Onderstaande bijdrage gaat over de potentieel ontwrichtende invloed van technologische ontwikkelingen op de opleidingsbranche. Ik heb deze bijdrage geschreven voor de nieuwsbrief van E-learning.nl van september 2017.
Van AALO Opleidingen, via de NCOI tot het Zorgcollege. De website van de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO) bevat een indrukwekkende lijst met ongeveer 300 aanbieders van professionaliseringsaanbod op meerdere niveaus en rond diverse thema’s. Maar liefst 84% van de volwassenen volgt volgens deze brancheorganisatie een opleiding bij een private aanbieder. De jaaromzet van de leden gezamenlijk bedraagt 3,4 miljard euro.
Een deel daarvan wordt aan e-learning en blended learning besteed. “Het online leren neemt een steeds belangrijkere positie binnen de wereld van trainen en opleiden in en zal in de toekomst steeds belangrijker worden”, constateert de NRTO terecht.
Het is echter de vraag of technologische innovaties niet ook negatief van invloed zijn op de opleidingsbranche. Ik doel daarbij op een aantal ontwikkelingen die een ontwrichtende invloed kunnen hebben op deze sector.
Op de eerste plaats krijgen traditionele opleiders concurrentie van nieuwe aanbieders. Daarbij denk ik onder meer aan experts die uit onvrede met bestaande opleidingen zelf alternatieve leeractiviteiten gaan aanbieden. Zo is marketing expert en best seller auteur Seth Godin een alternatieve online MBA opleiding gestart omdat hij de reguliere business schools onvoldoende toepassingsgericht, te passief en onvoldoende kritisch vindt. Godin werkt daarbij samen met bedrijven als Microsoft, Kickstarter, Coca Cola en Nike (zie https://altmba.com/). Dankzij platforms als Udemy en gebruiksvriendelijke technologieën als WordPress is het aanbieden van online leeractiviteiten door individuen eenvoudig geworden.
Op de tweede plaats neemt het belang van microcredentialing toe. Onderwijs en opleidingen worden in kleine eenheden opgeknipt die apart worden gevalideerd. Als je zo’n eenheid afrondt, ontvang je een erkenning bijvoorbeeld in de vorm van een digitale badge. Deze ‘insignes’ kun je bijvoorbeeld presenteren op je LinkedIn-profiel. Deze ontwikkeling wordt belangrijker omdat werkgevers steeds vaker minder kijken naar diploma’s, maar eerder naar je bekwaamheden en hoe je je ontwikkelt. Deze ontwikkeling is vooral relevant voor de markt van ‘een leven lang leren’, waar de leden van de NRTO actief op zijn.
Daar komt -op de derde- plaats bij dat we over technologieën gaan beschikken waarmee we informeel leren kunnen waarderen. Er wordt al enkele decennia onderstreept dat mensen zich niet alleen via cursussen, trainingen en opleidingen ontwikkelen, maar bijvoorbeeld ook door op de werkplek aan complexe projecten te werken. De vraag is alleen: hoe maak je deze ontwikkeling op een valide, betrouwbare en efficiënte manier zichtbaar. Via LinkedIn kun je expertises van mensen in je netwerk onderschrijven (endorse). Deze bekrachtigingen zijn echter niet valide en betrouwbaar. Een nieuwe technologie die hiervoor meer soelaas biedt, is blockchain technologie. Bij blockchain-technologie wordt de tussenpersoon bij waarde-transacties uitgeschakeld. Dankzij deze technologie doen individuen rechtstreeks ‘zaken’ met elkaar.
Bij blockchain-technologie worden transacties vastgelegd in een database zonder tussenkomst van derden. Deze database is geen centrale voorziening, maar bestaat uit een mondiaal netwerk van computers. Een transactie is dan een blokje informatie dat versleuteld is. Een verklaring dat ik een met goed gevolg een cursus heb afgerond bij hoogleraar X is een voorbeeld van zo’n brokje informatie. Maar het kan bijvoorbeeld ook gaan om een verklaring van een opdrachtgever wat ik gedaan heb binnen een bepaald complex project (waaruit expertise blijkt). Je krijgt dus inzicht in wie het bewijs heeft verstrekt en op basis waarvan het bewijs is afgegeven.
Op dit moment wordt blockchain-technologie vooral in de financiële sector gebruikt (geldtransacties via Bitcoins mogelijk maken zonder banken). Fraude is met dit systeem nagenoeg uitgesloten omdat de waarde-transactie op tal van computers wordt opgeslagen. Ik kan een verklaring van een opdrachtgever wel op één computer manipuleren, maar niet op 10.000 computers.
Deze technologie is sterk in ontwikkeling en op dit moment nog niet echt laagdrempelig in gebruik. Ook zijn er nog geen standaarden voor onderwijs en opleiden op dit terrein. Dit duurt echter geen vijf jaar meer. Het MIT Media Lab heeft tools voor het verstrekken van digitale credentials op basis van Bitcoin blockchain technologie en open badges specificaties ontwikkeld. Deze zijn met een open source licentie beschikbaar voor anderen.
De opkomst van alternatieve online aanbieders, het gebruik van gevalideerde onderwijseenheden van beperkte omvang en het gebruik van blockchain-technologie voor het vastleggen van bewijs over je ontwikkeling. Deze technologische ontwikkelingen hebben de potentie van de bijl aan de wortels van particuliere opleiders indien werkgevers, werknemers en overheid deze alternatieven erkennen als maatschappelijk relevant.
Hoe zouden de leden van de NRTO hier mee om moeten gaan?
- Kijk kritisch naar het eigen aanbod. Snijdt de kritiek van buitenstaanders, die voor alternatieven pleiten, hout? Is het eigen aanbod voldoende flexibel? Sluit het eigen aanbod voldoende aan op behoeftes en vragen? Waarmee kun je je onderscheiden ten opzichte van alternatieve aanbieders (bijvoorbeeld door te investeren in persoonlijke relaties met en tussen lerenden)?
- Speel in op de ontwikkeling van microcredentialing. Diploma’s zijn voor veel beginnende werknemers nog steeds een belangrijke sleutel tot betaalde banen. Microcertificaten illustreren investeringen in je verdere ontwikkeling. Bovendien kun je nieuwe doelgroepen bereiken als leereenheden van beperkte omvang aanbiedt.
- Experimenteer met blockchain-technologie. Verdiep je in deze ontwikkeling. Denk erover na. Waar zitten de kansen voor opleiders?
Bronnen
Rubens, W. (2017). De toepasbaarheid van blockchain technologie voor onderwijs en opleiden. Op 26 juni 2017 gehaald van:https://www.te-learning.nl/blog/de-toepasbaarheid-van-blockchain-technologie-voor-onderwijs-en-opleiden/
Rubens, W. (2017). Peer-to-peer leren dankzij blockchain-technologie. Op 26 juni 2017 gehaald van:https://www.te-learning.nl/blog/peer-to-peer-leren-dankzij-blockchain-technologie/
Rubens, W. (2017). Alternatieven voor het bestaande hoger (deeltijd-)onderwijs? Op 26 juni 2017 gehaald van:https://www.te-learning.nl/blog/alternatieven-voor-het-bestaande-hoger-deeltijd-onderwijs/
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie