonsgegevens hoeven in te vullen.
• Hebben jouw lerenden de beschikking over een smartphone, tablet of laptop waarmee zij online kunnen gaan met een browser? Meestal zal dat het geval zijn (middelbare scholieren en ouder hebben eigenlijk altijd een smartphone). Voorkom in elk geval dat je lerenden uitsluit omdat ze geen device hebben.
• Het risico op afleiding. Smartphones worden ook “weapons of mass distraction” genoemd. Ze leiden zelfs af als ze met het scherm naar beneden op tafel liggen. Gebruik bijvoorbeeld een telefoontas als de smartphone niet wordt gebruikt. Gebruik ICT selectief tijdens bijeenkomsten (lees ook Amerikaanse studie pleit voor selectief gebruik van ICT in de klas).

Zie ook:
1. Activeer relevante voorkennis met leertechnologie (Wijze Lessen)
2. Geef duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie met leertechnologie (Wijze Lessen)
3. Gebruik voorbeelden (Wijze Lessen)
4. Combineer woord en beeld (Wijze Lessen)
5. Laat de leerstof actief verwerken met leertechnologie (Wijze Lessen)

 

 

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.