Lerenden gebruiken generatieve AI-toepassingen (GenAI) zoals Google Gemini voor diverse leeractiviteiten. Eén van de gevolgen is dat teksten van lerenden soms opvallend formeel klinken of afwijken van hun normale schrijfstijl. Ook kan het gebruik van GenAI ten koste van leren gaan. De auteurs van Red Means Stop and Green Means Go: Creating AI Guidelines with Students ontwikkelden een aanpak om samen met lerenden passende richtlijnen voor AI-gebruik te creëren.
In plaats van een bestraffende aanpak kozen de auteurs voor een pedagogische benadering. Ze stellen dat schrijven fundamenteel een manier van leren is, niet alleen een manier om te laten zien dat je over kennis beschikt:
The act of writing is crucial for how students work through their ideas to form perspectives and make sense of the world.
De kernvraag werd: hoe kunnen lerenden GenAI gebruiken op een manier die hun leerproces ondersteunt?
De auteurs pleiten voor het gebruik van een stoplicht-metafoor om verschillende AI-toepassingen te categoriseren:
- Groen: aanvaardbaar gebruik
- Geel: voorzichtigheid geboden, vraag de docent
- Rood: niet gepast binnen dit onderwijs
Deze activiteit is onderdeel van bredere gesprekken over GenAI en de onderwijsinhoud. De auteurs adviseren om de ‘stoplichtactiviteit’ te beginnen met een les over waarom grenzen nodig zijn bij het gebruik GenAI-tools (werking, ethische en ‘academische’ uitdagingen bij gebruik). Daarna kunnen groepsdiscussies lerenden helpen om hun eigen standpunten te formuleren over hoe en wanneer GenAI wel of niet gebruikt zou moeten worden.
De docenten hebben verder scenario’s opgesteld op gebaseerd op eerdere ervaringen, eigen experimenten en mogelijke toepassingen. Lerenden bespreken in kleine groepen of elk scenario bij groen, geel of rood hoort. Opvallend genoeg leidt dit bij de meeste scenario’s tot consensus, terwijl enkele scenario’s levendige discussies uitlokken.
In schrijfvakken kan dit bijvoorbeeld zijn:
- AI gebruiken voor grammaticacontrole
- AI vragen een tekst in een andere stijl te herschrijven
Voor taalvakken:
- AI gebruiken om presentatie-inhoud te genereren
- AI gebruiken voor conversatieoefening
Aan het einde van de activiteit hebben docent en lerenden samen een duidelijk kader met groen-geel-rood categorieën waar ze tijdens het vak naar kunnen verwijzen. Het artikel bevat ook een tabel met voorbeelden van toepassingen die gecategoriseerd zijn, en een overzicht met gegeven aanvullende commentaren.
De auteurs laten zien dat deze activiteit aanpasbaar is voor verschillende opleidingsonderdelen en lesvormen. Ze hebben het stoplicht ook online toegepast. In hun bijdrage beschrijven ze een aangepaste versie voor een online Italiaanse beginnerscursus. Lerenden categoriseerden eerst AI-scenario’s, waarna de docent een samenvatting deelde. Vervolgens formuleerden ze een overeenkomst of beantwoordden ze aanvullende vragen. De richtlijnen worden door alle lerenden ontwikkeld en gebruikt tijdens het onderdeel van de opleiding.
De lerenden moesten eerst AI-richtlijnen bestuderen, vervolgens reflectievragen beantwoorden (bijvoorbeeld: hoe verschilt AI-vertaling van woordenboekgebruik? Leg de denkprocessen en impact op taalverwerving uit) en daarna scenario’s via de stoplichtactiviteit beoordelen.
De auteurs delen in deze bijdrage ook hun ervaringen met deze methode. Volgens de eerste auteur biedt de activiteit lerenden de kans om te spreken en betekenis te onderhandelen. Dit is vooral nuttig in taalvakken. Soms veranderde de docente haar eigen mening over de kleurcategorie na gesprekken met lerenden. De tweede auteur schrijft dat ze minder AI-teksten ontvangt sinds het invoeren van deze richtlijnen. Het voordeel is volgens haar dat de gezamenlijke afspraken een open gesprek mogelijk maken wanneer lerenden AI toch verkeerd gebruiken. Door tussentijdse inleveringen kunnen lerenden fouten maken en ervan leren zonder het eindcijfer in gevaar te brengen. De derde auteur merkte dat veel lerenden aangaven AI-tools nooit te gebruiken of dit niet van plan te zijn. De activiteit gaat niet alleen over grenzen stellen, maar biedt ook een veilig kader voor lerenden die overweldigd worden door de technologie.
De auteurs concluderen dat lerenden zich beter kunnen focussen op het leren, doordat via deze activiteit heldere verwachtingen worden gecreëerd. Er blijven volgens hen veel onzekerheden over de impact van GenAI op onderwijs. Door lerenden als ‘denkpartners’ te betrekken en nauw samen te werken met collega’s ontstaan waardevolle kansen voor de noodzakelijke verkenning.
Mijn opmerkingen
Ik vind dit een mooie aanpak om met lerenden en collega’s het gesprek aan te gaan over wanneer het acceptabel is om GenAI te gebruiken voor leren, en wanneer niet. Er wordt ook uitgegaan van vertrouwen. Want afspraken maken over wanneer GenAI wel of niet te gebruiken, betekent nog niet dat je je hier aan houdt. Deze aanpak houdt ook rekening met verschillende contexten. Binnen taalonderwijs zou je GenAI bijvoorbeeld vaak niet moeten gebruiken om grammatica te checken, terwijl dat binnen een ander vakgebied wel is toegestaan. Daar komt bij dat de driedeling eenvoudiger is dan de AI Assessment Scale. Als je naar de scenario’s kijkt, en naar de categorieën, dan merk je dat dit de nodige discussie oproept. Verder leidt deze aanpak niet tot andere manieren van onderwijs en toetsing.
Mijn bronnen over (generatieve) artificiële intelligentie
Deze pagina bevat al mijn bijdragen over (generatieve) artificiële intelligentie, zoals ChatGPT.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie