Facebook als elektronische leeromgeving

Het artikel 'Facebook as Learning Management System: The Good, the Bad, and the Unexpected' gaat over de ervaringen van de Saybrook University met het gebruik van Facebook ten behoeve van het leren. Over voordelen, nadelen en overwachte effecten.

De aanleiding is bekend. Docenten vragen zich af hoe je online leren meer betekenisvol voor studenten en interactief kunt maken. Dat zou je kunnen doen door gebruik te maken de tools die jongeren al gebruiken. Bovendien wilde men meer studenten online kunnen begeleiden en nieuwe studenten bereiken.

Men is gestart met vier cursussen waarover docenten gepassioneerd waren en waarbij men gebruik kon maken van vrij beschikbare online bronnen. Als afsluitende opdracht hadden studenten de keuze uit het produceren van verschillende typen producten (zoals een video of paper), die ook via Facebook werden gedeeld.

De auteur geeft vervolgens aan wat positief werkte, wat negatief werkte en wat onverwachte effecten van dit 'Project X' waren.

Positief:

• Enthousiaste studenten. Er schreven zich 4x zo veel studenten in als anders. Overigens gaat het nog steeds om kleine aantallen (gemiddeld 12).
• Positieve feedback van studenten.
• Er namen 16 nieuwe studenten deel aan deze cursussen.
• Deelname van studenten uit de hele wereld.
• Positieve reacties van betrokken docenten. Dat had ook te maken met de keuze van de onderwerpen.
• Gebruikersvriendelijk platform.

Negatief:

• Studenten misten een duidelijke structuur met leerdoelen, richtlijnen en deadlines. Veel vrijheid is complex te hanteren. Op dit moment werkt men weliswaar met een syllabus, maar zonder alle flexibiliteit op te geven.
• Meer werk voor docenten door meer interactie met studenten (wat wel motiverend werkt).
• Bestuurders vonden dat deze manier van leren zou leiden tot een gebrek aan verdiepend leren en kritisch denken.
  

  Facebook's social nature seemed to predispose the dialogue to casual and affirming comments and mutual reinforcement.

De auteur vraagt zich af of dit verwijt terecht is, maar geeft ook aan dat de docenten op basis van deze kritiek hun cursussen hebben aangepast (meer structuur rond discussies, een meer sturende rol).

Onverwacht:

• De relatie en interactie tussen studenten en docenten veranderde. Facebook. Zij kregen een veel intensievere relatie met elkaar. De betrokkenheid werd vergroot.
• De studenten speelden een veel actievere rol binnen het leerproces. Er was sprake van co-creatie.
• Kennis ontwikkelde zich meer in synergie, via samenwerkend leren. Veel minder lineair.

Volgens de auteur weerspiegelt deze manier van leren veel meer de wijze van leren zoals die in het dagelijkse leven voorkomt:

knowledge derived from personal interest and subsequent inquiry, transformed and multiplied as it is shared with others, and mediated by one's personal history, feedback from others, and digital technology.

Ik geloof ook dat je Facebook kunt inzetten voor interacties over het onderwijs. Toch heeft deze applicatie op zich een aantal beperkingen. Behalve juridische implicaties (privacy, Patriot Act, opslag van leerresultaten, eigenaarschap data), krijgen we ook te maken met Facebook-moeheid bij studenten.

Bovendien is Facebook natuurlijk geen elektronische leeromgeving, omdat met name managementfunctionaliteiten ontbreken. Daar is nog steeds veel behoefte aan binnen het onderwijs. Uiteraard moeten we er ook rekening mee houden dat veel van de genoemde positieve kanten, vaak van tijdelijke aard zijn. De onverwachte effecten vind ik zelf belangrijker dan de positieve aspecten.