Eind 2019/begin 2020 heb ik twaalf blogposts gewijd aan het versterken van “Wijze lessen. Twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek” met behulp van leertechnologie. Er zijn echter meer effectieve ‘instructieprincipes’. In een tweede reeks blogposts illustreer ik daarom hoe je David Merrill’s First Principles of Instruction kunt versterken met leertechnologie. In deze blogpost komt het principe aan bod: leren wordt bevorderd als nieuwe kennis wordt gedemonstreerd aan de lerende.
Eigenlijk is dit het derde ‘first principle’. Voor principe 2 (activeren van voorkennis) verwijs ik echter graag naar de blogpost: Activeer relevante voorkennis met leertechnologie (Wijze Lessen)
Merrill’s derde principe heeft ook overlap met een aantal bouwstenen van Tim Surma en collega’s, zoals Geef duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie met leertechnologie (Wijze Lessen). Merrill benadrukt echter vooral het demonstreren, het laten zien, van wat geleerd moet worden. Dit principe bestaat dan uit drie elementen:
1. Leren wordt bevorderd een demonstratie in overeenstemming is met de leerdoelen.
Dit kun onder meer als volgt bereiken:
- Goede (en slechte) voorbeelden van concepten. Dit doe je bijvoorbeeld door gebruik te maken van uitgewerkte voorbeelden. Deze uitgewerkte voorbeelden (in de vorm van een tekst, podcast of video) bied je dan aan via de digitale leeromgeving, als lerenden een opdracht maken. Stel, lerenden moeten een draaiboek schrijven voor de productie van een video. Je kunt hen dan een voorbeeld draaiboek laten downloaden en bestuderen. Of als lerenden een presentatie moeten verzorgen, kun je hen een video van een presentatie laten zien in combinatie met een aantal vragen die het kijken richting geven.
- Procedures demonstreren. Hier zijn animaties, stripverhalen en video’s geschikt voor.
- Visualisaties van processen. Dit kan ook met animaties, video’s, maar bijvoorbeeld ook met een stroomdiagram (bijvoorbeeld geïllustreerd met afbeeldingen.
- Modellering van gedrag. Hierbij wil ik ook verwijzen naar Albert Bandura’s definitie van ‘social learning’: je leert ook door waar te nemen wat de gevolgen zijn van het gedrag van iemand anders. Bijvoorbeeld: je kijkt naar een video over conflicthantering en je leert dat ‘verbaal vechten’ averechts werkt doordat uwe ziet dat de gesprekspartner alleen maar bozer wordt. Video’s kunnen hierbij dus een belangrijke rol spelen, maar bijvoorbeeld ook (foto)stripverhalen.
Uiteraard gaat het hierbij niet alleen om ‘kijken’, maar ook om het actief verwerven van datgene wat je hebt geleerd.
2. Het leren wordt bevorderd als lerenden passende begeleiding krijgen.
Hiertoe behoren volgens Merrill:
- Lerenden worden verwezen naar relevante informatie. Dit kan uiteraard een taak van docenten zijn, waarbij Merril ook benadrukt dat het belangrijk is dat deze vorm van structuur geleidelijk aan vermindert en lerenden zelfstandig informatie verwerken. In Geef duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie met leertechnologie (Wijze Lessen) heb ik aangeven dat digitale leeromgevingen bij uitstek geschikt zijn voor het gestructureerd aanbieden van leerinhouden. Verder kunnen advance organizers hierbij een belangrijke rol spelen. In Activeer relevante voorkennis met leertechnologie (Wijze Lessen) heb ik toegelicht hoe je een advance organizer met leertechnologie kunt vormgeven.
- Lerenden zien van meerdere representaties van de taak. Daarnaast is het belangrijk dat lerenden kennis maken met verschillende perspectieven. Wederom kan video hierbij een belangrijke rol spelen. Maar denk ook aan een podcast met vraaggesprekken met verschillende betrokkenen. Dit aspect heeft ook te maken met de bouwsteen Gebruik voorbeelden van Tim Surma cs.
3. Gebruik relevante media.
Net als Surma cs verwijst ook David Merrill naar het belang van Richard Mayer’s onderzoek naar het gebruik van multimedia. In Combineer Woord en Beeld ben ik daar op ingegaan.
Je ziet dus bij dit principe nadrukkelijk ook de nodige overlap met ‘Wijze lessen. Twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek’. Merrill legt m.i. wel net wat andere accenten (‘show me’). Bij volgende ‘First Principles’ zal nog duidelijker blijken dat Merrill de ‘Wijze lessen’ aanvult.
Zie ook:
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie