De waarde van formeel leren

Hebben we wel voldoende oog voor de waarde van formeel leren? Clive Shepherd vraagt zich dat af. Zelf denk ik van wel. Onder meer omdat de praktijk van leren en ontwikkelen nog steeds wordt gedomineerd door formeel leren. Maar is dat erg?

Clive Shepherd betoogt dat we dreigen door te slaan met onze pleidooien voor informeel leren. Cursussen en trainingen hebben de laatste jaren veel kritiek moeten doorstaan. Zij zouden te weinig impact hebben op het gedrag van werknemers, en hun prestaties. “Houd formeel leren echter op de agenda”, schrijft hij:

• Formeel leren is een passende manier van leren voor (nieuwe) medewerkers met weinig kennis en ervaring. Zij weten niet wat zij niet weten.
• Diploma’s en certificaten zijn nog steeds belangrijk voor onervaren werknemers, als het gaat om het krijgen van een baan. Bovendien stellen veel werknemers certificaten en badges als beloning op prijs.
• Je leert wel degelijk tijdens cursussen en trainingen. En soms ben je ook verplicht om een cursus te volgen.

Bovendien, schrijft Shepherd, is de aard van formeel leren mede als gevolg van technologie ook veranderd. Goed ontworpen blended learning kan leren helpen flexibiliseren, en kan helpen de efficiency van leren te verbeteren. Dankzij blended learning wordt leren meer een proces, in plaats van een gebeurtenis:

Most importantly, they can cross the boundary from formal to informal, making sure that learning is embedded.

Een paar opmerkingen hierbij:

• Als je de verschillende blogposts over formeel en informeel leren zou geloven, dan zou de ‘cursus’ inderdaad dood zijn. De werkelijkheid is volgens mij toch anders. Er wordt nog steeds veel geïnvesteerd in formeel leren. We praten vooral veel over informeel leren, medewerkers doen veel aan informeel leren, maar het is de vraag of organisaties dat in voldoende mate faciliteren en waarderen. Er moet sprake zijn van een juiste balans, die er volgens mij binnen veel arbeidsorganisaties nu nog niet is.
• Formeel leren past inderdaad prima bij bepaalde leerdoelen. Shepherd geeft daar voorbeelden van. Verder komt eenvoudig en relatief weinig veranderlijk werk nog steeds veel voor. Cursussen, opleidingen en trainingen zijn daarvoor geschikte manieren van leren. Ze zijn inderdaad ‘anders’ zoals Clive Shepherd stelt.
• Je maakt leren niet informeler door blended learning. Ik ben voorstander van de definitie van collega Peter Sloep, die de aanwezigheid van een (sociaal) contract tussen een lerende en een (onderwijs- of opleidings)instituut als onderscheidend kenmerk hanteert. Daarnaast kunnen lerenden een meer of minder actieve rol spelen bij het leren, en kan de setting van het leren variëren (gebeurtenis of proces).

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.