“Don’t shoot the messenger!” Het pleidooi, waar de titel van deze blogpost aan ontleend is, is namelijk afkomstig van een docente uit het MBO. Maar zij heeft wel een punt.
Zaterdag jongstleden schreef ik een blog post over ‘stealth professionalisering’ op het gebied van ICT en onderwijs:
- Verbeterpunten in het onderwijs staan centraal, niet technologie.
- Docenten professionaliseren zich terwijl ze onderwijs ontwikkelen.
In dit kader las ik vandaag een prikkelende blog post van Pauline Amsing- Smit, student Onderwijswetenschappen aan de Open Universiteit, en docent binnen het MBO. Deze blog post schreef zij als verwerking van een online masterclass.
Pauline verkent hierin het begrip ‘professionalisering’, en stelt dat docenten zeker de intentie hebben om deel te nemen aan professionaliseringsactiviteiten maar -door tijdgebrek- het liefste deelnemen aan activiteiten waarin zij geen actieve rol spelen (wat zegt dat overigens over hun opvattingen over leren?, WR).
Zij erkent dat leidinggevenden dikwijls weinig mogelijkheden en tijd bieden voor professionalisering, en stelt dat docenten zelfverantwoordelijkheid moeten nemen voor de eigen professionalisering. Dat zal dan in teamverband moeten plaatsvinden. Daarmee wordt betrokkenheid en verantwoordelijkheid bij het onderwijs vergroot. Openheid en veiligheid zijn dan belangrijke voorwaarden.
Pauline heeft een punt. Er zijn ook al zat docenten die hun zelfverantwoordelijkheid nemen voor de eigen ontwikkeling, en dankzij sociale media leren in netwerken. Binnen schoolorganisaties fungeren ook teams die de eigen verantwoordelijkheid nemen voor leren en ontwikkelen. Mijn stelling is dat deze teams juist leren door onderwijs te ontwikkelen, door te werken aan de verbetering en vernieuwing van het onderwijs (werkend leren). De verschillen binnen onderwijsorganisaties, en tussen teams, zijn echter dikwijls groot. Dat heeft te maken met tal van factoren, zoals veiligheid en openheid.
Managers moeten deze verantwoordelijkheid vooral niet overnemen. Zij moeten een sfeer van sociale verbondenheid bevorderen, en docenten autonomie geven om hun werk goed te kunnen doen. Wellicht is het wegnemen van bureaucratie daarbij belangrijker dan het beschikbaar stellen van budgetten.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Eens. Misschien is in dit licht het proefschrift van Patricia Brouwer nog interessant. Zij is in 2011 gepromoveerd en keek juist naar dit soort docententeams die samen onderwijsmateriaal ontwikkelen. Te vinden via Igitur Uni Utrecht. Zij formuleert ontwerprichtlijnen voor dit soort teams..
Ik ben het helemaal met de strekking van het verhaal eens dat docenten zelf ook de ruimte voor hun eigen professionalisering in handen kunnen nemen. Zeker nu op verschillende plaatsen wordt aangegeven dat professionalisering van docenten een belangrijke factor gevonden wordt om het onderwijs te verbeteren. De ruimte is groter dan menig docent denkt.
In dit verband wil ik graag de kans aangrijpen om de aandacht te wijzen op een initiatief dat hier naadloos bij aansluit. The Crowd is een vereniging die is opgericht juist met het doel om echt werk te maken van het in eigen handen van professionalisering door onderwijsmensen: http://www.thecrowd.nl