Didactisch model voor de flipped classroom

Het concept van de ‘flipped classroom’ wordt vooral toegepast binnen het middelbaar onderwijs, als het al wordt toegepast. In Flipped Classroom: The Full Picture for Higher Education beschrijft Jackie Gerstein de toepassing ervan binnen het hoger onderwijs. Origineel is dat de auteur de flipped classroom relateert aan de leercyclus van Kolb en aan het 4MAT-model, en daarmee een aanzet geeft voor didactisch model van deze aanpak. Frans Droog past de flipped classroom al met succes toe op zijn middelbare school.

Gerstein leidt de flipped classroom eerst uitgebreid in. Technologische ontwikkelingen maken deze aanpak mogelijk, kritiek op de traditionele manier van hoorcolleges bevordert de ontwikkeling van dit didactisch alternatief.

Vervolgens gaat Jackie Gerstein in op twee problemen bij de invoering van de flipped classroom. In de eerste plaats loop je het risico geen nieuw onderwijsparadigma toe te passen, maar om een verouderde didactische aanpak van een nieuwe verpakking te voorzien. Op de tweede plaats vergt de flipped classroom professionalisering van docenten. Veel docenten in het hoger onderwijs weten niet hoe zij leren op een andere manier kunnen faciliteren.

In het derde deel van haar uitvoerige blogpost ontwikkelt Gerstein een didactisch model voor the flipped classroom. Zij combineert daarbij Kolb’s experimential learning cycle (waarvan experimenteren, reflecteren en conceptualiseren belangrijke onderdelen zijn) met het 4MAT-model (oriënteren, presenteren, oefenen, evalueren).

Dit leidt bij de flipped classroom tot de volgende stappen:

• Lerenden maken een authentieke oefening waarmee ze ervaringen opdoen. Deze door een docent ontwikkelde en gefaciliteerde oefening maken zij tijdens een bijeenkomst. Een simulatie is een voorbeeld van zo’n oefening.
• Lerenden verkennen concepten, die ten grondslag liggen aan het uitgevoerde experiment. Dat doen zij bijvoorbeeld aan de hand van video’s die een dcoent beschikbaar stelt.
• Via verdiepende reflectie verlenen lerenden betekenis aan de leerervaringen. Zij gebruiken daar bijvoorbeeld een weblog voor. De docent ondersteunt de lerenden bij het reflecteren.
• De lerenden laten zien wat zij hebben geleerd, bijvoorbeeld via een presentatie, middels storytelling of door het in de praktijk toe te passen.

Gerstein concludeert:

The Flipped Classroom offers a great use of technology – especially if it gets lecture out of the classrooms and into the hands and control of the learners. As it is being discussed, it is part of a larger picture of teaching and learning. The Flipped Classroom videos have a place in the models and cycles of learning proposed by educational psychologists and instructional designers. Providing educators with a full framework of how the Flipped Classroom can be used in their educational settings will increase its validity for educators and their administrators.

In haar blogpost geeft Jackie Gerstein diverse voorbeelden van tools en bronnen. Zij illustreert haar betoog met diverse schema’s. De blogpost Flipped Classroom: The Full Picture for Higher Education is daardoor erg uitvoerig geworden. Laat je door de lengte echter niet afschrikken. Als je aan de slag wilt met de flipped classroom dan biedt deze bijdrage voldoende inspiratie.

De flipped classroom zou overigens wel eens gemakkelijker binnen het hoger onderwijs te implementeren zijn, dan binnen het middelbaar onderwijs. Binnen het hoger onderwijs wordt immers al veel meer gebruik gemaakt van zelfstudie (een belangrijk onderdeel van de flipped classroom).

Nota bene: lees ook de ervaringen van Frans Droog met de flipped classroom. Hij laat zien dat de flipped classroom zelfs tot betere toetsscores kan leiden (ik ga er van uit dat de experimentele groep en controlegroep vergelijkbaar zijn; vervolgonderzoek zou moeten aantonen of geen sprake is van een tijdelijk effect als gevolg van het motiverende karakter van de vernieuwende aanpak). Frans concludeert onder meer:

Flip de klas is zeer goed geschikt voor gedifferentieerd les geven. Leerlingen krijgen meer de kans hun eigen keuze te maken en de docent kan hier makkelijker op inspringen. Gemiddeld kijken leerlingen die een hoger cijfer hebben meer video’s.
Het is nog steeds van groot belang dat de docent de regisseur blijft, die leerlingen waar nodig de richting aangeeft en waar nodig bijstuurt.