Drieëntwintigste bloemlezing over ChatGPT (en aanverwante technologieën)

Het gebruik van AI voor spionagedoeleinden? Dit is geen script voor een film uit de Mission Impossible-serie, maar realiteit. Een van de tien samenvattingen van bijdragen over ChatGPT (en aanverwante technologieën) gaat daar over. Andere bijdragen kijken ook wat verder vooruit, bijvoorbeeld naar een nieuw onderwijsmodel waaraan OpenAI en de Khan Academy werken. Verder heb ik ongeveer 30 links opgenomen naar Nederlandstalige bronnen of bronnen waar ik niet aan toe kom om ze samen te vatten.

Secret Messages Can Hide in AI-Generated Media

John Le Carré en Ian Flemming zouden met deze AI-toepassing wel raad weten. In 2010 heeft de FBI een van de grootste spionagenetwerken in de VS sinds de Koude Oorlog blootgelegd. Deze zaak vestigde de aandacht op ‘steganografie’,. Dit is een methode -ik had er ook nog nooit van gehoord- waarmee je geheime boodschappen binnen andere boodschappen zoals afbeeldingen kunt verbergen. In tegenstelling tot cryptografie, die de inhoud van een boodschap verbergt, verbergt steganografie het bestaan van een geheim. Onderzoekers hebben nu een nieuwe manier ontwikkeld om steganografie te gebruiken in door machines gegenereerde berichten, waardoor deze een perfect niveau van beveiliging kunnen bereiken. Tot nu toe werd dat niet voor mogelijk gehouden. Mensen zijn hier niet toe in staat, AI wel. Nieuwe algoritmen brengen informatietheorie en praktische steganografie samen door te voldoen aan al lang bestaande theoretische criteria voor veiligheid en praktische toepassingen te introduceren voor het verbergen van berichten in door machines gegenereerde inhoud. Deze techniek kan worden ingezet in tekst, afbeeldingen, video’s en andere media en kan goed van pas komen bij het verbergen van informatie in landen die gecodeerde kanalen verbieden. Maar ze kan ook worden misbruikt door criminelen of spionnen.

Building the New Model for Teaching and Learning

OpenAI, de ontwikkelaar van ChatGPT, gaat samenwerken met de Khan Academy om AI in te zetten voor onderwijsverbetering. Khan Academy heeft al met behulp van GPT-4 Khanmigo ontwikkeld. Dit is een online tutor die lerenden door middel van een Socratische dialoog gidst in hun leerproces, net zoals een menselijke tutor dat zou doen. Er zijn eerste onderzoeken uitgevoerd die laten zien dat lerenden deze AI-tutor superieur vinden. De geplande upgrade naar GPT-5 zal deze ervaring verder verbeteren. OpenAI wil eind dit jaar de OpenAI Academy starten die een breed scala aan cursussen zal aanbieden, met behulp van GPT-5, in disciplines als wiskunde, wetenschap, muziek en kunst. De academie streeft naar toegankelijkheid en is gratis voor iedereen die het wil gebruiken. Het bestaande onderwijssysteem staat volgens OpenAI-oprichter Sam Altman namelijk op instorten.

Can machines have empathy and other emotions?

Een van de redenen waarom een AI-tutor nooit een tutor van vlees en bloed zou kunnen vervangen, is dat AI-tutor niet empathisch zou zijn en niet om kan gaan met emoties. Donald Clark vraagt zich af of dat wel zo is. AI kan volgens Clark emoties herkennen, tonen en wellicht ook voelen. Emoties zijn belangrijk in het leerproces; positieve emoties verbeteren het leren en zelfs negatieve emoties kunnen leren stimuleren door aandacht en motivatie te wekken. AI kan nu al menselijke emoties detecteren via gezichts- en stemanalyse, en tekstsentimentanalyse. AI kan ook emoties uiten, hoewel dit niet betekent dat AI emoties daadwerkelijk voelt (maar hoe authentiek komt dat over?). Het voelen van emoties door AI zou vereisen dat AI volledig is ingebed in een fysiek zenuwstelsel, en dat is natuurlijk niet het geval. Donald Clark wijst ook op de discussie of empathie noodzakelijk is voor leren, met het argument dat het gaat om gegevens over hoe en wat mensen leren, en niet om empathie. Wel geldt dat emotionele gebeurtenissen langer, duidelijker en nauwkeuriger worden onthouden dan neutrale gebeurtenissen. AI kan volgens Clark worden ontworpen om de lerende positieve emoties aan te wakkeren en te manipuleren en niet door emoties die schadelijk zijn voor het leren, zoals angst, bezorgdheid en woede. Hij waarschuwt er ook voor dat we zo’n haast hebben om ‘emotie’ in het ontwerp op te nemen dat we emotie in het leerproces verwarren met emotie in de docent en ontwerper. Daarnaast wijst Donald Clark erop dat AI sterk in ontwikkeling is. Wat nu nog niet kan, kan over een tijd mogelijk wel.

The AI-Education Divide

De opkomst van AI in het onderwijs biedt kansen, maar leidt volgens Philippa Hardman ook tot een groeiende ongelijkheid (the AI-Education Divide). Deze kloof ontstaat door twee belangrijke factoren: algoritmische vooringenomenheid en ongelijkheid in toegang tot AI-tools en -deskundigheid. Bij algoritmische vooringenomenheid reproduceert AI de onvolledige en bevooroordeelde gegevens waarop het is getraind. Dit versterkt bestaande ongelijkheid binnen het onderwijs, beperkt onderwijskansen beïnvloedt de verdeling van middelen. Daarnaast leidt het gebrek aan strategieën voor het integreren van AI binnen onderwijssystemen tot ongelijke toegang tot AI-onderwijs. Dit vergroot de kansenongelijkheid, zowel in het onderwijs als op de arbeidsmarkt. Hardman geeft diverse voorbeelden ter illustratie, maar geeft ook tips hoe hiermee om te gaan. Om deze kloof te verkleinen, is er bijvoorbeeld behoefte aan bewustwording, evaluatie van AI-tools, diversiteit en inclusiviteit, digitale geletterdheid en een samenwerking tussen docenten.

Using AI with Cognitive Apprenticeship Theory, Upscaling and Retooling

Ik ben vol verwachting begonnen aan deze bijdrage. De auteurs stellen daarin dat het cognitive apprenticeship model een zeer effectieve benadering kan zijn voor het ontwerpen van online of blended programma’s voor een leven lang ontwikkelen van volwassenen. De integratie van generatieve AI in het ontwerp van de programma’s kan er volgens hen aan bijdragen dat docenten het denkproces van lerenden zichtbaar kunnen maken. Generatieve AI kan ook realistische simulaties en scenario’s creëren, adaptieve feedback bieden en persoonlijke leren mogelijk maken. Het cognitive apprenticeshipmodel legt bovendien de nadruk op reflectie en articulatie, waarbij generatieve AI kan helpen bij het ontwikkelen van metacognitieve vaardigheden en een dieper begrip van concepten. Er zijn echter uitdagingen op het gebied van kosten, privacy en technische expertise. Wat ik problematisch vind aan deze bijdrage: de auteurs leggen niet uit hoe generatieve AI deze elementen uit het het cognitive apprenticeship model kan helpen vormgeven.

5 Ways to Leverage A.I. for Student Supports and Scaffolds

John Spencer belicht vijf manieren om generatieve A.I. in te zetten voor het bieden van ondersteuning en gestructureerde houvast voor lerenden.

AI kan assisteren bij het vervaardigen van diverse versies van teksten op verschillende leesniveaus, waardoor ingewikkelde inhoud toegankelijker wordt voor alle lerenden.
AI kan diepgaand inzicht bevorderen door antwoorden op vragen te geven en voorbeelden te leveren.
AI kan bijdragen aan het opsplitsen van complexe opdrachten in kleinere, behapbare taken. Dit is met name waardevol voor lerenden die worstelen met executieve functies.
AI kan efficiënt structuren vormgeven om neurodiverse lerenden te ondersteunen, bijvoorbeeld door extra handouts te verstrekken of opdrachten aan te passen om de cognitieve belasting te reduceren.
AI kan assisteren bij het creëren van taalondersteuning voor lerenden die een taal leren, door bijvoorbeeld te helpen bij het identificeren en begrijpen van belangrijke woorden en zinnen, vertaalondersteuning te bieden en mogelijkheden voor taaloefening te creëren.

Net als menig ander auteur benadrukt Spencer ook dat docenten nog steeds de experts zijn en dat A.I. een instrument is dat aangepast kan worden op basis van hun inhoudelijke kennis en hun inzicht in de lerenden.

ChatGPT Prompt Grabbelton

Deze is te leuk om niet uitgebreider toe te lichten. Erno Mijland heeft een online grabbelton gemaakt die ‘prompts’ genereert. Handig voor als je wilt experimenteren met opdrachten voor bijvoorbeeld ChatGPT. Klik op Grabbel en kopieer de prompt. Plak deze in ChatGPT en kijk wat het resultaat is.

On giving AI eyes and ears

Er komen volgens Ethan Mollick steeds meer AI-toepassingen beschikbaar die in staat zijn onze interacties met technologie radicaal te veranderen. Je kunt nu bijvoorbeeld via Bing de versie van GPT-4 gebruiken die beelden kan ‘zien’ en ‘begrijpen’ (de functionaliteit wordt geleidelijk aan gebruikers beschikbaar gesteld). Daarmee kun je, zo illustreert Mollick, visuele ontwerpen genereren, verfijnen en kritisch evalueren. Dit biedt volgens hem nieuwe mogelijkheden voor bijvoorbeeld modeontwerp. Een andere ontwikkeling is de integratie van spraak-naar-tekst systemen, zoals OpenAI’s Whisper dat doet. AI wordt daardoor een effectieve persoonlijke assistent die je bijvoorbeeld mondeling kunt vragen om bepaalde mails te schrijven. Deze nieuwe toepassingsmogelijkheden van AI, zoals het ‘zien’ en ‘luisteren’, leiden er volgens de auteur toe dat banen, waarbinnen je interacties met beeld en geluid toepast, niet langer immuun zijn voor de invloed van AI (met alle mogelijke gevolgen van dien).

AI is killing the old web, and the new web struggles to be born

Volgens James Vincent bedreigt de opkomst van AI bedreigt de kwaliteit van het internet, en de business modellen van platforms die in de loop der jaren heel veel informatie hebben ontsloten. AI-systemen genereren grote hoeveelheden content, maar de kwaliteit ervan is vaak slecht en gebaseerd op verouderde informatie. Platforms zoals Reddit, Wikipedia en Stack Overflow hebben te maken met de uitdagingen van machine-generated content. Mogelijk zullen dergelijke platforms informatie minder open ontsluiten omdat AI-toepassingen deze informatie nu zonder te betalen vergaren en gebruiken, zonder dat deze platforms daar wat voor terug zien. Google experimenteert zelfs met het vervangen van traditionele zoekresultaten door AI-generieke samenvattingen, wat de hele webervaring kan veranderen en de toegankelijkheid en betrouwbaarheid van informatie kan schaden. AI-gegenereerde content kan subtiel incorrect zijn en moeilijk te herkennen, waardoor de kwaliteit van het web afneemt. Deze veranderingen zijn in lijn met de evolutie van het web. Toch meent Vincent dat het belangrijk is om de gevolgen en de keuzes die we nu maken, zorgvuldig te overwegen om de toekomst van het internet vorm te geven.

‘Politiek zit in kramp over digitalisering’

Corien Prins, voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) en hoogleraar recht en informatisering, benadrukt de dringende noodzaak voor de overheid om meer verantwoordelijkheid te nemen op het gebied van digitalisering en AI. Prins stelt dat politici niet genoeg begrip hebben van de fundamentele veranderingen en potentiële gevaren van digitale ontwrichting. Er is volgens Prins sprake van een gebrek aan expertise, en aan een gebrek aan sensititviteit: “Je kunnen verplaatsen in de ander, of dat nu een burger of een uitvoeringsorganisatie is”. Verder noemt Prins het problematisch dat er door de overheid “zo ongelooflijk veel wordt uitbesteed”. Terwijl de onlangs aangenomen AI-wet door het Europees Parlement broodnodig is, is het volgens haar slechts een begin, omdat het geen rekening houdt met onderwerpen als consumentenbescherming, juridische aansprakelijkheid en digitale archivering. Prins pleit voor een bredere inbedding van AI, zowel bij overheden, bedrijven als organisaties, om mogelijke digitale ontwrichting te beteugelen.

Andere bronnen over ChatGPT (geen tijd om kort te beschrijven of Nederlandstalig)

Nota bene: onderstaande links zijn door ChatGPT gemaakt. De titels van de links kunnen afwijken (ChatGPT waarschuwt daar ook voor).

Mijn eerdere bijdragen over ChatGPT

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Geef een reactie