Andrew Churches krijgt op de blog van Robin Good de gelegenheid te reflecteren op acht eigenschappen van zeer effectieve docenten in de 21ste eeuw (vrij naar Stephen Covey). Fons wees er al eerder op, maar ik wil er wat uitgebreider bij stil staan.
- Effectieve docenten zijn in staat om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Zij moeten bijvoorbeeld op een creatieve manier om kunnen gaan met het curriculum, zodat het onderwijs tot de verbeelding spreekt.
- Effectieve docenten hebben een groot voorstellingsvermogen, kunnen buiten bestaande kaders denken (bijv. als het gaat om het gebruik van technologie).
- Effectieve docenten zijn gericht op samenwerking.
- Effectieve docenten durven risico's te nemen, bijvoorbeeld als het gaat om het hebben van vertrouwen in lerenden.
- Effectieve docenten leren hun hele leven lang.
- Effectieve docenten zijn erg communicatief in gesteld.
- Effectieve docenten fungeren als rolmodel voor lerenden, bijvoorbeeld als het gaat om reflectief gedrag en global awareness.
- Effectieve docenten beschikken over leiderschapskwaliteiten.
Een mooi overzicht van Churches, die vooral bekend is van de revitalisering van de taxonomie van Bloom. Ik vraag me wel af of je een aantal van deze eigenschappen kunt leren. Bij met name adaptief zijn en het buiten bestaande kaders kunnen denken, leer je niet op een lerarenopleiding. Of heb ik het mis? En het wordt al helemaal ingewikkeld als je dit gaat verlangen van docenten uit de 20ste eeuw.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Ik denk ook dat het niet eens zozeer gaat om of deze eigenschappen aan te leren zijn, maar het gaat meer om zaken als grondhouding of karaktertrekken. Die ontwikkel je wellicht meer (in de onderwijspraktijk bijvoorbeeld) dan dat je ze op een opleiding aangeleerd kunt krijgen.
Bovendien kan ik me ook goed voorstellen dat deze eigenschappen niet allemaal in de zelfde mate in een effectieve leraar besloten zitten.
Mag je dit verwachten van 20e-eeuwse docenten? Waarom niet? De wereld verandert en het vak van docent (en de invulling daarvan) hangt daar zeer nauw mee samen. Je kunt niet pretenderen kinderen voor te breiden op hun toekomst door ze te confronteren met de stagnatie in je eigen ontwikkeling.
@Fons: Waar het mij om gaat: als deze eigenschappen niet aan te leren zijn, kun je dan van mensen van boven de 50 wachten dat ze deze ontwikkelen? Een grondhouding of karaktertrek ontwikkel je niet 1-2-3.
Daar heb je een punt.
Maar als je zo kijkt naar wat die eigenschappen zijn, dan is de wil om er iets mee te doen (noem het een open geest ten aanzien van persoonlijke en professionele ontwikkeling) toch wel het minste wat je van een docent, ongeacht leeftijd of ervaring mag verwachten.
De omschrijving van die ideale 21e-eeuwse docent lijkt me wel een soort ideaalbeeld, in de praktijk zullen docenten die eigenschappen wel in wisselende mate en samenstelling in zichzelf herkennen. Ik vind het echter wel een zeer nastrevenswaardig ideaalbeeld.
Ben ik een effectieve docent? Dat zou je aan studenten moeten vragen. De studenten zullen mijn activiteiten beslist in het rijtje kunnen herkennen. Voor hen is het echter in een geheel andere wereld terecht komen. Een wereld waar ze aan moeten wennen.
1. Effectieve docenten zijn in staat om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Zij moeten bijvoorbeeld op een creatieve manier om kunnen gaan met het curriculum, zodat het onderwijs tot de verbeelding spreekt.
– Ik ga uit van de leervraag van de individuele student en probeer andere studenten ertoe aan te zetten medestudenten daarin te ondersteunen. De wereld van de multimedia verandert immers zo snel dat zaken die studenten in leerjaar 1 behandeld krijgen in leerjaar 4 verouderd zijn.
– Het curriculum stel ik live’ samen, terwijl we onderweg zijn. Ik stel me daarbij meer op als een creatieve, inspirerende medestudent die het (goede) voorbeeld geeft. Allen jammer van de leeftijd:-)
– Ik organiseer powerweken en out-of-the-box weekends om studenten wakker te schudden.
2. Effectieve docenten hebben een groot voorstellingsvermogen, kunnen buiten bestaande kaders denken (bijv. als het gaat om het gebruik van technologie).
– Mijn ‘merknaam’ is @Denkbeeldhouwer, ik werk bij http://www.Denkbeeldenstorm.nl dat zegt genoeg.
3. Effectieve docenten zijn gericht op samenwerking.
– Wanneer alle studenten hun eigen leervraag heel duidelijk gecomminceerd hebben, kunnen medestudenten gaan meedenken, anders niet. Die individuele leervraag probeer ik te koppelen aan meerdere samenwerkingsverbanden met creatievelingen (www.dollypop.nl) ondernemers (www.ok-parking.nl), media (www.arnhem-direct.nl) en klanten in en rondom Arnhem.
4. Effectieve docenten durven risico’s te nemen, bijvoorbeeld als het gaat om het hebben van vertrouwen in lerenden.
– Ik heb jarenlang te hard getrokken aan studenten. Ik heb leren loslaten en ze te begeleiden op hun eigen ambitie of af en toe te prikkelen als ze toch weer in slaap zijn gevallen.
5. Effectieve docenten leren hun hele leven lang.
– Ik weet niks.
6. Effectieve docenten zijn erg communicatief in gesteld.
– Ik ben een actief blogger, gebruik twitter voor mijn lessen, prikkels, gedachtenkronkels, schrijf teksten op kussenslopen, maak er filmpjes van, exposeer die op een tentoonstelling die mijn studenten hebben georganiseerd etc. Ik inspireer studenten om op diezelfde ongedwongen manier te experimenteren met allerlei vormen van communicatie, het is immers hun vakgebied.
7. Effectieve docenten fungeren als rolmodel voor lerenden, bijvoorbeeld als het gaat om reflectief gedrag en global awareness.
– Ik publiceer mijn gedachten en ideeën over nieuwe onderwijskundige vormen, ik vraag openlijk feedback, ik geef studenten mijn visie op hypes, trends en slome cultuurbewegingen in onze maatschappij en laat ze met eigen nieuwe rolmodellen experimenteren.
8. Effectieve docenten beschikken over leiderschapskwaliteiten
– Stephen Covey zegt hiervan dat je pro-actief moet zijn (check), met het einde voor ogen moet beginnen (check), de balngrijke zaken eerst doet (twijfelgevalletje), denkt in termen van winnen/winnen (check), eerst probeert te begrijpen en dan begrepen te worden (check), synergetisch werkt (check) en de zaag scherp houdt (check).
Nou, benieuwd of mijn studenten het met mijn eigen reflectie eens zijn. (punt 7)
Ik ben een van de studenten die Denkbeeldhouwer bedoeld. Ik herken Denkbeeldhouwer in hetgeen dat hij benoemd in zijn reflectie. Alleen punt 5 ben ik het niet mee eens, want hij weet dergelijk wel wat. Denkbeeldhouwer weet van verschillende zaken veel, hij is niet specifiek gericht op één onderwerp. Dit vind ik persoonlijk wel fijn, vooral als je gaat werken met je eigen ambitie. Iedere student heeft een andere bestemming, dus een docent die van veel dingen wat af weet is dan altijd handig mee genomen.
De acht eigenschappen dekken de lading behoorlijk. Ik denk dat een docent in deze tijd meer moet begeleiden dan alleen doceren. Kennisoverdracht is nog steeds belangrijk , maar door studenten te laten werken vanuit eigen interesse ontstaat motivatie.
Ik vind het wel belangrijk dat docenten altijd een vinger aan de pols houden en zorgen dat studenten door de bomen het bos blijven zien.
@Fons: ja, het is inderdaad een mooi perspectief.
@Denkbeeldhouwer: een mooie reflectie. Dank. Ik zou je wel eens in actie willen zien. Trouwens: een leven lang leren, associeer ik niet met “Ik weet niks”.
@Linda Klop: dank voor je reactie. Waar ik wel benieuwd naar ben: is Denkbeeldhouwer een witte raaf binnen jullie opleiding. Of zijn meer docenten op deze manier te typeren?
@Patrick Davelaar: bepleit jij een negende eigenschap, of kun je de kwaliteiten die jij noemt in 1 van de 8 kwijt?
Zoals Patrick al zei, de acht eigenschappen dekken de lading behoorlijk. Al moet ik zeggen dat het ook aan het soort vak ligt waar de docent les in geeft. Een wiskundedocent heeft bijvoorbeeld, in mijn ogen, weinig te maken met punt 2. Maar laat ik nu even vooral hebben over mijn eigen sector: communicatie en multimedia design. Op dit moment heb ik lessen van Denkbeeldhouwer en hij is zeker iemand die aan deze 8 punten voldoet. Voor mij persoonlijk was het erg wennen om op zijn manier les te krijgen, maar ondertussen kan ik zeggen dat ik er aan gewend ben en dat is er erg tevreden over ben. Vorige jaren heb ik ook wel eens les gehad van Denkbeeldhouwer en toen had ik vaak nog het idee dat hij me het diepe in gooide. Nu heb ik door welke kanten hij op wil en dat hij vooral voor inspiratie wil zorgen, ambitie wil opwekken en de communicatie binnen een klas wil versterken. Ik heb op dit moment echt het idee dat ik midden in een langzaamaan-harderlopende-machine zit die uiteindelijk heel hard en heel ambitieus gaat werken. Ik heb door deze brede manier van lesgeven erg veel (nog meer dan dat ik al had) inspiratie en zin gekregen in de minor die ik volg.
Binnen mijn opleiding zijn, naar mijn idee, weinig docenten die echt aan deze 8 punten voldoen. Jammer genoeg.
@Padl_ Daar heb je misschien mijn – valkuil – te pakken. Dat zou kunnen wijzen op jouw – kernkwaliteit -.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Kwadrant_van_Ofman
– Mocht jij signaleren dat anderen de bomen niet meer zien, wil je me dan ‘bij de les’ houden en me waarschuwen?
– Mocht jij zelf de bomen niet meer zien, wil je me dan vragen stellen?
Ik denk wat misschien wel het belangrijkste is wat een docent kan doen (naast de bovengenoemde punten, want daar ben ik het ook zeker mee eens) is het leren van de lerende. Wanneer jij je studenten (zoals Denkbeeldhouwer) zover kan krijgen dat jij leert over een bepaald onderwerp via de student, geeft dit beide een hele goede ervaring.
Zoals ik wel vaker hoor zeggen, waarom zouden we bij het lesgeven steeds maar informatie herhalen, terwijl er zoveel nieuwe informatie is? De knappe koppen van deze planeet kwamen met hun eigen wijsheid aanzetten. Juist hier moet een docent voor open staan. Wanneer jij een student zover kan krijgen dat hij zo enthousiast is over een onderwerp en er zo diep in graaft als jij nog nooit hebt gedaan moet dit geweldig zijn, niet eng.
Dat proberen ze ons ook uit te lokken bij onze opleiding (zelfs als Linda, Inge en Patrick), juist verder gaan dan de docenten.
We weten allemaal dat docenten niet alle tijd en alle kennis van de wereld hebben, dus laat ze ons maar begeleiden in het proces, zodat wij kunnen onderzoeken en leren wat wij interessant vinden. Natuurlijk kan een docent ook sturen en nieuwe punten aangeven, maar passie ligt bij de student.
kan iemand me 5 eigenschappen van een technoloog geven?