Eerlijk is eerlijk. Ondanks mijn politieke voorkeur gebruik ik ‘duurzaamheid’ ook niet als argument voor online leren. Terwijl er wel alle reden voor is.
Een tijd geleden heb ik meegewerkt aan een onderzoek naar duurzaamheidsaspecten van digitalisering van onderwijsprocessen. Mede op basis hiervan is het artikel Pros and cons of online education as a measure to reduce carbon emissions in higher education in the Netherlands verschenen. De auteurs zijn Marieke Versteijlen, Francisca Perez Salgado, Marleen Janssen Groesbeek en Anda Counotte.
Een aantal belangrijke constateringen in dit artikel zijn:
- Instellingen voor hoger onderwijs moeten voldoen aan strenge eisen ten aanzien van efficiënter energiegebruik en de terugdringing van de CO2-uitstoot.
- De hoeveelheid CO2-uitstoot die gerelateerd is aan reizen is 40 tot 90 procent van de totale CO2-uitstoot van Nederlandse instellingen voor hoger onderwijs. Net als studenten in de VS en het Verenigd Koninkrijk zijn Nederlandse studenten ook verantwoordelijk voor de uitstoot van 300-600 kilogram CO2 e.
- Online leren (waarbij 80% van het onderwijs gedigitaliseerd is) kan de CO2-uitstoot als gevolg van reizen door studenten en docenten drastisch reduceren.
- Slechts weinig medewerkers van instellingen voor hoger onderwijs onderstrepen de relatie tussen online leren en de potentie om de CO2-uitstoot drastisch te reduceren. Dat komt omdat men weerstand verwacht binnen organisaties, mede omdat de angst bestaat dat meer online leren leidt tot kwalitatief minder goed onderwijs.
Het is echter wel degelijk mogelijk om kwalitatief goed online of blended onderwijs vorm te geven waardoor studenten en docenten minder hoeven te reizen. Dat vraagt echter om een forse investering in vernieuwing van onderwijsontwerpen en didactiek, en daarmee ook in een investering in professionalisering van docenten. Dit is ook een een van de bevindingen van Marieke Versteijlen en haar co-auteurs.
Wat m.i. hierbij echter ook speelt, is dat we ‘duurzaamheid’ weliswaar met de mond belangrijk vinden maar feitelijk niet bereid zijn noodzakelijke maatregelen te treffen om de ‘doelstellingen van Parijs’ daadwerkelijk te realiseren. Want dat doet pijn. Dat geldt voor niet alleen voor onze overheid, maar waarschijnlijk ook voor veel instellingen en individuen. Mijn ecologische voetafdruk blijkt bijvoorbeeld ook te groot te zijn. En ik vind het bijzonder lastig om keuzes te maken (minder kleding en technologie kopen, minder reizen, minder uit eten, minder weekendjes weg…).
Wil je ook je eigen ecologische voetafdruk uitrekenen?
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie