Gisteren stuitte ik via twitter op de publicatie ‘Gepersonaliseerd leren met ict: scholen in beeld’ van de iXperium Onderzoekswerkplaats Gepersonaliseerd leren met ict PO. Deze publicatie beschrijft de ervaringen en resultaten van drie scholen uit de iXperium Onderzoekswerkplaats Gepersonaliseerd leren met ict PO met het ontwerp- en implementatieproces van gepersonaliseerd leren met ict. Een interessant rapport, al blijft na lezing van deze uitgave er iets aan mij knagen.
Bij gepersonaliseerd leren is de lerende mede-eigenaar van het leerproces. Ook is het de bedoeling dat het onderwijs aansluit op behoeften, capaciteiten en interesses van lerenden. Leertechnologie -met name adaptieve software- speelt hierbij een belangrijke faciliterende rol. De uitgave ‘Bouwen aan gepersonaliseerd leren met ict‘ laat zien dat gepersonaliseerd leren verschillende vormen kan hebben. Het is niet hetzelfde als individueel leren en lerenden zitten ook niet de hele dag achter een beeldscherm. Deze uitgave laat zien dat je bij gepersonaliseerd leren kunt variëren in de mate waarin lerenden meer of minder zelfregie hebben en het onderwijs meer of minder inspeelt op het individuele belang van de lerende.
Critici van gepersonaliseerd leren vrezen
- dat gepersonaliseerd leren ten koste gaat van het verwerven van basiskennis en -vaardigheden (collectief belang),
- dat gepersonaliseerd leren leidt tot minder goede leerresultaten,
- dat gepersonaliseerd leren de kloof vergroot tussen lerenden die goede leerresultaten behalen en lerenden die meer moeite hebben met leren,
- en dat gepersonaliseerd leren een te grote nadruk legt op leren als een individueel en rationeel proces.
Ook zouden lerenden niet altijd duidelijke leerbehoeften hebben of niet in staat zijn deze te benoemen. Onderwijs zou ook niet zo zeer moeten aansluiten bij capaciteiten, maar leerlingen juist uitdagen boven hun niveau uit te stijgen. Kinderen en jongeren zouden ook vaak niet in staat zijn om hun eigen leren te reguleren.
Critici lijken daarbij wel vaak uit te gaan van onderwijs met zeer veel zelfregie dat sterk inspeelt op het individuele belang. Dat hoeft bij gepersonaliseerd leren echter niet het geval te zijn.
Het rapport ‘Gepersonaliseerd leren met ict: scholen in beeld’ laat uitgebreid zien hoe drie scholen voor primair onderwijs gepersonaliseerd leren met ict vormgeven, hoe hun ontwerp- en implementatieproces is verlopen en welke verdere ambities zij hebben.
Per casus wordt de beginsituatie beschreven, de praktijkvraag (wat wil men bereiken?), het proces, hoe gepersonaliseerd leren met ict vorm krijgt (ervaringen) en of de ambities zijn waargemaakt. Een helder geschreven beschouwend hoofdstuk sluit de uitgave af. Ik ga dit rapport daarom niet nog eens samenvatten.l
Het is mooi om de uitvoerige casusbeschrijvingen van de scholen te lezen. Alle scholen hebben geëxperimenteerd met vormen van gepersonaliseerd leren. Het is dus niet zo dat heel het onderwijs gepersonaliseerd is. Het valt ook op dat ict vooral wordt gebruikt ter ondersteuning van de leerkracht en dat ict zelfregie nog maar beperkt ondersteunt.
De drie scholen rapporteren overwegend positieve ervaringen met de vormgeving van gepersonaliseerd leren. Zij willen nog verdere stappen zetten in de ontwikkeling van het gepersonaliseerd leren met ict, waarbij verdere versterking van zelfregie een belangrijk aandachtspunt is.
Wat me wel opvalt, is dat er geen aandacht wordt besteed aan de vraag wat de gevolgen waren van de experimenten voor de leerresultaten. Eén school formuleert bij de praktijkvraag dat men vergelijkbare resultaten wil behalen bij rekenen, een tweede school wil zelfs betere resultaten bij rekenen behalen. Deze scholen hebben volgens het onderzoeksrapport “veel progressie geboekt” of de ambitie “vergaand bereikt”. Je leest echter niet of dit ook blijkt uit de resultaten. Dat geeft mij toch een wat onbevredigend gevoel.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie