Eenzijdige focus op technologie bij het streven om doelen op het gebied van duurzaamheid en ontwikkeling te behalen?

Technologie kan worden gebruikt om maatschappelijke doelen na te streven. Het is echter de vraag of we het redden met ‘technologisch solutionisme’, zoals Evgeny Morozov dat noemt.

Het World Economic Forum (Wereld Economisch Forum of WEF) is een organisatie die elk jaar in het Zwitserse Davos een bijeenkomst houdt waar leidinggevenden van grote bedrijven, politici, intellectuelen en journalisten met elkaar het gesprek aangaan over mondiale sociale en economische problemen. Onlangs vond weer een bijeenkomst in Davos plaats waar klimaatverandering hoog op de agenda stond.

Het WEF publiceert ter gelegenheid van deze bijeenkomsten opiniërende artikelen op de website. Eén zo’n bijdrage is 2030: from technology optimism to technology realism van Celine Herweijer, Antonia Gawel en Anne Marie Engtoft Larsen. In deze bijdrage leggen de auteurs een relatie tussen technologische ontwikkelingen van de ‘Vierde Industriële Revolutie’ en de zogenaamde Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties. De auteurs stellen dat we nu op een kritisch punt staan om nieuwe technologieën (zoals AI) op een verantwoorde manier te laten werken voor de mensen en de planeet.

To achieve this, a fundamental gearshift is urgently needed, from the current race to deploy new technologies for short-term growth and commercial gain, to a more long-sighted and responsible approach that actively harnesses technology to tackle society’s most important problems.

De auteurs schetsen in hun bijdrage summier enkele kansen en bedreigingen van nieuwe technologieën. Vervolgens pleiten zij ervoor om nieuwe technologieën om problemen als klimaatverandering en extreme armoede aan te pakken. Zij gaan hier in een rapport meer uitgebreid op in.

Eén van de activiteiten is dan de lancering van Frontier 2030. Dit is een wereldwijd platform dat publieke, particuliere en maatschappelijke leiders bijeen wil brengen, die bereid zijn actie te ondernemen en samen te werken om technologie te te gebruiken voor snelle vooruitgang voor mens en planeet. De auteurs hebben ook meer dan 300 cases geanalyseerd waarin nieuwe technologieën benut worden. Belangrijke toepassingen zijn geïdentificeerd vanuit het perspectief: kunnen deze toepassingen doelen helpen bereiken en wat zijn barrières voor het opschalen van deze toepassingen?

Voorbeelden van deze technologieën zijn quantum-computing “determined optimal carbon capture materials” en AI voor de ontwikkeling van nieuwe antibiotica die microbiële resistentie tegen de huidige antibiotica aan kan pakken. Deze “breakthrough innovation quests” bieden een focus voor inspanningen op het gebied van onderzoek en investeringen. Uit hun analyse blijkt dat 70% van de 169 Sustainable Development Goals aangepakt kunnen worden met reeds beschikbare technologieën.

Om versnelling aan te brengen in onderzoek en toepassingen op dit terrein, zijn volgens de auteurs echter extra inspanningen nodig. En wel op acht terreinen:

  1. Leiderschap
  2. Verantwoordelijke besturing van technologie
  3. Partnerships en coalities
  4. Publiek beleid
  5. R&D gericht op doorbraakinnovatie
  6. Data en tools
  7. Financiën
  8. Bekwaamheden (waarbij onderwijs en professionalisering een belangrijke rol spelen)

De auteurs sluiten hun bijdrage af met een ‘call to action’ aan leiders van bedrijven en overheden.

Mijn opmerkingen

Zoals zo vaak bij het WEF zoekt men de oplossing voor maatschappelijke problemen niet in het aanjagen en realiseren van maatschappelijke veranderingen, maar in technologische oplossingen en in een nieuw overlegplatform. Evgeny Morozov noemt dat ‘technologisch solutionisme’. Extreme armoede kun je bijvoorbeeld prima bestrijden als kapitaalkrachtige bedrijven en miljardairs eindelijk eens fatsoenlijk belasting gaan betalen en het geld gebruikt wordt voor bijvoorbeeld zo iets als een basisinkomen. Verder is het de vraag hoe serieus de aanwezigen bij het WEF de Sustainable Development Goals van de VN daadwerkelijk nastreven. Donald Trump was bijvoorbeeld één van de aanwezigen.
Ik ben zeker niet tegen investeringen in nieuwe technologie om maatschappelijke problemen tegen te gaan. Ik ben te pragmatisch om daarin zo ver gaan als Morozov. Maar er is méér nodig dan dat om deze problemen het hoofd te bieden.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *