De paradox van een open online cursus over connectivisme (#in)

Jenny Mackness, Sui Fai John Mak en Roy Williams blikken in het paper The Ideals and Reality of Participating in a Massive Open Online Course op een systemathische manier terug op de Connectivisme-cursus, die in 2008 voor het eerst is georganiseerd door George Siemens en Stephen Downes. Deze cursus was in het kader van 'practice what you preach' opgezet volgens de principes van het connectivisme:

• Autonomie voor de lerende
• Diversiteit (samenstelling)
• Openheid
• Connectiviteit en interactie

De auteurs gaan kort in op de achtergronden van het connectivisme, op de gehanteerde onderzoeksmethode en uiteraard op de belangrijkste bevindingen.

Enkele bevindingen zijn:

• Deelnemers rapporteren wisselende ervaringen met het volgen van deze cursus.
• Deelnemers konden hun eigen technologie gebruiken. Dit leidde bij een aantal echter tot 'application overload'. Verder hadden veel deelnemers last van de grote hoeveelheid interacties en informatie (in 'mijn' termen: 'interaction overload', ' information overload').
• Ook een docent meldt moeite te hebben met het concept van de cursus. Hij wilde over het concept connectivisme communiceren, maar dat concept
  

  
  was not resonating with participants.
  

• Het kenmerk 'openheid' wordt door verschillende deelnemers anders geïnterpreteerd en ook in de praktijk gebracht. Voor sommige cursisten betekende 'openheid' dat de cursus vrij toegankelijk was. Anderen dachten dat zij hun eigen gang konden gaan. Bij een derde groep ging het om het open delen en uitwisselen van ideeën.
• De cursus kenmerkte zich ook door een grote mate van vrijblijvendheid. Je stopt met de cursus als je niet langer het gevoel hebt dat je er wat kon halen of brengen.
• Opvallend was ook dat de omvang van de cursus betekende dat het potentieel voor interactie groot was. Tegelijkertijd kan veel en ongestructureerde interactie ook leiden tot verstoringen and ruis.

De auteurs concluderen dan ook dat sprake is van een paradox. Deelnemers willen enerzijds leren volgens een nieuw concept met principes als autonomie, openheid en connectiviteit. Aan de andere kant hebben zij echter ook behoefte aan structuur, ondersteuning en een moderator. Daarbij zoeken zij ook traditionele groepsvormen op. Mackness cs zien niet 1-2-3 een uitweg in deze paradox. Zij vragen zich wel of of je via een cursus open netwerken van zelfsturende lerenden kunt bevorderen.

Een terechte vraag, vind ik. Ik heb al eens eerder aangegeven dat sprake is van botsende paradigma's als je een cursus volgens principes van connectivisme wilt vormgeven. Het gaat volgens mij gewoon om verschillende concepten. Daarnaast zijn de deelnemers aan de cursus opgegroeid met het mentale model van de traditionele cursus. Zij (wij?) zullen daarom eerst moeten afleren. Het was wellicht aan te raden geweest om cursisten geleidelijk meer autonomie te geven en ondersteuning en begeleiding naar verloop van tijd af te bouwen. Om de cursus over connectivisme dus volgens goed sociaal-constructivistisch gebruik vorm te geven.

Desalniettemin is hier volgens mij sprake van een geweldige leerervaring. Ik ben dan ook blij met de moeite die de docenten en cursisten zich hebben getroost, en met het heldere paper dat Mackness cs hierover hebben geschreven. Voor mij is zo'n cursus in elk geval geen geschikte manier van leren. Ik leer graag in netwerken, volgens de principes van het connectivisme, en met behulp van social media. Een lang lopende cursus is daarentegen niets (meer) voor mij.

Via George Siemens