Algemene trends Horizon rapport belangrijker dan technologische trends (#in)

Elk jaar publiceert The New Media Consortium een rapport waarin zij de zes belangrijkste trends op het gebied van ICT en onderwijs schetsen. Een groot aantal experts analyseert belangrijke ontwikkelingen, en vat vervolgens trends samen voor de korte, middellange en lange termijn. Deze week is editie 2011 van dit Horizon Report verschenen. Ondanks dat ik al diverse blogposts heb langs zien komen, wil ik toch ook nog enkele woorden aan wijden.

De meeste bloggers besteden namelijk vooral aandacht aan de technologische trends, terwijl ik de algemene trends en uitdagingen het meest belangrijk vind. Als key trends signaleren de auteurs:

• De overvloed aan bronnen en relaties, die dankzij internettechnologie beschikbaar komen, heeft gevolgen voor de rol van onderwijsgevenden "in sense making, coaching and credentialing".
• Mensen verwachten dat zij kunnen werken, leren en studeren waar en wanneer zij willen (mede dankzij internet dat altijd en overal beschikbaar wordt).
• Er wordt steeds meer samengewerkt op de werkvloer (vaak ook multidisciplinair). Dit zou gevolgen moeten hebben voor het onderwijs (meer aandacht voor samenwerkend leren), en voor ICT die wordt gebruikt (ook meer gericht op collaboratie).
• Technologie wordt steeds vaker via de 'cloud' toegankelijk gemaakt, terwijl ICT-ondersteuning steeds meer gedecentraliseerd wordt. Aspecten als privacy en beheersbaarheid vormen daarbij nog steeds belangrijke aandachtspunten.

Dit zijn m.i. inderdaad belangrijke ontwikkelingen, die volgens mij deel uit maken van een overkoepelende maatschappelijke verandering (de netwerksamenleving). Het zijn ook ontwikkelingen die al geruimere tijd spelen, en in eerdere edities van het rapport aan bod zijn gekomen.

Het rapport signaleert daarbij de volgende knelpunten en uitdagingen:

• Digitale geletterdheid wordt een steeds belangrijkere bekwaamheid voor elke discipline en professie. Met name ook voor docenten.
• Er zullen andere manieren van beoordelen en evalueren ontwikkeld moeten worden, die gericht zijn op publicaties die niet op de traditionele manier verschijnen (dus niet in wetenschappelijke tijdschriften maar -bijvoorbeeld- via blogposts).
• Economisch slechte tijden en nieuwe manieren van onderwijsaanbod leiden tot een toenemende concurrentie van universiteiten (en andere onderwijsinstellingen).
• Studenten en docenten (en volgens mij ook organisaties) moeten steeds meer moeite doen om 'bij te blijven' op het gebied van informatie en technologie.

Op zich relevante ontwikkelingen. Het valt me wel op dat de samenstellers geen uitdagingen op het gebied van didactiek en curricula formuleren (m.u.v. digitale geletterdheid).

Wat betreft de technologische trends verwacht het New Media Consortium voor de zoveelste keer weer dat mobiele technologie binnen een jaar breed geadopteerd zal zijn. Mobiel internet heeft het laatste jaar natuurlijk een enorme impuls gekregen dankzij de opkomst van de nieuwe generatie tablet computers, en de bredere adoptie van smartphones. Toch vraag ik me af of deze apparaten daadwerkelijk binnen een jaar breed ingezet zullen worden in het onderwijs. Ik verwacht eerder een toename van het aantal experimenten.

Elektronische boeken worden volgens de auteurs ook komend jaar breed toegepast (is er echt voldoende aanbod voor het onderwijs, vraag ik me af), terwijl game-based learning en augmented reality op middellange termijn meer algemeen zullen worden ingezet (maar dan selectief, vermoed ik). Op langere termijn zullen gesture-based computing (computers reageren op lichaamsbewegingen; denk aan Microsoft's Kinect) en learning analytics (zeer geavanceerde technologieën om leergedrag te analyseren, zodat daar op kan worden ingespeeld) relevant worden.

Opvallend hierbij is dat personalisering en open content niet meer op het netvlies van de samenstellers staan. Deze ontwikkelingen kwamen in de editie van 2009 en 2010 nog prominent aan de orde, en zijn m.i. nog steeds niet breed geïmplementeerd. Een andere, opvallende, afwezige is het semantische web.

De opsomming van de technologische trends komt op mij daarom nogal willekeurig over. Ook al zijn de beschrijvingen van de trends op zich helder en informatief. Vooral ook dankzij voorbeelden. De algemene trends en de uitdagingen spreken mij echter meer aan. Als je terugblikt op eerdere versies, moet je m.i. wel concluderen dat editie 2011 van het Horizon Rapport weinig nieuws bevat.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.